Verteerd door machtshonger en schuldgevoelens

Antwerpen

Eigen berichtgeving

Anne Brumagne

In zijn jongste poppentheaterproductie, MacBeth, wil Froe Froe laten zien dat mensen, wanneer ze met zijn tweeën zijn of in groep, soms misdaden plegen die ze alleen niet zouden durven uit te voeren. Hoewel het jeugdtheatergezelschap niet de ultieme studie geeft van hoe twee karakters elkaar beïnvloeden, merk je toch dat er een perverse, verwoestende chemie is tussen Lady MacBeth en MacBeth zelf.

Twee jaar geleden ging in De Vrije Val in Antwerpen de Froe Froe-productie Koning Ubu in première, een poppentheaterversie van de farce van Alfred Jarry (1873-1907). Ubu, een vertrouweling van de koning van Polen, wordt door zijn vrouw opgestookt om zich meester te maken van de troon. Eenmaal Ubu op de troon terechtgekomen is, gedraagt hij er zich als een platte opportunist en een ongenadige heerser. Tot het leger onder leiding van de zoon van de overleden koning tegen Ubu in opstand komt en hij moet vluchten. Terwijl Koning Ubu wegens groot succes nog steeds op het repertoire staat van Froe Froe, heeft het gezelschap zich nu ook toegelegd op het stuk dat er qua verhaallijn zo mee verwant is, namelijk Shakespeares MacBeth. Bij Froe Froe, waar de regie dit keer in handen is van Jan Maillard, broer van Marc, heeft men zelfs voor dezelfde acteur gekozen om de hoofdrol te vertolken, namelijk Marc de Corte.

Uiteraard zijn er tussen Koning Ubu en MacBeth ook een aantal grote verschillen. Ubu is een hilarische maar ook grimmige farce, MacBeth een tragedie. MacBeth en zijn vrouw gaan uiteindelijk ten onder aan schuldgevoelens, Ma en Pa Ubu zijn gewetenloos, ze blinken uit in boertigheid. Het scènebeeld maakt al meteen duidelijk dat de sfeer heel anders is. Bij Koning Ubu lag er een enorme drol op de scène te pronken, bij MacBeth overheersen de sombere kleuren in het sobere, gestileerde decor. Op de zwarte achterwand worden geregeld grijze wazige filmbeelden getoond van vechtende dieren of oprukkende ruiters. Toch is er ook plaats voor humor. Lady MacBeth wordt bijvoorbeeld gespeeld door een (bijna kale) man, Koen Van Impe, gekleed in een potsierlijk (maar mooi!) gewaad. De heks die MacBeth voorspelt dat hij koning zal worden (Tania Kloek) dwaalt niet over de heide maar is een techno queen, gekleed in behaatje, rokje en panty met Schotse ruitjes.

Froe Froe was het er vooral om te doen te laten zien dat mensen, wanneer ze met zijn tweeën zijn of in groep, soms misdaden plegen die ze alleen niet zouden durven uit te voeren. In het geval van MacBeth, die een grote mond heeft maar een kleiner hartje, wakkert zijn vrouw zijn machtshonger aan, wijst zij hem terecht wanneer hij aarzelt om de koning en andere tegenstanders te vermoorden, maar is zij ook de eerste die waanzinnig wordt. De scène waarin Van Impe tevergeefs probeert het (denkbeeldige) bloed van de handen te wrijven, is erg mooi. Zijn manier van spelen, licht humoristisch, een beetje raadselachtig, een beetje verwijfd, geeft aan Lady MacBeth inderdaad iets onweerstaanbaars. Hoewel Froe Froe niet de ultieme studie geeft van hoe twee karakters elkaar beïnvloeden, merk je toch dat er een zekere perverse, verwoestende chemie is tussen Lady MacBeth en MacBeth zelf.

De vraag is of je sowieso aan een grondige karakterstudie kunt doen als er, vanwege de jeugdige leeftijdsgroep, zo drastisch is geknipt in de oorspronkelijke MacBeth. Al bij al lijkt Froe Froe me er vrij goed in geslaagd om het verhaal helder te maken voor het doelpubliek, en toch nog iets te bewaren van de poëzie van Shakespeare én van de verhoudingen tussen de personages, ook bijvoorbeeld tussen MacBeth en Banquo (Peter Thyssen). De cast wordt nog aangevuld met Houwari Moumen, die enkele kleinere rollen voor zijn rekening neemt.

Maar Froe Froe is toch een poppentheatergezelschap? MacBeth lijkt me in de eerste plaats een vorm van objectentheater. Bepaalde elementen van het verhaal, dingen die niet tot de essentie behoren maar veeleer voor de buitenwereld staan, worden bij wijze van spreken 'ingekaderd' . Achteraan, links en rechts van het speelvlak, zijn wanden opgesteld met daarin kleine uitsparingen. Als een boodschapper komt vertellen wat er is gebeurd, verschijnt van hem slechts een roepende mond in zo'n kader. Een feest wordt geëvoceerd door twee klappende handen in de uitsparing. Als poppentheatervoorstelling stelt MacBeth niet zo veel voor. Slechts de zoon van de vermoorde koning en een ander kind worden vertolkt door een pop, gemanipuleerd door Tania Kloek, maar ze zouden eigenlijk net zo goed door een acteur kunnen worden gespeeld. Of wou Froe Froe daarmee zeggen dat kinderen in een machtsstrijd altijd en alleen maar objecten zijn die men poogt te manipuleren?

Voor iedereen vanaf 12 jaar, op 18, 19 en 20 mei in de Vrije Val II, Namenstraat 7 in Antwerpen. Reserveren kan op 03/202.83.60. Later deze maand in Tongeren, Aalst, Mechelen en Brugge. Inlichtingen: 03/248.72.21.

Na 'Koning Ubu' ensceneert Froe Froe 'MacBeth' van Shakespeare