Tommy Flanagan bloemleest uit 'Songbooks'

Nadat zijn concert eerder dit jaar niet had kunnen plaatsvinden, was jazzpianist Tommy Flanagan eergisteren eindelijk toch in deSingel. Zijn 'vergetelheid' - Flanagan had een job in de Village Vanguard aanvaard zonder rekening te houden met zijn Antwerpse afspraak - maakte hij ruimschoots goed met een eerst wat aarzelende, nadien heel zwierige bloemlezing uit het standardrepertoire.

Door de verschuiving is het concert van Flanagan wel een beetje uit zijn context gelicht. Oorspronkelijk werd hij in maart aangekondigd als derde in de reeks Piano Legends na John Lewis en Horace Tapscott. Nu belandde zijn optreden midden in de nieuwe jazzreeks Horns, die vorige week al het aparte trombonekwartet Slideride naar Antwerpen bracht en komende weken nog het Julius Hemphill Saxophone Sextet en de groep Tunes For Horn Guys van Michael Moore. Bij al dat jongere geweld is Flanagan natuurlijk andere koek: hier staat een man die een hele brok jazzgeschiedenis in de vingers heeft. Achtenzestig is hij nu en vandaag rekent iedereen hem tot de fijnste pianisten van de rijke bebop-traditie. Hij leerde die traditie kennen in zijn geboortestad Detroit, samen met zijn vrienden Hank en Thad Jones. Van daaruit nam hij deel aan de geschiedenis: hij speelde bij J.J. Johnson, Miles Davis, Coleman Hawkins. En hij was - een beetje verrassend, vinden we nu - de uiterst alerte pianist op de ophefmakende opname van Giant Steps - een cruciaal moment in de carrière van John Coltrane. Maar voor Flanagan leidde dat niet meteen naar een sterrol. Tot diep in de jaren zeventig zocht hij veeleer de schaduw op en speelde in dienst van Tony Bennet en vooral Ella Fitzgerald. Pas in de jaren tachtig veranderde dat, begon hij platen op te nemen met eigen trio's en trad hij meer als soloperformer naar voren.

Bebop dus, en wel de echte bebop, niet de lauwe opwarmingsoefeningen die jonge leeuwen vandaag graag serveren. Flanagan kiest onomwonden voor een bloemlezing uit het klassieke standardrepertoire: Harold Arlen, Jerome Kern, George Gershwin en natuurlijk ook Billy Strayhorn en Duke Ellington. Aanvankelijk klonk het wat rommelig, de eerste set was Flanagan duidelijk nog vermoeid van de reis. In de opwarmer 'Caravan' miste het toucher nog zijn karakteristieke glans en waren de ideeën schaars. Geleidelijk verbeterde dat en vooral in de tweede set werd alles kleurrijker, zwieriger, met meer sierlijke zijsprongen en rustige uitweidingen. Toen was er ook al ruimte voor een 'gemodificeerde standard' van een Dizzy Gillespie of een Thelonious Monk, een beetje hoekiger werk met wat grotere ritmische uitdagingen. En vooral in het ritme is Flanagan een vindingrijk man, dat bleek duidelijk uit 'Well You Needn't'.

Intussen is ook het jazzprogramma voor volgend seizoen in deSingel bekendgemaakt. Het valt op dat men dit keer resoluut voor de hedendaagse jazz kiest. Er zijn minder concerten, dat geldt niet alleen voor de jazz, het is een bewuste optie in tijden van overaanbod. Maar de keuze is gericht en veelbelovend. Trompettist Dave Douglas komt met zijn project Sanctuary, ongetwijfeld een van de boeiendste dingen die de voorbije jaren op cd verschenen. Anthony Braxton komt voor het eerst in ons land zijn Ghost Trance Musics voorstellen. Pianist Cecil Taylor en percussionist Gerry Hemingway gaan een unieke confrontatie aan. Steve Lacy brengt zijn ambitieuze woord/beeld/muziek-project The Cry. Daarnaast pakt ook deSingel uit met het controversiële project 'Walcott Songs' van Henry Threadgill en Dirk Roofthooft. In het voorjaar van 1999 is er een unieke hommage aan klarinettist John Carter, met onder anderen Bobby Bradford, Ab Baars en Marty Ehrlich.

Didier Wijnants

Komende jazzconcerten in deSingel: Julius Hemphill Saxophone Sextet (20/5) en Tunes for Horn Guys (rond Michael Moore, 27/5). Info: 03/248.38.00