Studenten vragen doortastende aanpak grensoverschrijdend gedrag: ‘Grote bezorgdheid over doofpotbeleid’

Een half jaar geleden kwam het hoger onderwijs in het oog van de storm terecht. Nadat De Morgen had bekendgemaakt dat een archeologieprofessor door de VUB aan de deur werd gezet wegens grensoverschrijdend gedrag, kwam een stortvloed van getuigenissen naar boven over grensoverschrijdend gedrag op hogescholen en aan universiteiten. Daaruit bleek ook hoe de procedures om dat gedrag aan te pakken, schromelijk tekortschieten.

Bij de start van het academiejaar vraagt de Vlaamse Vereniging van Studenten (VVS) om een vuist te maken tegen grensoverschrijdend gedrag. In een standpunt dat ze vandaag verspreiden, doen ze verschillende voorstellen met betrekking tot het melden en het opvolgen van klachten, maar ook rond de cultuur van grensoverschrijdend gedrag in het hoger onderwijs.

“Toen bekend werd wat er aan de VUB gebeurde, werd er gezwegen door de andere actoren in het onderwijsveld”, zegt voorzitter Julien De Wit. “Dat vond ik zelf heel jammer. Niemand kreeg de woorden sorry over de lippen, terwijl de verhalen al langer bekend waren op de campussen. Dankzij de MeToobeweging werd er veel opener over gepraat, maar in het onderwijsveld ontbrak elke sense of urgency.”

Op agenda

Is er vandaag iets veranderd ten opzichte van een half jaar geleden? “Het grote verschil is dat grensoverschrijdend gedrag vandaag wel op de agenda staat. Het was pijnlijk om even met de billen bloot te staan, maar het debat is er nu. Om echt een verandering teweeg te brengen, moeten we dat aanhouden”, aldus De Wit.

De VVS vraagt in haar standpunt dat de onderwijsinstellingen duidelijkheid scheppen over de omvang van het probleem. Dat is een aanbeveling die ASRA, de officiële studentenvertegenwoordiging aan de Antwerpse Associatie, ook deed na een bevraging bij studenten eerder dit jaar. “Onder studenten bestaat een grote bezorgdheid over een doofpotbeleid. Daarom vragen we om algemene cijfers bekend te maken zoals het aantal meldingen, maar ook welke orde- of tuchtmaatregelen er zijn genomen. De instellingen zijn terughoudend, omdat ze willen vermijden dat er dan gesproken zal worden over probleemfaculteiten. Maar als er probleemfaculteiten zijn, moet daarnaar gekeken worden. Transparantie is belangrijk in deze zaak.”

De studenten willen ook dat de onderwijsinstellingen met gedragscodes duidelijkheid scheppen over wat grensoverschrijdend gedrag inhoudt. “Het is de taak van de onderwijsinstellingen om dat scherp te stellen. Het afgelopen jaar heb ik gezien hoe mensen zich trachten te verstoppen achter definities. Maar zo ingewikkeld is het niet: als iemand nee, zegt is het nee. Natuurlijk zijn er grensgevallen”, vervolgt De Wit. “Maar net dan is de oefening nuttig om een gedragscode te gaan opstellen. Zo betrek je iedereen in het gesprek.”

Sommige van hun voorstellen – een breed sensibiliseringsbeleid, een bredere bekendheid van de meldpunten waar studenten terechtkunnen – lijken tamelijk evident. “Voor ons is dat inderdaad zo”, zegt Julien De Wit. “Maar er is een verschil tussen wat we evident vinden en wat er effectief gebeurt.”

De VVS eist ook inspraak in het externe en gecentraliseerde meldpunt dat zal worden opgericht. Mogelijk zou dat meldpunt worden ingekapseld in het Vlaams mensenrechteninstituut en dat is volgens de VVS geen goed idee. “Studenten zijn een heel specifieke groep. Als ze grensoverschrijdend gedrag willen melden, is het belangrijk dat ze terechtkomen bij iemand die het onderwijsveld goed begrijpt.”