Staking bij De Lijn: "Mensen worden voor de keuze geplaatst: dagelijks urenlang pendelen, of ontslag nemen"

Een reorganisatie van de managementstructuur moet De Lijn slagkrachtiger maken zodat het bedrijf tegen 2020 de concurrentie met de privésector aankan. De komende jaren zullen daarom 286 van de 1.780 bediendenjobs verdwijnen. Die hervormingsplannen zetten kwaad bloed bij de bonden. "Die reorganisatie kwam er zogezegd om het waterhoofd van De Lijn aan te pakken, maar het management is het enige dat buiten schot blijft. Het personeel moet weer alle klappen opvangen", zegt Rita Coeck van de socialistische vakbond ACOD.

Naakte ontslagen komen er niet. Mensen die op pensioen gaan of spontaan vertrekken, zullen niet worden vervangen. Wel wordt veel flexibiliteit van het personeel gevraagd, stellen de bonden. Verschillende werknemers die aan zee wonen en altijd in Oostende gewerkt hebben, zullen voortaan dagelijks naar de hoofdzetel in Mechelen moeten. "Zo worden ze voor een moeilijke keuze geplaatst: dagelijks urenlang pendelen, of ontslag nemen", zegt Coeck.

Volgens Coeck dreigen cruciale functies te verdwijnen. "Dit gaat om mensen die zorgen dat De Lijn draait: planners, dispatchers… Er gaan mensen weg, maar het werk blijft wel hetzelfde." De reorganisatie zal volgens Erik Quisthoudt van de liberale vakbond ACLVB ook een impact hebben op de chauffeurs. "De dagelijkse ondersteuning van de stelplaatsen wordt gecentraliseerd. Daarmee vallen de bekende aanspreekpunten voor de chauffeurs weg. En dat is een stap te ver." De Lijn-woordvoerder Tom Van De Vreken benadrukt dat er 63 nieuwe en voltijdse aanspreekpunten komen.

Beide bonden betwijfelen of De Lijn met deze reorganisatie inderdaad een performanter bedrijf wordt, met een betere dienstverlening. Ook Johan De Mol, mobiliteitsexpert aan de UGent, plaatst vraagtekens bij de centralisering. "Op de hoofdzetel in Mechelen is er vaak onvoldoende kennis van het terrein, terwijl inspelen op de lokale noden toch de eerste bekommernis van een vervoersmaatschappij zou moeten zijn."

Beloftes

Opvallend is wel dat de christelijke vakbond ACV niet mee staakt. Ook het ACV klaagt de besparingsdrift bij De Lijn aan, maar volgens de bond klopt het niet dat deze hervorming op de kap van het personeel gebeurt. De Lijn heeft immers beloofd dat de 40 miljoen euro die met deze operatie vrijkomt opnieuw in het personeel zal worden geïnvesteerd. Die belofte werd inderdaad gedaan, erkennen de andere bonden. "Maar van geen enkele euro is al duidelijk waar die naartoe zal gaan", aldus Coeck.

De Lijn herhaalt dat de vrijgekomen miljoenen zullen worden geïnvesteerd voor zowel reizigers als medewerkers. "Dat is geen besparing, maar een aanwending van vrijgekomen middelen."

Volgens sommige bronnen is de enige reden waarom het ACV niet mee staakt omdat de christelijke bond garanties zou hebben gekregen dat een aantal van haar leden op post zou kunnen blijven. Dat spreekt nationaal secretaris Jan Coolbrandt met klem tegen. "Wij gaan voor een objectieve screening van al diegenen die van functie zouden moeten veranderen. Dat komt een dezer dagen opnieuw op tafel. Wij zullen hard vechten om het personeel een toekomstperspectief te bieden."