Te bed of niet te bed: gekissebis over bloemlezing laait op
Pfeijffers keuze verhit de gemoederen. Vooral de zeer populaire dichteres Tjitske Jansen is boos op de bloemlezer, die slechts één gedicht van haar wilde plaatsen. Dat weigerde ze, maar om een heel andere reden dan je zou denken.
Dat de nieuwe poëziebloemlezing roerige reacties zou uitlokken, stond in de sterren geschreven, zeker omdat Ilja Leonard Pfeijffer het degengevecht nooit heeft geschuwd. In NRC beweerde hij vorige week met 'elitaire genuanceerdheid' te werk te zijn gegaan. Nogal wat dichters en critici tonen zich teleurgesteld. Waar zijn de gedichten van Huub Beurskens, Bart Chabot, Hans Dorrestijn, Willem Elsschot, Judith Herzberg, Roland Jooris, Tjitske Jansen, Gerard Reve, Ivo de Wijs en vele anderen? Bij Reve en Elsschot weigerden de erven toestemming.
Maar volgens de succesvolle dichteres Tjitske Jansen speelden er ook iets anders om een njet te geven en liet Pfeijffer zijn kleine kantjes zien. In een heftige Facebookpost klaagt ze Pfeijffer aan, die welgeteld één gedicht van haar wilde opnemen. "Hij heeft mij ooit, na een literaire avond waarop wij allebei hadden voorgelezen, uitgenodigd het bed met hem te delen. Ik heb deze uitnodiging beleefd afgeslagen. Vervolgens heeft hij op zijn website gezet: 'Tjitske Jansen is natuurlijk niets'." Jansen concludeert: "Ik vind Ilja een naar, zelfingenomen, niet integer iemand."
Pfeijffer reageerde op zijn beurt, in een reactie aan het magazine The Post Online: "Dat ik Tjitske Jansen in het verleden ooit het hof zou hebben gemaakt, is onwaar. Wellicht is het misverstand gerezen vanwege het feit dat ik altijd aardig tegen haar ben geweest, omdat ik haar altijd aardig heb gevonden. (...) Ik vind het oprecht jammer dat Tjitske Jansen toestemming heeft geweigerd voor de opname van een gedicht van haar in mijn bloemlezing, want ik vind haar een goede dichter die eigenlijk niet zou mogen ontbreken in het overzicht." En hij concludeert: "Ik heb nooit kwaad over haar gesproken op mijn website. Ik héb niet eens een website."
Lekkere-wijvenpoëzie
Toch blijkt dat Pfeijffer in 2003 al geen hoge pet op had van de poëzie van Jansen. Hij deed daarover uitspraken op het festival Spraakmakers in Utrecht, zo achterhaalde The Post Online. Die zijn terug te vinden in een recensie van Utrechts Nieuwsblad-journalist Jeroen de Valk. 'Pfeijffer bleek vooral een hekel te hebben aan wat hij zelf 'de lekkere-wijvenpoëzie' noemde. Ofwel: de gedichten van de goed uitziende en relatief jonge poëten die in het afgelopen jaar werden gebundeld. Tjitske Jansen is natuurlijk niks, baste hij. Sylvia Hubers? Zelfde laken 'n pak. En waarom? Omdat hun taal 'aangeharkt' en 'dus kitsch' is. Bovendien poseerde een van hen onlangs voor het blad Marie Claire.'
De journalist noteert: 'Hubers, Jansen en andere door de gehaktmolen gehaalde scribenten zaten in de zaal, maar lieten deze tirade hoofdschuddend voorbijgaan.'
Onze poëzierecensent Paul Demets mist, naast Tjitske Jansen, naar eigen zeggen de Nederlanders Huub Beurskens, Judith Herzberg, Wiel Kusters, Willem Jan Otten en Gerard Reve, al hebben de erven Reve geweigerd. "En zeker ook een aanzienlijk aantal Vlaamse dichters: vooral Willem Elsschot - geweigerd door de erven - en Roland Jooris - onbegrijpelijk. Daarnaast o.a. Inge Braeckman, Johan De Boose, Jozef Deleu, Alain Delmotte, Bernard Dewulf, Jo Gisekin, David Troch,... Maar volledigheid zou Pfeijffers bloemlezing natuurlijk tot een encyclopedie maken."
NRC-recensent Guus Middag merkte in de bloemlezing dan weer "een voorkeur op voor pik-en-kutverzen: veel seks, knijpen, billen, borsten, masturbatie en hulpmiddelen".
