Ter zee en weldra ook in de lucht: recordwinst van rederijen opent deuren voor luchtvracht

De coronacrisis legt de containervaart geen windeieren. Een van de grootste rederijen in vrachtvervoer ter wereld, Maersk, boekte vorig jaar een recordwinst. Dat geld gaan de Denen opmerkelijk genoeg voor een deel besteden aan nieuwe vliegtuigen.

Om te stellen dat A.P. Møller-Mærsk Group – beter bekend als Maersk – vorig jaar geprofiteerd heeft van de coronacrisis zou een understatement van jewelste zijn. De Deense vrachtvervoerder heeft in 2021 een winst geboekt van 18,7 miljard dollar voor belastingen, omgerekend 16,6 miljard euro. Dat is ruim vijfenhalf keer zoveel als in 2020.

Sinds zijn oprichting in 1904 heeft Maersk nog nooit zo goed geboerd. De omzet kwam uit op 61,8 miljard dollar (54 miljard euro), fors hoger dan de 40 miljard die in 2020 werd geboekt. “Buitengewone marktomstandigheden hebben geleid tot een recordgroei en winstgevendheid”, zei topman Søren Skou in een toelichting op de jaarcijfers.

Die reuzemeevaller heeft Maersk te danken aan de wereldeconomie die langzaam herstelde van de gevolgen van de corona-epidemie, zoals de sluiting van grenzen en lokale lockdowns.

Perfecte storm

Als een van de grootste containerrederijen ter wereld profiteerde Maersk van de ‘perfecte storm’: consumenten die meer gingen besteden, havens die door coronabeperkingen verstopt raakten omdat er niet genoeg personeel was en een wereldwijd gebrek aan containers.

Dat laatste had niet alleen te maken met een werkelijk fysiek tekort. Containers stonden ook vaak in de verkeerde havens en de prijzen voor containers zijn zo hoog dat reders een dief van hun eigen portemonnee zouden zijn als ze die leeg naar de plekken zouden verschepen waar klanten er wel om zaten te springen.

Skou zei te verwachten dat de huidige omstandigheden op de containermarkt nog wel aanhouden tot in het tweede kwartaal, waarna de boel weer wat kalmeert. Voor 2022 voorziet hij een bescheiden stijging tussen de 2 en 4 procent.

Eerder deze week liet ook de Duitse concurrent Hapag-Lloyd weten dat de storm die in de zeecontainervaart woedt vanaf het derde kwartaal gaat liggen. Het omslagpunt komt wanneer werknemers die momenteel niet aan het de slag kunnen, vanwege ziekte of quarantaine, terug zullen keren naar de terminals, aldus CEO Rolf Habben Jansen.

Als het zover is, gaan ook de momenteel extreem hoge tarieven voor containervracht omlaag, is Habben Jansens inschatting. Eind december steeg de prijs van het verschepen van een standaardcontainer tot 17.000 dollar (zo’n 14.900 euro) toe, terwijl die eind 2019 nog 2.200 dollar was. De Duitser waarschuwde wel dat prijzen niet snel zullen zakken naar het niveau van voor de pandemie. Daarvoor zijn de brandstofprijzen en de kosten van het laden en lossen op de terminals te hoog opgelopen.

Habben Jansen ontkende dat de rederij het aanbod aan vrachtruimte met opzet laag houdt, om de tarieven op te drijven. “Elk schip dat we hebben wordt ingezet. We houden zeker geen capaciteit achter.”

Vliegtuigen

Zo groot is de vraag naar transportmiddelen dat rederijen naar meer mogelijkheden kijken om ook luchtvracht aan te bieden. Mediterranean Shipping Company (MSC) overweegt samen met Lufthansa een bod te doen op ITA Airways. De enige ­aandeelhouder, de Italiaanse staat, heeft de potentiële kopers met open armen ontvangen.

MSC is nu nog ‘vleugelloos’. Met een eigen luchtvloot denkt het beter te kunnen concurreren met rivalen die al wel in de luchtvracht zitten, zoals Maersk en CMA CGM Group, een Franse vrachtvervoerder en de vierde grootste rederij.

Door de stijgende containertarieven kunnen vrachtrederijen nieuwe avonturen in de luchtvracht gemakkelijk financieren. Maersk kocht vorig jaar twee Boeing 777-vrachtvliegtuigen. CMA CGM hoopt er nog drie 777’s bij te krijgen en bestelde in januari bij Airbus nog drie A350’s.

Voor de pandemie uitbrak kostte het zeventien keer zoveel om een lading door de lucht te laten vervoeren dan over water. Door de stijgende tarieven voor scheepscontainers wordt dat gat steeds kleiner.