Theo Francken is geen kandidaat voor N-VA-ondervoorzitterschap

Na het onverwachte vertrek van Lorin Parys naar de Pro League, de koepel van Belgische profvoetbalclubs, moet N-VA op zoek naar een nieuwe ondervoorzitter. Iemand die samen met Valerie Van Peel, de andere ondervoorzitter, de partij mee kan helpen aansturen. Zaterdagavond moeten de kandidaturen binnen zijn. Zondag worden ze vervolgens bekendgemaakt.

Oud-staatssecretaris Theo Francken is geen kandidaat. “Na de verkiezingen van 2019 had ik mijn zinnen gezet op een historisch akkoord met de PS, maar na het verraad van de liberalen vielen we naast de regering. Dat was een klap. Vorig jaar wilde ik een belangrijke rol in de partij en stelde ik me kandidaat voor het ondervoorzitterschap, en ook dat lukte niet: onze partijraad vond dat anderen die verantwoordelijkheid op zich moesten nemen. Ik vond dat erg, maar het is verteerd. De oppositierol ligt me misschien beter dan het ondervoorzitterschap”, vertelt hij aan Humo.

Wie moet Parys dan wel opvolgen? Als het van Francken afhangt “een nieuw talent” uit West- of Oost-Vlaanderen: “Daar hebben we dringend meer kopstukken nodig.” Namen noemt Francken niet. Beloftevolle N-VA-parlementsleden uit West- en Oost-Vlaanderen zijn onder meer Sander Loones, Maaike De Vreese, Anneleen Van Bossuyt en Bert Maertens. Loones en Van Bossuyt hadden al een prominente rol bij de verkiezingen in 2019. Die draaiden uit op een nederlaag.

Dood gewicht

Francken herhaalt in Humo zijn pleidooi voor een institutionele onderhandeling. In tegenstelling tot het Vlaams Belang, dat kiest voor een afscheuring vanuit het Vlaams parlement. Een scenario geïnspireerd op het Catalaanse onafhankelijkheidsproces in 2017. “Je kan het confederale model alleen bereiken door met de Franstaligen te onderhandelen. We gaan dat niet onmogelijk maken door eerst met Vlaams Belang in zee te gaan (na de verkiezingen in 2024, red.). Tom Van Grieken zegt dat hij het federale niveau niet nodig heeft. Wel, dan kan zijn partij beter niet deelnemen aan de federale verkiezingen: al haar stemmen zouden dood gewicht zijn”, vindt Francken.

Francken gelooft in een doorbraak van het confederalisme, het bestuursmodel dat N-VA al langer voorstaat. Ook al lijkt daar geen tweederdemeerderheid voor te vinden. “Als de Franstaligen in 2024 weer non zeggen tegen ons, zullen ze met vuur spelen. Je kunt de Vlaamse democratie niet blijven negeren. Hugo Schiltz (oud-Volksunie-voorman, red.) zei dat de Vlamingen zelfstandig zullen worden op het moment dat ze collectief verarmen. Dat is nu bezig, door die hoge prijsstijgingen.”

Volgende week zaterdag, op 23 april, mogen de kandidaten voor het ondervoorzitterschap zich voorstellen aan de partijraad van N-VA. Daarna volgt een stemming.