NieuwsWetenschap
Stap dichter bij heilige graal? Recordhoeveelheid energie opgewekt via kernfusie
In het Verenigd Koninkrijk hebben Europese onderzoekers een recordhoeveelheid energie opgewekt via kernfusie. Het vorige record dateert uit 1997. ‘Dit bevestigt het potentieel.’
Kernfusie is al decennialang de heilige graal van de energiewereld. In theorie heeft kernfusie – het proces dat er al vier miljard jaar voor zorgt dat de zon onze planeet verwarmt – alleen maar voordelen.
De energie die vrijkomt bij samenvoeging van een kilo waterstof (waarvoor de chemische elementen deuterium en tritium worden gecombineerd) komt overeen met de verbranding van 20.000 ton steenkool. Wat ook belangrijk is: kernfusie is geen gevaarlijk proces. Er blijft geen langlevend radioactief afval achter zoals bij kernsplitsing in kerncentrales.
Het probleem: na decennialang onderzoek over de hele wereld staat kernfusie nog altijd in zijn kinderschoenen. Een ‘mini-zon’ bouwen in een laboratorium, het blijkt niet zo eenvoudig. Wetenschappers grappen niet voor niets: “Kernfusie is voor binnen dertig jaar – zoals we altijd hebben gezegd.” Al claimen Europese onderzoekers nu wel een bescheiden doorbraak te hebben geforceerd.
In een persbericht luidt het woensdag: “Een samenwerking tussen 4.800 wetenschappers, ingenieurs, technici en studenten uit heel Europa heeft geleid tot een record van 59 megajoule aan energie uit fusiereacties, opgewekt in de Joint European Torus (JET).”
Provence
Dit record in de Joint European Torus, de grootste operationele kernfusiereactor ter wereld die is opgebouwd nabij Oxford, is meer dan een verdubbeling van het vorige record voor energie uit kernfusie, dat ondertussen al een kwarteeuw oud is. “Dit bevestigt het potentieel van kernfusie.”
De weg naar een kernfusie-revolutie blijft echter nog lang. Om netto energie op te wekken – versta: meer energie op te wekken via een kernfusiereactie dan de koelsystemen van de reactor nodig hebben – is de Joint European Torus te klein. Dit zal pas mogelijk worden eens de ITER (International Thermonuclear Experimental Reactor) in de Franse Provence klaar is. In de bossen rond Cadarache werkt een concern bestaand uit een hele reeks westerse landen, waaronder ook België, sinds 2013 aan een kernfusiereactor met een prijskaartje van 20 miljard euro. Tegen 2035 moet hij klaar zijn. Tegen 2050 wil men er energie opwekken die kan dienen voor gezinnen.
