Stakingsaanzegging voor hele retailsector, maar de kans dat u straks voor een gesloten winkel staat is klein

Dit weekend leek het even alsof de sociale spanningen bij Delhaize ook de rest van de sector in vuur en vlam zouden zetten. De christelijke vakbond ACV Puls en de liberale vakbond ACLVB dienden een stakingsaanzegging in voor de hele retailsector.

Voor de twee bonden gaat het over de toekomst van hun sector. “Simpel uitgelegd zijn er twee grote deelsectoren: de ketens en de zelfstandigen”, zegt Kristel Van Damme van ACV Puls. “Tussen die twee bestaat een groot verschil in loon- en arbeidsvoorwaarden. In de kleinhandel werken mensen 36,5 of 38 uur per week. In de grootdistributie werk je maar 35 uur per week. Dat maakt een verschil van driehonderd euro netto per maand.”

Het zijn dat soort verschillen die de bonden eruit willen. Heel concreet vragen zo goed als alle paritaire comités op de schop te doen en vooral verder te werken met paritair comité 202, niet toevallig het meest gunstige. Daartegenover vragen werkgevers al enkele jaren om meer flexibiliteit, bijvoorbeeld rond weekend- of nachtwerk.

De vakbonden verwijten de werkgevers al jaren de hakken in het zand te zetten in dat soort toekomstdiscussies. “Handelsfederatie Comeos heeft boter op het hoofd en naait de boel op door te zeggen dat ‘het niet enkel bij Delhaize zal blijven’”, zegt Van Damme.

Bij Comeos willen ze niet vooruitlopen op het sectoroverleg, maar zegt men het te betreuren dat “de vakbonden de problemen in één bedrijf nu aangrijpen om een hele sector die onder druk staat te gijzelen”.

Stok achter de deur

Tegen zondagavond werd duidelijk dat de soep wellicht niet zo heet gegeten zal worden als ze werd opgediend. “Het is niet onze intentie om winkels dicht te doen”, zegt Wilson Welles van ACLVB. “Het is wel de bedoeling om te sensibiliseren richting 17 april, wanneer de sectoronderhandelingen beginnen over nieuwe collectieve arbeidsovereenkomsten.”

Ook bij ACV spreken ze in de eerste plaats van “symbolische acties om het sectoroverleg af te trappen”. Al houdt de christelijke vakbond toch ook een stok achter de deur. “Het is niet uitgesloten dat er – als het sectoroverleg slecht evolueert – acties komen die verder gaan”, zegt Van Damme.

Professor en retailexpert Els Breugelmans (KU Leuven) vreest dat de eisen van de bonden te verregaand zijn. “Wij zijn een andere samenleving vandaag. De consument van vandaag apprecieert het wél dat winkels open zijn op zondag en wil online kunnen shoppen. Dus moet je als ondernemer mee veranderen in die richting. Doe je dat niet, dan stijgt de concurrentie – die overigens niet altijd uit België komt en dus niet altijd aan vakbonden vastgebonden is.”

“Eigenlijk gaat het voor de vakbonden om het behoud van hun eigenheid”, zegt Breugelmans. “Door de verzelfstandiging van winkels verliezen bonden aan macht. Door de verwezenlijkheden uit het verleden opnieuw op papier te proberen krijgen, wil de vakbond blijvend zijn stempel drukken op de sector.”