Vernedering voor het Kremlin: Rusland erkent dat vlaggenschip Moskva gezonken is

De Moskva, het vlaggenschip van de Russische vloot, is gezonken. Oekraïne claimde gisteren al het oorlogsschip te hebben uitgeschakeld. Het Russische ministerie van Defensie erkent nu dat de kruiser is gezonken, maar zwijgt over de oorzaak. Het is een grote symbolische klap voor het Kremlin.

Volgens de Russen zou er brand zijn uitgebroken aan boord van het schip. De brand en de daaropvolgende explosies zouden schade aan de romp hebben veroorzaakt. Toen werd gepoogd het schip in stormachtig weer naar een haven te slepen verloor de Moskva volgens het ministerie de stabiliteit waarna het zonk.

Het Amerikaanse Pentagon onderzoekt of het oorlogsschip inderdaad het doelwit was van een Oekraïense aanval met kruisraketten. De laatste keer dat zo’n groot marineschip in een oorlog werd uitgeschakeld, was bijna veertig jaar geleden toen een Britse onderzeeboot tijdens de Falklandoorlog de Argentijnse Admiraal Belgrano torpedeerde. Er vielen toen 323 doden.

Volgens Moskou is door de brand op de Moskva munitie ontploft aan boord. “Het schip liep ernstige schade op”, aldus het ministerie van Defensie in Moskou in reactie op Oekraïense berichten op sociale media dat de Moskva was aangevallen door de Oekraïense marine. Volgens de Russen zijn de opvarenden van de Moskva geëvacueerd. Om hoeveel personen het gaat is niet duidelijk; het schip biedt plaats aan 480 opvarenden.

Over doden en gewonden is niets gemeld. Ook over de oorzaak van de brand zwijgen de Russen. De ontploffing moet enorm zijn geweest, want de kruiser is bewapend met tientallen raketten bedoeld om schepen en vliegtuigen te vernietigen. Moskou zegt dat de belangrijkste raketten niet zijn getroffen door de brand.

Oekraïense kruisraketten

Oekraïne, dat de afgelopen weken lijdzaam moest toezien hoe schepen van de Russische Zwarte Zeevloot salvo’s kruisraketten afvuurden, heeft een volstrekt ander verhaal. Volgens de gouverneur van de regio rond de havenstad Odessa, Maksym Martsjenko, is de Moskva getroffen door twee Neptune-kruisraketten van Oekraïense makelij. De regering in Kiev heeft dit nog niet bevestigd. Ook Martsjenko zei dat het oorlogsschip zware schade heeft opgelopen. “Hallelujah”, aldus de gouverneur in een bericht op Telegram.

Hij verwees naar de inzet van de Moskva bij het begin van de Russische invasie. Het schip was toen betrokken bij een operatie om Oekraïense militairen te verdrijven van het kleine Slangeneiland in de Zwarte Zee. Zij weigerden te vertrekken en zeiden dat de Russen naar de hel konden lopen. “De Moskva is vandaag precies gegaan naar waar ze volgens de grenswachten op Slangeneiland naar toe moesten”, aldus Martsjenko.

Mocht de kruiser het doelwit zijn geweest van een gewaagde Oekraïense aanval, dan rijst de vraag waarom de Moskva zich niet kon verdedigen. Het schip, sinds 1983 in gebruik, beschikt over S-300-raketten om vijandelijke kruisraketten neer te halen. De Neptune is een afgeleide van een Russische kruisraket en werd vorig jaar in gebruik genomen. Met deze raket kunnen vanaf land schepen tot op zo’n 300 kilometer op zee worden bestookt.

Effectief

Volgens onbevestigde berichten zouden de Oekraïners een Turkse Bayraktar-aanvalsdrone, die is bewapend met een antitankraket, in de richting van de Moskva hebben gestuurd. Dit zou echter een afleidingsmanoeuvre zijn geweest. Hierna zou de kruiser met Neptunes zijn bestookt. Volgens het Pentagon bevond de Moskva zich toen, samen met andere schepen, zo’n 100 kilometer ten zuiden van Odessa.

De Oekraïense kruisraket werd de afgelopen jaren getest. Daarbij zou zijn gebleken dat ze vrij effectief is. Onduidelijk is over hoeveel Neptunes Oekraïne beschikt en waarom het dit wapen, als er inderdaad sprake was van een aanval, pas na vijftig dagen oorlog heeft ingezet.

Het Oekraïense leger nam de afgelopen weken een ander Russisch oorlogsschip onder vuur, maar het is onbekend wat voor raket daarbij is gebruikt. In maart incasseerde het landingsschip Orsk in de bezette havenstad Berdyansk een voltreffer. Op beelden was te zien dat de Orsk in brand stond en flink beschadigd was. Volgens diverse berichten zou dit schip echter zijn geraakt door een Oekraïense Tochka-korteafstandsraket.

Britse raketten

De afgelopen week werd al duidelijk dat de Russen moeten vrezen voor de veiligheid van hun Zwarte Zeevloot. De Britten beloofden Kiev vorige week antischipraketten te leveren, al zijn die nog niet aangekomen. Die levering bemoeilijkt de Russische marine het in vrijheid opereren nabij de Oekraïense kust.

Als nu ook de Neptune-kruisraketten een forse bedreiging vormen voor de Russische schepen, heeft Moskou een nog groter probleem. Kiev zou graag de raketschepen willen uitschakelen die de geavanceerde Kalibr-kruisraketten afvuren op luchtmachtbases van het Oekraïense leger en andere belangrijke militaire doelwitten. Verwacht wordt dat deze schepen de komende weken zullen worden ingezet bij de aanval die de Russen voorbereiden op de Donbas, de regio in het oosten.