Donderdag 23/03/2023

AchtergrondVerenigde Staten

Trump wilde het leger inzetten tegen betogers: ‘Sla hun schedels in, schiet ze neer’

Demonstranten en militairen staan even tegenover elkaar in juni 2020 in Washington, tijdens een protestactie na de dood van George Floyd. Beeld REUTERS
Demonstranten en militairen staan even tegenover elkaar in juni 2020 in Washington, tijdens een protestactie na de dood van George Floyd.Beeld REUTERS

Voormalig Amerikaans president Donald Trump wilde vorig jaar bij demonstraties het leger inzetten, dat genadeloos moest optreden tegen betogers. ‘Sla hun schedels in’ en ‘schiet ze gewoon neer’ waren volgens een nieuw boek enkele suggesties van Trump aan zijn adviseurs en de militaire top.

Stieven Ramdharie

De president ergerde zich aan de plunderingen en de gewelddadige confrontaties met agenten bij demonstraties die werden gehouden uit protest tegen de dood van George Floyd. In zijn boek Frankly, We Did Win This Election meldt Witte Huis-verslaggever Michael Bender van de Wall Street Journal dat Trump achter de schermen regelmatig opperde het leger de straat op te sturen om de orde te handhaven.

Trump vond het optreden van de politie en de Nationale Garde onvoldoende. ‘Sla ze flink in elkaar’, zou Trump volgens bronnen van Bender diverse keren in het Oval Office hebben geopperd tegen Mark Milley, stafchef van het Amerikaanse leger, en anderen. ‘Schiet ze gewoon neer’, aldus de president. Maar Amerika’s hoogste militair wilde hier niets van weten

Bender sprak voor het boek, dat gaat over het laatste jaar van Trump, onder anderen met Trump zelf, met hooggeplaatste campagnemedewerkers en met enkele adviseurs van Trump in het Witte Huis.

Grote onzin

De president wees op beelden van hardhandig optreden van de oproerpolitie en andere diensten in onder meer Portland. Hij wilde dat graag meer zien in de rest van het land. ‘Zo moet je met deze mensen omgaan’, zou Trump hebben gezegd tegen Milley en William Barr, toenmalig minister van Justitie. ‘Sla hun schedels in.’ Milley, die nog steeds de Amerikaanse krijgsmacht leidt, wilde donderdag niet reageren.

Dat hij Benders relaas wilde bevestigen noch ontkennen spreekt echter voor zichzelf. De viersterrengeneraal vond het inzetten van het leger grote onzin en samen met Barr ging hij in tegen Trump. Volgens de bronnen van Bender bond de president toen enigszins in: ‘Welnu, schiet ze dan in hun been, of misschien in de voet’, reageerde Trump. ‘Maar wees hard tegen ze.’ Milley vond het inschakelen van het leger tegen demonstranten op Amerikaanse bodem veel te ver gaan.

Inzetten van het leger zou alleen mogelijk zijn geweest als Trump een beroep had gedaan op de Insurrection Act. Deze wet uit 1807 geeft de Amerikaanse president de bevoegdheid om de hulp in te roepen van de krijgsmacht bij onder meer opstanden en rebellie. Trump waarschuwde in juni vorig jaar dat hij er niet voor zou terugdeinzen het leger in te zetten.

‘Als een stad of staat weigert de nodige maatregelen te nemen om het leven en de eigendommen van de inwoners te verdedigen, dan zal ik het Amerikaanse leger inzetten en het probleem snel voor ze oplossen’, waarschuwde hij toen in een toespraak in het Witte Huis. Trump noemde de betogers ‘tuig’.

Verleiding

Voor Milley was het inzetten van militairen tegen burgers die demonstreerden voor gelijke rechten, uitgesloten. Hij was bang dat Trump in toch de verleiding zou komen de noodwet in te schakelen. Milley wees de president toen op een portret van president Abraham Lincoln dat in de kamer hing: ‘Die man werd geconfronteerd met een opstand’, zei de generaal tegen Trump, doelend op de Amerikaanse Burgeroorlog. ‘Wat we nu hebben, meneer de president, is een demonstratie.’

Milley haalde boos uit naar Trumps topadviseur Stephen Miller, die in de Oval Office zei dat Amerika’s steden veranderd waren in oorlogsgebieden: ‘Hou je kop dicht, Stephen.’ De viersterrengeneraal werd in het laatste jaar van Trump gezien als een van de mensen die de president konden afhouden van roekeloze beslissingen. Trump en Milley konden goed met elkaar opschieten.

Dit was ook een van de redenen waarom de president Milley in 2019 benoemde tot stafchef, tot ergernis van minister van Defensie Jim Mattis die een andere generaal op het oog had. Milley werd vorig jaar flink bekritiseerd omdat hij met Trump meeliep naar een kerk bij het Witte Huis, nadat agenten betogers met traangas hadden verdreven. Trump werd er toen van beschuldigd opdracht te hebben gegeven het gebied schoon te vegen zodat hij bij de kerk kon poseren als de president van ‘wet en orde’.

Oud-militairen en andere critici verweten Milley toen aan deze ‘propagandastunt’ te hebben meegewerkt. De generaal bood daarvoor later zijn excuses aan. Milley: ‘Ik had daar niet moeten zijn. Mijn aanwezigheid op dat moment en in die omgeving creëerde een beeld dat militairen betrokken waren bij de binnenlandse politiek.’

Nu belangrijker dan ooit: steun kwaliteitsjournalistiek.

Neem een abonnement op De Morgen


Op alle artikelen, foto's en video's op demorgen.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar info@demorgen.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234