Tot nieuwjaar geen bezoekende fans: ‘Uitzondering voor voetbal aan zijden draadje’

Bezoekende fans zijn tot nieuwjaar niet meer welkom in de Belgische voetbalstadions. Met deze noodgreep hoopt de Pro League mét publiek te blijven spelen, ook al volgen veel supporters de coronaregels amper. ‘De uitzonderingspositie hangt aan een zijden draadje.’

Supporters die het veld bestormen, een man die een vuurpijl in het vak van de tegenstanders gooit, fans die Bengaals vuur massaal op de velden mikken. Zowel bij de wedstrijden Beerschot-Antwerp als Standard-Charleroi liep het afgelopen weekend grondig mis in de hoogste voetbalcompetitie.

Dat is een doorn in het oog van veel theatermakers of mensen uit de evenementensector. Voetbal bevindt zich in een bevoorrechte positie wat betreft de coronamaatregelen. Terwijl grote evenementen binnen verboden zijn, toneel enkel mag met een beperkt publiek en binnensport verplicht in lege zalen gebeurt, stromen de voetbalstadions elke week vol met duizenden mensen. Fans zingen en dansen, en een deel van hen volgt de mondmaskerplicht niet op, bleek ook nog eens uit de beelden van dit weekend. Kan dit blijven duren?

Inkomensverlies

De raad van bestuur van de Pro League besliste maandagochtend om in te grijpen: tot aan nieuwjaar zal het bezoekersvak leeg blijven. “Op die manier bouwen we een periode van ‘cooling down’ in”, zegt Peter Croonen, voorzitter van de Pro League. Hij hoopt dat de rust zo kan terugkeren: supporters zullen elkaar minder ophitsen.

Toch is het in eerste plaats een covidmaatregel, geeft Croonen aan. Heel wat uitsupporters komen met speciaal ingelegde bussen naar het stadion. De experts van de GEMS, die de regering adviseren over het coronabeleid, hadden er al op gewezen dat tijdens de rit de kans op virusoverdracht groot is. “Met deze beslissing neutraliseren we die kritiek”, zegt Croonen.

Geen losse tickets

De voorzitter wil tonen dat het menens is. Volgens hem is dit al een verregaande maatregel voor de modale voetbalsupporter. “We pakken het plezier af van heel wat mensen die zich telkens wel gedragen.” Standard gaat een stap verder en beperkt ook het aantal supporters door tijdelijk geen losse tickets meer te verkopen, maar zo ver wil de Pro League niet gaan.

De meeste clubs zijn er als de dood voor om opnieuw achter gesloten deuren te moeten spelen, zoals vorig seizoen, of zoals nu ook het geval is in Nederland. Opnieuw iedere week aankijken tegen inkomensverlies zou hard aankomen. “Bij Racing Genk heeft de pandemie ons al 20 miljoen euro gekost”, zegt Croonen, die ook voorzitter is van de Limburgse club.

De politiek lijkt te willen meewerken. Op het Overlegcomité afgelopen vrijdag beslisten de verschillende regeringen in ons land dat de voetbalwedstrijden konden blijven doorgaan met publiek. Wel moesten er extra afspraken komen met de Pro League. Die waren al bij al beperkt: het is voortaan verboden nog te eten en te drinken in de stadions. Zo blijft iedereen meer op zijn plaats zitten en hebben de fans geen excuus meer om hun mondmaskers (even) af te zetten.

Geen superverspreiding

De vraag is of de voetbalwedstrijden in vol stadion wel coronaveilig te organiseren zijn. In theorie wel, stelt viroloog Steven Van Gucht. “De buitenlucht is een belangrijke factor”, zegt hij. “De kans op superverspreiding is klein. Vergelijk het met sigarettenrook die niet snel blijft hangen. Ook een viruswolk zal vrij snel vervliegen in een stadion.”

Toch blijft er een risico op besmetting, geeft Van Gucht aan. Mensen staan op de tribunes dicht op elkaar gepakt. “Daarom zijn mondmaskers zeker een must.” En daar zit een belangrijk pijnpunt. Het CST-ticket wordt aan de ingang gescand, maar de mondmaskers kunnen snel weer in de broekzak verdwijnen.

Verbetering

De Pro League benadrukt dat de voorbije week de clubs extra inspanningen hebben geleverd. Er kwam een open brief aan de fans en de spelers dragen nu zelf bij het betreden en verlaten van het veld hun mondmasker. “We hebben echt wel een duidelijke verbetering gezien in het aantal mensen met een mondmasker in het stadion”, klinkt het.

“Die verbetering heb ik dan toch gemist”, zegt een veiligheidscoördinator van een eersteklasseclub die liever zijn naam niet in de krant ziet. ‘Zijn’ stewards moeten de fans in het stadion aanmanen hun mondmasker op te zetten. “Eén iemand kan je nog gemakkelijk aanspreken, van een groep van twintig, dertig man krijg je meestal een middenvinger als antwoord. Ik snap de frustratie van de mensen uit de theaterwereld perfect. Daar zitten mensen stil op hun stoel en luisteren ze als je hen iets vraagt. Wij hebben maar weinig vat op zo’n groep met bovendien veel dronken mensen.” Of de beslissingen van Pro League om de bezoekers te weren iets zal uithalen? “Het gaat over enkele honderden mensen in een stadion van meer dan 10.000 man, dan weet je het wel, zeker?”

“Een aantal wedstrijden verlopen perfect”, zegt viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven). “Zoals die van de Rode Duivels of een ploeg als KV Oostende. Maar bij sommige clubs, neem nu Charleroi, zie je elke thuiswedstrijd dat alle regels met de voeten worden getreden. Je kan supporters beginnen te weren, bepaalde clubs bestraffen door ze voor een leeg stadion te laten spelen of de hele competities zonder toeschouwers afwerken. De uitzonderingspositie van het voetbal hangt aan een zijden draadje.”

Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) verwelkomt de nieuwe maatregelen, maar zal samen met de Pro League en de clubs bekijken of ze volstaan.