Tragische slapstick met enkelband en zonder woorden
Woordeloos theater, het blijft toch altijd even afwachten wat acteurs overhouden als ze zichzelf hun voornaamste expressiemiddel afnemen. Behoorlijk veel, bewijzen Titus De Voogdt en Johan Heldenbergh.
Goed, het helpt wanneer de scène voldoende uitgelicht is, wil je een visuele grap als toeschouwer ook echt kunnen zíén, en comedy vereist een waanzinnig precieze timing, die nog niet altijd en overal op de première vlekkeloos goed zat, maar daarmee hebben we dan ook alle mierengeneuk gehad: Vorst-Forest is een plezier om naar te gaan kijken.
Twee vrienden zijn ooit samen tegen de lamp gelopen, hebben samen in de gevangenis gezeten, dragen nu allebei hun enkelband, maar ondanks een contactverbod zoeken ze elkaar toch weer op. Omdat vriendschap belangrijker is dan het risico opnieuw je vrijheid te verliezen. Dat zou kunnen resulteren in een goed gesprek over de kleine en grote thema’s van het leven, maar als je kiest voor een woordeloos stuk ligt dat wat moeilijk. Maar, zo zei De Voogdt in een interview vooraf: “We spreken niet omdat we onze gevoelens niet uitgesproken krijgen. Die onkunde is zeer belangrijk in het stuk.”
Dat kan, het kan ook gewoon een leuk excuus zijn om te zien wat je dan wel aan alternatieve middelen uit de kast kunt halen om al die emoties en gevoelens toch te tonen. Dat blijkt nogal wat te zijn, ook al dankzij het magistrale decor - garagewerkplaats-annex-magazijn-met-slaapkot-en-bureeltje - dat volgepropt zit met requisieten die de ene gag na de andere opleveren, in de traditie van de betere deurencomedie. Je gooit er ook wat muziekinstrumenten tegenaan en het enorme fysieke bewegingstheater dat Titus De Voogdt ook al in Altijd prijs liet zien en af en toe waan je je in een mengeling tussen een acrobatieact en een goede oude slapstickfilm met Laurel en Hardy. En tussendoor word je ook nog eens vergast op Italiaanse deuntjes, van ‘Bella Ciao’ tot zelfs ‘De Stomme van Portici’.
Maar vooraleer u gaat denken dat Vorst-Forest vooral een komedie is, dient even opgemerkt dat de tragiek die meer dan regelmatig zwaar overstemt. Want vriendschap is ook territoria afbakenen, met echte demarcatielijnen, is woedend een gevecht aangaan met de schuld uit het verleden, is de brute maar domme misdaad herbeleven waarmee je in de gevangenis kwam, is het onvermogen om daar mee om te gaan, de melancholie naar de tijden die nog onbezorgd en eenvoudig waren, het verlangen naar de verlossing waar in een redelijk adembenemend slotbeeld de voorstelling mee afgesloten wordt.
Aantrekken en afstoten
Vooral voor Johan Heldenbergh, die toch bekend staat om zijn ‘het-moet-eens-van-mijn-hart’-stukken, waarin niet zelden ongegeneerd een moraal wordt gedebiteerd, moet het moeilijk geweest zijn zijn bek te houden, maar ook zonder woorden vult hij samen met Titus De Voogdt moeiteloos de scène in een nooit vervelende dans van aantrekken en afstoten, tegenstellingen en gelijkenissen, afrekenend met een gedeeld maar onverwerkt verleden. De bijrollen van Zouzou Ben Chikha en Lotte Vandersteene zetten daar nog eens de versterker op.
Zoek er niet de grote theorieën achter, of het zoveelste metaniveau: net zoals de meeste stukken van Cie Cecilia gaat het hier ook weer over de hinkende mens die ondanks het noodlot toch maar probeert er het beste van te maken en zijn menselijkheid te behouden. Alhoewel je een aantal elementen - de grenslijn, de Stomme van Portici, de ontmoetingsplek, de manier waarop De Voogdt als een haantje op zijn percolator zit en de leeuwengebaren van Heldenbergh - als een kleine allegorie op de huidige Belgische toestand zou kunnen lezen. Al deden we dat, toegegeven, alleen nadat Heldenbergh ons na de voorstelling zei dat we dat hadden kunnen doen.
Het is een eerlijke, mooie voorstelling, waarin iets gebeurt wat je raakt, waar het spelplezier van afspat en die, ondanks de woordeloosheid, geen seconde verveelt. Veel meer moet dat eigenlijk niet zijn.
