Strijd in Ethiopië barst in volle hevigheid los: honderdduizenden militairen naar front

Het Ethiopische leger is met een groot offensief begonnen om rebellen uit Tigray terug te dringen. Honderdduizenden militairen en militieleden trekken naar het front. Intussen verhongeren veel Tigrayers.

De burgeroorlog in Ethiopië lijkt weer in volle hevigheid los te barsten. Het leger en milities bereiden zich voor om de rebellen uit de opstandige noordelijke deelstaat Tigray te verdrijven uit de naburige deelstaat Amhara. Ondertussen voeren Ethiopische gevechtsvliegtuigen en drones sinds vorige week donderdag onophoudelijk bombardementen uit op stellingen van de Tigray Defence Force (TDF) en beschieten tanks en artillerie de rebellen.

Er zou sprake zijn van een enorme troepenopbouw met honderdduizenden soldaten en strijders van milities, waarschuwt een woordvoerder van de TPLF, de partij die Ethiopië 27 jaar lang dictatoriaal leidde en die nu Tigray bestuurt. De burgeroorlog begon in november vorig jaar, toen premier Abiy Ahmed het leger op Tigray afstuurde om de opstandige provincie in het gareel te krijgen. De TPLF trok zich daar terug toen de partij in 2018 de strijd om de macht in Ethiopië verloor en Abiy premier werd. De TPLF deed er daarna alles aan om de positie van Abiy te ondermijnen.

Het Ethiopische leger, milities uit de buurdeelstaat Amhara en troepen uit Eritrea gingen zich de eerste zeven maanden van de oorlog te buiten aan excessief geweld tegen burgers in Tigray, waarbij schendingen van mensenrechten en oorlogsmisdaden aan de orde van de dag waren.

Maar dat eerste offensief liep op niets uit: eind juni dit jaar werden de Ethiopische troepen uit Tigray verdreven en kondigde premier Abiy een eenzijdige wapenstilstand aan. De Tigrayers bleken met 250.000 strijders niet te verslaan. Sindsdien zijn de rebellen in de aanval en trokken ze zelfs de buurdeelstaten Amhara en Afar in, waar ze grote gebieden bezetten.

Strategische wegen

De (eenzijdige) wapenstilstand is inmiddels dus voorbij. De strijd lijkt zich te concentreren op een driehoek in Amhara, tussen de steden Wegel Tena, Wurgessa en Dessie. Door dit gebied loopt de B21, die Afar en Amhara van oost naar west verbindt, en die in handen is van de Tigrayers. De B21 kruist zuidelijk van Dessie de A2, die van noord naar zuid loopt, van de hoofdstad Addis Abeba naar de Tigrayse hoofdstad Mekele. Beide wegen zijn militair strategisch van vitaal belang voor de strijdende partijen.

Het kantoor van minister-president Abiy wil de aanval niet bevestigen, maar houdt alle opties open om “het geweld van de Tigrayers in Amhara te bestrijden”, zo liet het weten aan persbureau AP. Maar de woordvoerder van de deelstaatregering van Amhara had al een tweet de deur uitgedaan over de aanval, tot grote woede van de legerchef van Ethiopië.

De oplaaiende gevechten maken de situatie voor de ruim 5 miljoen mensen die volledige afhankelijk zijn van noodhulp in Tigray en een kleine 2 miljoen interne vluchtelingen in Amhara en Afar er niet beter op. Het Wereldvoedselprogramma van de Verenigde Naties waarschuwde begin juli al dat hun pakhuizen in Tigray nog maar voor een maand voedselvoorraden hadden. Elke dag waren er zeker honderd vrachtwagens met noodhulp nodig om de dramatische situatie in Tigray het hoofd te bieden en een massale hongersnood te voorkomen. Toen al leefden circa 400.000 Tigrayers op de rand van de hongerdood.

Sindsdien zouden nog geen duizend trucks de deelstaat hebben bereikt. Medicijnen zijn er volgens diverse hulporganisaties op de meeste plekken niet meer. Ethiopië beloofde beterschap, maar blokkeert de doorgang van vrachtwagens met voedsel, medicijnen en andere hulpgoederen. Het lijkt op een strategie van isoleren en uithongeren van Tigray.