‘The Trial of the Chicago 7’: kijk hoe diep de Amerikaanse democratie is weggezakt

Het proces van de ‘Chicago 7' was een politiek showproces dat in 1968 in Chicago werd gevoerd tegen een groepje dat demonstreerde tegen de Vietnamoorlog. Wie dacht dat politieke rechtspraak alleen in dictaturen plaatsvindt, zal bedrogen uitkomen.

Veel historische gebeurtenissen verbleken bij de extreme situatie waarin de Verenigde Staten op dit moment verkeren. Toch is deze flagrante inbreuk op de scheiding van de wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht wel degelijk iets om bij stil te staan. En hoewel deze film al sinds 2007 in de pijplijn zit, zijn er opvallende parallellen met het heden.

“De hele wereld kijkt mee!”, zongen supporters in 1968 bij de rechtbank waar het vijf maanden durende proces plaatsvond. Een maand voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen klinkt dat hyperactueel. Net als het feit dat de agenten die toentertijd het politiecordon vormden hun insignes en hun naamplaatje afdeden voordat ze de demonstranten in elkaar sloegen. Het komt allemaal langs in Aaron Sorkins The Trial of the Chicago 7, een ambachtelijk rechtbankdrama dat overduidelijk een historisch onrecht wil rechtzetten en het publiek uitdaagt na te denken over het heden.

In augustus 1968 wilden demonstranten bij de Democratische Conventie protesteren tegen het sturen van jonge Amerikanen naar de Vietnamoorlog. De FBI was door infiltranten en afluisterapparatuur echter van alles op de hoogte. Duizenden politieagenten wachtten de menigte op en isoleerden uiteindelijk de mannen die de demonstratie georganiseerd hadden. Maar niet voordat er flink op los geknuppeld werd. Vervolgens werd dat geweld de organisatoren in de schoenen geschoven.

Sorkin (onder meer scenarist van The Social Network) bakt er een vlot – misschien iets te vlot en gelikt – rechtbankdrama van. In handen van een Europese regisseur had er veel meer twijfel en stilte in de film gezeten. Nu zit elke zin en elke grap en elke emotie op precies de juiste plek en is de rechter bijna een bordkartonnen conservatief die van deze smerige hippies niets moet hebben. Maar goed. Soms is dat de werkelijkheid. De cast is met Sacha Baron Cohen, Mark Rylance en Joseph Gordon-Levitt over de hele linie uitstekend, ook al ontkom je niet aan de indruk dat alle acteurs met liefde de boodschap achter deze film verkondigen.

Want juist het besef dat dit historische proces nauwelijks indruk maakt als je bedenkt wat er nu allemaal in de VS plaatsvindt, is de crux van deze film. Wie kijkt er nog op van een Amerikaanse rechter die anno 1968 een politiek spel speelde? Zelfs het Watergate-schandaal zou nu nauwelijks een deuk in Trumps imago maken. Dat is wat Sorkin op tafel legt: kijk hoe diep de Amerikaanse democratie is weggezakt.

The Trial of the Chicago 7 is nu te zien op Netflix.