Testsysteem dreigt vast te lopen door omikron: risicocontacten krijgen straks mogelijk geen test meer

Wie nauw contact had met een besmet persoon, moet vandaag getest worden op covid. Maar daar komt mogelijk dra verandering in, nu de erg besmettelijke omikronvariant de besmettingscijfers de lucht in duwt. In minder dan een week tijd is het aantal vastgestelde besmettingen in ons land verdubbeld.

De testcapaciteit zal daardoor wellicht snel verzadigd raken: er zullen zoveel besmettingen zijn dat niet iedereen nog een test kan krijgen. Dan moeten er keuzes gemaakt worden. In de praktijk betekent het dat hoogrisicocontacten niet langer getest zullen worden, tenzij ze zelf ook covidsymptomen vertonen. Enkel mensen met symptomen worden dan nog getest.

Op weekdagen worden nu 70.000 tot 80.000 PCR-tests uitgevoerd. Het plafond ligt op ongeveer 150.000 tests per dag. Als de besmettingen in een week tijd verdubbelen, kan de testcapaciteit dus snel op zijn limieten botsen. Op het coronacommissariaat wordt er rekening mee gehouden dat dat volgende week al het geval kan zijn.

Quid quarantaine?

Zowat de helft van de tests gaat nu naar hoogrisicocontacten. De vraag is wat er gebeurt met de verplichte quarantaine als zij niet meer getest worden. Daarover liggen de meningen ver uiteen. De specialisten van de Risk Management Group vinden dat de quarantaine strenger moet. Volgens een bron lag zelfs even het voorstel op tafel om iedereen tien dagen in quarantaine te stoppen, maar dat zou inmiddels afgeserveerd zijn.

“Niet gevaccineerde hoogrisicocontacten moeten tien dagen in quarantaine. Gevaccineerden mogen na vijf dagen weer buiten, maar zouden dan nog vijf dagen uiterst voorzichtig moeten zijn en overal een mondmasker dragen waar ze in contact komen met anderen”, vindt viroloog Steven Van Gucht, die ook lid is van de wetenschappelijke adviesraad GEMS.

Coronacommissaris Pedro Facon – die geen commentaar kwijt wil – pleit in een advies dan weer voor een verregaande versoepeling van de quarantaine. Hij vreest naar verluidt voor het maatschappelijk draagvlak als mensen te lang in quarantaine moeten zonder dat ze zelfs getest zijn. Wie de voorbije zes maanden het basisvaccin kreeg of al een boosterprik kreeg, moet voor Facon bij een hoogrisicocontact niet langer in quarantaine. Wie nog geen booster kreeg en al meer dan een half jaar geleden het basisvaccin kreeg, moet minstens drie dagen in afzondering. Niet-gevaccineerden zouden wel tien dagen in quarantaine moeten.

De discussie werd maandag verder gevoerd op een bijeenkomst van de RMG en op een vergadering van de ministers van Volksgezondheid. Die laatsten zaten na hun overleg op het spoor van Facon, al moesten er wel nog een paar technische zaken, onder meer over de testcapaciteit, worden uitgeklaard. Vandaag komen ze om 14 uur samen om de knoop door te hakken.

Als hoogrisicocontacten niet meer getest worden, verliezen we ook zicht op de verspreiding van het virus in onze samenleving. Maar veel experts vrezen dat dat onoverkomelijk is bij omikron. In vergelijking met de oorspronkelijke virusstam uit Wuhan kunnen mensen met een omikronbesmetting veel vroeger en makkelijker het virus overdragen op anderen. Het is dan onbegonnen werk om het virus op de voet te proberen volgen.