Trump brengt Republikeinen opnieuw in verlegenheid met aanval op de Amerikaanse grondwet

“Een massale fraude van deze aard en omvang rechtvaardigt het opheffen van alle regels, verordeningen en artikelen, zelfs die uit de grondwet”, zei Trump afgelopen weekend op zijn socialemediaplatform Truth Social. “Onze grote ‘founding fathers’ wilden geen valse en frauduleuze verkiezingen en zouden die nooit hebben getolereerd.’

Zijn uitspraak lokte een golf van verontwaardigde reacties uit: voor veel Amerikanen is de grondwet heilig. Het Witte Huis veroordeelde zijn uitspraak meteen scherp. ‘De grondwet – en alles waarvoor die staat – aanvallen, gaat volstrekt in tegen de ziel van onze natie”, zei Witte-Huiswoordvoerder Andrew Bates. “Je kunt niet zeggen dat je alleen van Amerika houdt als je wint.”

“Niemand kan nu nog ontkennen dat Trump een vijand van de grondwet is”, reageerde Liz Cheney, een van de felste tegenstanders van Trump binnen de Republikeinse partij. Wegens haar kritiek op de ex-president werd zij op een zijspoor gezet door Republikeinen uit haar staat Wyoming: ze keert komend jaar niet terug in het Amerikaanse Lagerhuis.

Onaantastbaar document

Andere Republikeinen zaten duidelijk in hun maag met de uitspraak van Trump. Vooral in conservatieve kringen geldt de Amerikaanse grondwet als een onaantastbaar document waaraan absoluut niet mag worden gemorreld.

Sommige Republikeinen namen openlijk afstand van Trumps uitspraak. Mike Turner, een Congreslid uit Ohio, zei het “volstrekt oneens” te zijn met Trumps opmerking. Volgens hem staat die haaks op de eed die de president en de Congresleden afleggen om de grondwet, en daarmee de rechtsstaat, “te steunen en te verdedigen”.

Anderen gaven ook blijk van hun ongemak, maar konden zich er niet toe brengen om Trump te laten vallen. “Ik kan niet de hele tijd achter elke idiote uitspraak aangaan die al die kandidaten doen”, verdedigde het Republikeinse Congreslid Dave Joyce zich, toen hem werd gevraagd of Trumps opmerking niet aantoont dat hij ongeschikt is voor het ambt van president.

Obstakel

Trump liet onlangs weten dat hij van plan is in 2024 opnieuw mee te doen aan de presidentsverkiezingen. Maar in de top van de Republikeinse partij beginnen steeds meer mensen zich benauwd af te vragen of hij niet juist een obstakel zal worden voor hun streven om het Witte Huis op de Democraten te heroveren.

Trump kwam vorige week ook al onder vuur te liggen nadat hij op zijn golfresort Mar-a-Lago een etentje had gehad met Nick Fuentes, een extreem-rechtse Holocaustontkenner en de omstreden rapper Ye, beter bekend als Kanye West. Die laatste uitte afgelopen weekeinde nog zijn bewondering voor Hitler.

Vermoedelijk zullen ook Trumps advocaten bepaald niet ingenomen zijn met de uitlating over het buiten werking stellen van de grondwet, omdat Trump daarmee laat zien dat hij alle middelen geoorloofd acht om aan de macht te blijven.

Het Amerikaanse ministerie van Justitie bekijkt nog steeds of Trump moet worden vervolgd voor zijn aandeel in de bestorming van het Capitool op 6 januari vorig jaar. Daarmee probeerden Trumps aanhangers de bekrachtiging van de verkiezingszege van zijn Democratische rivaal Joe Biden te verhinderen.