Reconstructie
Van 24 februari 2018 tot nu: dit gebeurde sinds het politieoptreden in Charleroi waarbij Jozef Chovanec stierf
De 38-jarige Jozef Chovanec stierf meer dan tweeënhalf jaar geleden na een hardhandig politieoptreden in een cel op de luchthaven van Charleroi. Wat is er die noodlottige nacht gebeurd? Wanneer werd minister Jan Jambon ingelicht? We zetten op een rijtje wat we weten.
24 februari 2018
Jozef Chovanec pendelt al jaren tussen Slowakije en België. Hij is eigenaar van een bedrijf dat Slowaakse arbeiders inzet op bouwwerven in België. Hij wil in de vooravond op de luchthaven van Charleroi een vlucht nemen naar Slowakije. Bij het opstappen op het vliegtuig wordt hij opgepakt omdat hij voor problemen zorgt. “Hij kwam redelijk agressief over”, getuigt een passagier die beelden van zijn arrestatie maakte. Chovanec wordt overgebracht naar de cel op de luchthaven.
25 februari 2018
Op beelden die Het Laatste Nieuws later naar buiten brengt, is te zien hoe hij zich ’s nachts tot bloedens toe met zijn hoofd tegen de celdeur gooit. De politie komt daarna hardhandig tussen: zes politiemensen komen naast en op de geboeide man zitten. Volgens een doktersverslag zit één inspecteur 16 minuten met z’n volle gewicht op zijn borstkas. Lange tijd ligt er ook een deken over zijn gezicht. De politiemensen lachen uitbundig, één agente doet een dansje en brengt de Hitlergroet.
De man krijgt een hartstilstand in de cel, wordt gereanimeerd en naar het ziekenhuis Marie Curie in Charleroi gebracht.
26 februari 2018
Zijn echtgenote Henrieta Chovancova krijgt te horen dat hij met zware verwondingen naar het ziekenhuis gebracht werd en neemt contact op met de Slowaakse ambassadeur in Brussel. Ze dient bij het parket van Charleroi een klacht in tegen onbekenden. Justitie start een onderzoek op.
De Slowaakse ambassade schrijft diezelfde dag nog in een plechtige brief aan de FOD Buitenlandse Zaken dat het met een enorme tristesse is dat ze hen wijzen op een ernstig incident. “Door de gespierde arrestatie van jullie ordediensten is meneer Chovanec met levensbedreigende verwondingen overgebracht naar het ziekenhuis”. Chovanec is op dat moment hersendood.
27 februari 2018
Jozef Chovanec overlijdt in het ziekenhuis Marie Curie.
De Slowaakse ambassadeur wordt ontvangen door de bilaterale dienst van het ministerie van Buitenlandse Zaken, op dat moment onder toezicht van minister Didier Reynders (MR). Over de beelden uit de cel wordt met geen woord gerept.
28 februari 2018
Een diplomatieke medewerker van de FOD Buitenlandse Zaken stuurt een mail naar het Comité P, het controleorgaan op de politie, met vraag tot meer uitleg over het incident. “Want onze ambassadeur in Wenen werd geconvoceerd om zich morgennamiddag aan te bieden bij het Slowaakse ministerie van Buitenlandse Zaken in Bratislava”, klinkt het.
2 maart 2018
De ambassadeur van Slowakije wordt ontvangen op het kabinet van minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon (N-VA). Dat zegt huidig minister Pieter De Crem (CD&V). Jambon zegt dat hij die tweede maart in het buitenland zat. Er was die dag een onderhoud tussen enkele van zijn medewerkers en de ambassadeur.
Mei 2018
Op vraag van het parket van Charleroi wordt de politie-inspecteur die de Hitlergroet bracht door het Comité P ondervraagd over haar ‘optreden’. “Ze is toen ook geconfronteerd met beelden van die Hitlergroet”, zegt haar advocaat daarover.
2 juli 2018
“Op 2 juli 2018 werd de Slowaakse ambassadeur ontvangen door Buitenlandse Zaken”, aldus minister van Binnenlandse Zaken Pieter De Crem in de Kamercommissie Justitie en Binnenlandse Zaken. “De ambassadeur verklaarde daar dat hij al contact had gehad met minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon over het overlijden van Chovanec.” Daarmee verwijst de ambassadeur naar het onderhoud op 2 maart. Van de ontmoeting tussen de FOD Buitenlandse Zaken en de ambassadeur wordt een verslag gemaakt. Dat verslag wordt twee dagen later aan Joy Donné bezorgd, de kabinetschef van Jambon. Donné is vandaag parlementslid in de Kamer en lid van de commissie Binnenlandse Zaken.
Maart 2019
De weduwe van Chovanec, die in september van 2018 de beelden voor het eerst te zien kreeg op een computer in de rechtbank van Charleroi, verneemt via de Slowaakse ambassadeur dat de onderzoeksrechter het onderzoek wil afronden. Volgens haar advocate was de verbazing groot toen bleek dat er heel wat belangrijke elementen niet werden onderzocht.
19 augustus 2020
De bal gaat pas echt aan het rollen wanneer de beelden van de politie-interventie via Het Laatste Nieuws worden geopenbaard. Het is de eerste keer dat de top van de federale politie de beelden te zien krijgt.
20 augustus 2020
André Desenfants, de nummer twee van de federale politie, zet tijdelijk een stap opzij omdat hij niet op de hoogte is gebracht van het hardhandige politieoptreden. “Ik heb geen fouten gemaakt”, zei Desenfants. “Maar ik weet nog altijd niet waarom ik niet op de hoogte ben geweest van wat zich daar heeft afgespeeld. Ik moet laten onderzoeken hoe dat komt.”
Twee dagen later wordt Danny Elst, de directeur van de luchtvaartpolitie, overgeplaatst naar een andere dienst. Hij was naar alle waarschijnlijkheid wel op de hoogte van de feiten.
26 augustus 2020
De Kamercommissie Justitie en Binnenlandse Zaken komt in spoedzitting bijeen. Huidig minister van Binnenlandse Zaken Pieter De Crem (CD&V) verklaart dat zijn voorganger Jan Jambon (N-VA) al in juli 2018 op de hoogte was van het overlijden. Jambon zegt bereid te zijn tekst en uitleg te komen geven in de Kamer.
