Voor u uitgelegd20 jaar euro
Van de Belg die de naam bedacht tot het biljet dat uit omloop werd gehaald: dit wist u nog niet over de euro
1 januari 2002. Plots betaalde u bij de bakker 1,30 euro voor een brood in plaats van 52 frank. 307 miljoen Europeanen betaalden vanaf die dag met splinternieuwe euromunten en -biljetten. In Brussel was er die nacht vuurwerk. Hoera, de euro is 20. Deze feiten kende u nog niet:
1. Vandaag betalen 340 miljoen Europeanen met de euro. Het is de munteenheid in 19 van de 27 Europese lidstaten. De euro is na de dollar de tweede meest gebruikte munt.
2. De naam ‘euro' werd uitgevonden door een Belg, Germain Pirlot. Hij schreef in 1995 een brief naar toenmalig Europese Commissie-voorzitter Jacques Santer die initieel de naam ‘ecu' had voorgesteld. Die vond Pirlot “niet neutraal” genoeg.
3. Ook al mocht de Belg tot eind februari 2002 nog met de Belgische frank betalen, al op 15 januari 2002 bleek 90% van alle cashbetalingen in euro.
4. De Belg heeft vandaag gemiddeld 65 euro cash in de portefeuille zitten. Dat is weinig in vergelijking met bijvoorbeeld de Oostenrijkers (121 euro), de Cyprioten (114 euro) of de Luxemburgers (99 euro). 58% van de aankopen wordt nog cash betaald.
5. Gemiddeld 34% van de Belgische gezinnen heeft thuis een bankbiljet van 100 of 200 euro liggen.
6. De muntjes van 1 en 2 eurocent zijn de laatste jaren - door het afronden van bedragen in winkels - alleen maar onpopulairder geworden. De Nationale Bank kreeg al 647 ton aan ‘rosse muntjes’ binnen. Het gaat om respectievelijk 123,3 en 117,2 miljoen stuks.
Overstromingen
7. Na de zware overstromingen van afgelopen zomer heeft de Nationale Bank 200.000 besmeurde bankbiljetten omgeruild omdat ze onbruikbaar waren. De bank zette daarvoor extra personeel in. Als briefjes te sterk beschadigd zijn of te veel gekreukt, gaan ze in een versnipperaar. In totaal werd zo al 95.000 ton eurobiljetten vernietigd.
8. Sinds de Belgische frank uit omloop is, heeft de Nationale Bank al voor 9,2 miljard euro oude frankbiljetten gerecupereerd. Ook vandaag kunnen die nog worden omgeruild in eurobiljetten. 1,6% van alle Belgische frankbiljetten is nog altijd niet binnengebracht. Het gaat om 143,1 miljoen biljetten die ofwel verloren gingen, vernietigd werden of te goed verstopt zijn.
9. In totaal waren er eind november 2021 wereldwijd 27,6 miljard eurobiljetten in omloop. Dat cijfer neemt nog elk jaar toe omdat de euro aan belang wint als internationaal betaalmiddel. Er zijn ook 140,7 miljard euromuntjes in omloop.
10. Het biljet van 50 euro is wereldwijd het meest gebruikte. Er zijn er naar schatting 13 miljard in omloop.
11. De drukkerij van de Nationale Bank die eind vorig jaar de deuren sloot, drukte in totaal 3,9 miljard eurobiljetten. Die waren lang niet allemaal bestemd voor de Belgische markt, maar werden verspreid in de hele eurozone. Vandaag werkt ons land voor het drukken van biljetten samen met de Oostenrijkse en de Portugese centrale bank.
12. Tijdens hun levensloop keren de meeste eurobankbiljetten gemiddeld 1 keer per jaar terug naar het cashcenter van de Nationale Bank. Commerciële banken en geldkoerierbedrijven zijn verplicht om een bepaald percentage biljetten die ze verwerken, door te sturen.
20.000 ton
13. Leg alle euromunten die in ons land in omloop zijn op een weegschaal en die wijst 20.000 ton aan. In de hele eurozone samen wegen de munten naar schatting 575.000 ton.
14. De eurobiljetten zijn dankzij nieuwe beveiligingstechnieken steeds moeilijker na te maken. Er zijn gemiddeld slechts 14 valse biljetten op 1 miljoen in omloop.
15. Er is in haar 20-jarige geschiedenis nog maar één keer beslist een bankbiljet uit omloop te halen: het weinig populaire 500 euro-biljet. Dat wordt sinds 2019 niet meer gedrukt, maar blijft wel een wettig betaalmiddel.
16. Over enkele jaren wordt de derde generatie eurobiljetten gedrukt. Zij zullen nieuwe veiligheidskenmerken krijgen, maar ook een nieuw thema. Een jury beslist, en voor ons land is dat onder meer fotograaf Stephan Vanfleteren.