Vijf aanwinsten voor het Rubenshuis

Antwerpen l Het Rubenshuis heeft zijn collectie versterkt met vijf werken. Een ervan is vermoedelijk een vroege, authentieke Van Dyck, een ander een oude kopie naar een vroeg werk van Rubens.

door Eric Rinckhout

Het gaat om werken die het Antwerpse museum drie à vijf jaar in permanente bruikleen krijgt. Twee ervan komen uit de prestigieuze Londense National Gallery, de drie overige uit Engels, Italiaans en Belgisch privébezit.

"We hebben niet de middelen om grote aankopen te doen", zegt Ben Van Beneden, conservator van het Rubenshuis. "We zoeken dus naar bruiklenen. De National Gallery heeft toegehapt omdat het gaat om werken die voor hen minder relevant zijn maar onze collectie versterken. Wij doen het wetenschappelijk onderzoek en dat komt de National Gallery ook ten goede."

Een intrigerend werk is de Amazonenslag, een oude kopie naar Rubens. Van Beneden kwam het werk onlangs op het spoor in een Engelse collectie. Als uit onderzoek blijkt dat het een kopie is uit de omgeving van Rubens en dateert van voor 1600, dan kan daaruit worden afgeleid dat Rubens al vóór zijn Italiëreis grote bekendheid genoot (van de Amazonenslag bestaat nog een kopie) en een atelier kan hebben gehad. Het kan een nieuw licht op Rubens werpen.

Op twee andere schilderijen, beide uit de National Gallery, staat de portiek van het Rubenshuis afgebeeld. Eén werk is vermoedelijk van Pieter Soutman, een uitstekende graveur en medewerker van Rubens. Het andere, schitterende portretje is van Gonzales Coques en beeldt waarschijnlijk de dochter uit van het rijke koopmansechtpaar dat het Rubenshuis kocht na de dood van de meester.

Uit de particuliere Italiaanse verzameling komt een apostelkop van Van Dyck. Waarschijnlijk dateert het werk van rond 1620. Onderzoek moet uitwijzen of het een authentieke Van Dyck is of een atelierstuk. Het is in elk geval een prachtig portret dat in uitstekende staat verkeert.

Een portret van Albrecht Dürer komt uit een Belgische verzameling. Het Rubenshuis was in deze 17de-eeuwse kopie geïnteresseerd omdat het portret voorkomt op een van de topstukken van het museum: De kunstkamer van Cornelis van der Geest.

Volgend jaar brengt het museum een grote tentoonstelling rond Rubens en de architectuur, die ook nieuwe inzichten belooft.

n De werken werden gisteren uit de klimaatkisten gehaald. Op de tafel ligt het schilderij met het hoofd van apostel Johannes, vermoedelijk van Antoon van Dyck.