Bloedonderzoek
Start-up van 'wondergirl' is luchtkasteel
De 19-jarige scheikundestudente Elizabeth Holmes had in 2003 het briljante idee om bloedonderzoek voortaan met vingerprikjes te doen, en niet met lange naalden. Ze richtte Theranos op, dat nu op 8,2 miljard euro wordt gewaardeerd. Maar voor hoelang nog?
Of Holmes miljardaire blijft, is zeer de vraag. Na twee vernietigende stukken in The Wall Street Journal schortte Theranos eind vorige week zijn revolutionaire prikmethode op: mensen krijgen voorlopig weer een ouderwetse spuit in de arm voor 239 van de 240 tests die het bedrijf doet. Ook apotheekketen Walgreens, waar mensen in Arizona terechtkunnen voor de bloedtests van Theranos, maakt pas op de plaats, "totdat we de waarheid begrijpen".
Volgens The Wall Street Journal zijn de tests niet nauwkeurig en gebruikt Theranos in de meeste gevallen niet zijn eigen apparatuur, maar conventionele spullen van de concurrentie. De Financial Times kreeg papieren in handen waaruit blijkt dat inspecteurs die het lab eerder dit jaar bezochten "echt niets unieks" hadden aangetroffen.
Second opinion
Links en rechts duiken getuigenissen op van boze Amerikanen die de methode-Holmes hebben uitgeprobeerd. Eentje had een T4-waarde die 308 procent hoger was dan bij eerdere onderzoeken; bij een second opinion bleek er niets aan de hand. Maar inmiddels maakte hij zich wel onnodige zorgen over zijn schildklier.
Volgens Theranos zijn alle aantijgingen onzin. In een artikel op de website biedt het bedrijf gedetailleerd weerwoord: het zou allang met toezichthouder FDA om de tafel zitten en zijn testmethoden vrijwillig laten beoordelen. Het enige wat ontbreekt: de data.
Theranos is te revolutionair om zich op de klassieke manier de maat te laten nemen. Er zijn geen wetenschappelijke artikelen geschreven, geen peer reviews gedaan, er is geen enkele openbare vergelijking geweest van de Theranos-test met die van de concurrentie.
Theranos ziet zichzelf ook helemaal niet als een medisch bedrijf, blijkt uit de raad van bestuur. Daarin zitten vooral oud-politici (Henry Kissinger en George Schultz) en oud-militairen met veel invloed in Washington. Want dáár moet het gebeuren. Theranos is hard aan het lobbyen voor het liberaliseren van de medische tests, zodat je daarvoor als consument geen doktersvoorschrift meer nodig hebt. Dat is de Californische droom van het Meetbare Zelf, waarbij iedereen, onafhankelijk van welke autoriteit ook, zelf kan meten hoe hij ervoor staat.
"De toegang tot betaalbare en actuele gezondheidsinfo is een fundamenteel mensenrecht", zei Holmes daarover tegen Forbes, toen het blad haar in haar onafscheidelijke Steve Jobs-coltrui portretteerde als jongste vrouwelijke miljardair uit Silicon Valley. Toegang tot informatie, transparantie, een mensenrecht: het zijn de grote woorden die we kennen van Google, Facebook en Apple. Maar vraag ze nooit naar hun eigen werkwijze.