Trump is bereid de wereld in brand te steken als hem dat profijt oplevert

Dat je van een olifant in een porseleinwinkel onheil kunt verwachten, is bekend. Om de manoeuvres van Donald Trump in de internationale diplomatie te omschrijven, schiet de uitdrukking tekort. Donald Trump is een blinde olifant die in een bulldozer dwars door de glazen etalage van een porseleinwinkel ramt en bij het uitstappen snoeft dat hij vast wel iets geraakt heeft.

Roekeloos en onverantwoord is de beslissing van de Amerikaanse president om Jeruzalem officieel te bevestigen als hoofdstad van Israël. Van alle onoplosbare Joods-Palestijnse kwesties is de kwestie Jeruzalem wellicht de meest onoplosbare. Zowel joodse Israëli’s als Palestijnen eisen (een deel van) Jeruzalem als hoofdstad op. De argumenten zijn historisch, religieus en dus identitair en hoogst ontvlambaar.

In 2000 zette een bezoek van de radicaal-rechtse Israëlische politicus Ariel Sharon een lange periode van geweld in gang. Die provocatie verzinkt in het niets bij wat Trump doet. De balans brutaal in één richting laten doorslaan, kan verstrekkende gevolgen hebben voor Israël, het Midden-Oosten en de rest van de wereld. Iedereen beseft dat. Iedereen behalve Donald Trump.

Onderschatting

Diplomatieke domheid schiet als verklaring tekort voor dit uiterst riskante beleid. Het is een onderschatting van Trumps drijfveren. Het gaat om cynische berekening. Door vol de kaart van (rechts) Israël te trekken hoopt Trump thuis te scoren bij het fundamentalistisch gelovige deel van zijn kiezerskorps, dat liever niet te veel Arabieren ziet rondlopen in hun Heilige Stad.

Zulke onberekenbaarheid als leidraad in het Trump-beleid kan maar beter niet onderschat worden. Lachen met het getwitter van de president lucht op, maar deze man is bereid de wereld in brand te steken als hem dat enig profijt oplevert. Hij is bereid zijn voet midden in het Israëlische wespennest te zetten, hij is bereid het conflict met Iran op te schudden en hij is bereid een bom te droppen op Noord-Korea. Het einde is nog niet in zicht.

Eigenbelang

De verdeelde Palestijnen zijn al getergd door de Israëlische overmacht en bezettingsdrang. De actie van Trump kan de weerstand in de Palestijnse gemeenschap tegen gewelddadig verzet breken. Alle Europese leiders doen er dan ook goed aan zich met bekwame spoed van de nieuwe, eenzijdige Amerikaanse Israël-ramkoers te distantiëren.

Dat is ook een kwestie van eigenbelang. De keuze van Trump voor meer Palestijnse verdrukking en vernedering zal de jihadistische terreurdreiging wereldwijd doen toenemen. Er is een rechtstreeks verband tussen de etterende conflicten in het Midden-Oosten en oplaaiende terreur in het Westen. Dat is geen verschoningsgrond voor terreurgeweld, wel een feit.