‘TotalEnergies staat symbool voor de vervuilende industrie die op de kap van de burgers plaatsvindt’

Ruim 1.000 mensen van de actie ‘Code Rood’ blokkeerden afgelopen weekend de site van de raffinaderij van TotalEnergies in Feluy en het depot in Luik om een totale stop van de fossiele brandstoffen te eisen. Na de klimaatbetogingen verhardt het protest.

Zondagmiddag verlieten de actievoerders vrijwillig het terrein van TotalEnergies. Als afsluiter namen ze deel aan een betoging Écaussinnes even voorbije Feluy, als steun aan Code Rood. De mars werd georganiseerd door vijfentwintig organisaties, vakbonden en ngo’s. Burgerbeweging Code Rood kijkt terug op een succesvol weekend, klinkt het. Zo’n duizend activisten hebben de wegen en treinsporen van en naar de site van TotalEnergies meer dan 24 uur geblokkeerd.

De actie verliep zonder geweld maar is minder ‘braaf’ dan voorgaande klimaatbetogingen in ons land. Om de druk op de vervuilende industrie en de overheid op te voeren, kiezen de betogers bewust voor een hardere aanpak, met acties als Ende Gelände in Duitsland als inspiratiebron.

De dagen voor de actie zelf wordt er onder andere getraind op het vermijden van geweld tegenover de politie en op manieren om jezelf vast te ketenen aan bepaalde infrastructuur. Uit elke actie worden lessen getrokken. De nieuwe aanpak trekt alvast aandacht, gezien de grote belangstelling van de media dit weekend. Code Rood spreekt van een ‘historische actie van burgerlijke ongehoorzaamheid.’

Bij de start van de actie op zaterdagmorgen trok de groep ‘Golden finger’ zich rond half acht op gang. Bij het eerste ochtendgloren stelt een 300-tal klimaatactivisten zich op in rijen van zes voor een tocht van zeven kilometer door de velden, naar de site van TotalEnergies in Feluy. Doel: een volledige blokkade van de infrastructuur, dat wil zeggen van de wegen en de spoorlijnen van en naar de site.

‘Symbool voor de vervuilende industrie’

De klimaatactivisten willen een vuist maken tegen de fossiele industrie die ze verantwoordelijk acht voor de ‘alles ontwrichtende klimaat- en sociale crisis.’ “Ik ben hier in de eerste plaats uit protest tegen de gigantische overwinsten van de energiebedrijven,” zegt Jules, een dertiger uit de streek. Jules is zijn codenaam, net als de meeste activisten wil hij zijn echte naam niet bekendmaken zodat hij anoniem blijft voor de politie. “Uiteraard speelt het klimaat ook mee, maar het gaat me vooral om de torenhoge energieprijzen waarmee ze de bevolking om de oren slaan. Terwijl vervuilers als TotalEnergie rijker en rijker worden.”

Het gaat dus niet om een louter ‘groen’ protest dit keer. Ook de portemonnee speelt een rol. “We focussen op TotalEnergies omdat het een van de grootste vervuilers is,” zegt Jolien Paeleman, woordvoerster van Code Rood. “Het bedrijf staat symbool voor de vervuilende industrie die bovendien op de kap van de burgers plaatsvindt. TotalEnergies heeft de afgelopen maanden recordwinsten geboekt. Intussen weten de mensen niet hoe ze de winter moeten doorkomen.”

Alles hangt aan elkaar, is Liliana van mening, een Britse die in Gent woont. “Ook ik ben hier uit protest tegen de overwinsten van TotalEngergies. Het bedrijf buit zowel de mensen als het klimaat uit. Ik kom voor beiden op.”

Ze verwacht dat deze winter heel wat boze burgers de straat op zullen gaan en dat we de woede van de bevolking niet langer kunnen negeren. Maar de activisten van Code Rood zelf wijzen het gebruik van geweld nadrukkelijk af. Daar zijn voordien duidelijke afspraken over gemaakt, vertelt Peter van klimaatbeweging Extinction Rebellion.

De actie is onderverdeeld in kleine groepen, de zogeheten ‘vingers’, in totaal een stuk of vijf, legt hij uit. “De ‘vingers’ opereren allemaal autonoom, we weten niet wat de anderen doen. Elke groep blokkeert een eigen plek op de site. Code Rood heeft bewust voor een horizontale structuur gekozen.”

De politie is in de nacht van vrijdag op zaterdag de camping van de activisten binnengevallen, vertelt Peter. “Ze heeft ons materiaal doorzocht maar alleen een aantal strobalen meegenomen. Als de politie een barrière vormt, gebruiken we strobalen om die proberen te doorbreken, net omdat we geen geweld willen gebruiken. Dat weet de politie ook, vandaar dat ze het stro weg heeft gehaald.”

Kajakkers

Als de ‘Golden finger’ na een dik uur onder het oog van de politie aan de site arriveert, stapt de ganse groep meteen het spoor op om zich een paar honderd meter aan de treinrails vast te klinken. Dat gebeurt via armlocks, metalen buizen waarin de activisten hun arm steken om zich aan elkaar of in dit geval aan de spoorrails te ketenen. De stenen onder de rails worden in mum van tijd weggehaald zodat de armlocks onder de rails vastgeklonken kunnen worden.

Ook de brug aan de ingang van de site is bezet zodat vrachtwagens niet meer door kunnen. Op het water zijn kajakkers met spandoeken in de weer. In Wandres, vlakbij Luik, bezet een honderdtal activisten van Code Rood dan weer het depot van TotalEnergies. Niet ver van de ingang staat een groep potige politiemannen in combatuitrusting. De activisten mogen tot hier komen, niet verder, horen we.

“Als ze op de sporen willen blijven zitten, dan laten we ze doen. De eerste goederentreinen voor TotalEnergies rijden pas maandag dus we hebben tijd genoeg om ze weg te halen.” De agenten hopen wellicht dat de activisten zich straks steendood vervelen en dan maar uit zichzelf vertrekken. Maar zo ver kwam het dus niet als de actievoerders zondagmiddag uit eigen beweging het terrein verlieten.

TotalEnergies laat weten dat ze volop bezig zijn met energietransities. Het bedrijf investeert dit jaar vier miljard euro in de productiecapaciteit van hernieuwbare energie.