Spaart u als er wat geld overblijft? Doe het net omgekeerd, zegt deze expert

Daar zijn ze weer, de goede voornemens. Tien experts geven tips en inzichten om uw plannen in daden om te zetten. Financieel expert Pascal Paepen (Thomas More en Spaarvarkens.be) buigt zich hier over uw bankrekening: hoe kan ik beter sparen?

De eerste stap voor wie graag zijn of haar finan­ciën wat beter op orde wil krijgen maar niet weet waar te beginnen: zoek een schrift en een pen. “Noteer hoeveel er binnenkomt én hoeveel er buitengaat. Mensen zijn daar niet graag mee ­bezig, maar meten is weten. Ze geven immers onbewust veel geld uit aan dingen die niet essentieel of onbelangrijk zijn”, zegt Pascal Paepen.

Misschien schrik je wel van het bedrag dat je ­maandelijks uitgeeft aan takeaway of besef je dat je beter wat vaker de fiets neemt nu je eindelijk weet hoeveel je besteedt in het tankstation. Maar zolang je het niet weet, kan je daar weinig aan doen.

“Daarna moet je sparen. De meeste mensen sparen als er wat overblijft op het einde van de maand, maar je moet enige zelfdiscipline aan de dag leggen en het omgekeerd aanpakken: zet meteen een bedrag op je spaarrekening en zorg dat je de rest van de maand toekomt met wat overblijft.”

Hoeveel moet ik eigenlijk opzijzetten voor noodgevallen?

“Zes netto maandlonen, dat is de algemene stelregel. Stel dat je wasmachine plots stuk is, dan hoef je geen duur consumentenkrediet af te sluiten om een nieuwe te kopen. Maar het hangt ook wat van je situatie af: wie aan het bouwen of verbouwen is, die heeft wellicht wat minder opzij staan.

“Een lening voor een nieuwe auto, dat is nog verantwoord. Maar een krediet afsluiten voor een feest of een reis, dat vind ik dom. Het is beter om eerst te sparen voor dat feest of die reis, dan te lenen en daarna nog eens die lening terug te betalen. En als je morgen een nieuwe wasmachine nodig hebt en niet anders kan dan een consumentenkrediet aan te gaan, zoek dan naar een goedkope. Nu de rente zo laag staat, zijn er ketens die ze bijna gratis aanbieden.”

Zes netto maandlonen is veel geld voor velen. Hoe bouw je toch een buffer op als je niet zoveel verdient?

“Ga allereerst na in welke uitgaven je kan snoeien: heb je echt twee streamingabonnementen nodig? Is zelfs eentje de moeite als je amper één film per week kijkt? Daarnaast kan je ook zoeken naar een manier om tijdelijk fors te besparen tot je genoeg opzij hebt gezet. Leef een paar maanden erg zuinig, ga even bij je ouders wonen of huur een jaar lang een kleiner appartement dat goedkoper is.”

Als ik dan wat geld overheb, is het een goed idee om te investeren in een woning, nu de vastgoedmarkt zo verhit is?

“Een woning kopen is niet enkel een financiële, maar ook een emotionele beslissing. Neem daarvoor je tijd. Ik heb er zelf drie jaar over gedaan om een huis te vinden dat me gelukkig maakte en dat normaal geprijsd was. Maar als je morgen op je droomhuis stoot en je kan het je permitteren, dan moet je er niet van wakker liggen als het 5 of 10 procent overprijsd is. Op lange termijn is een eigen­dom altijd een goede investering. Het heeft geen zin om tien jaar te wachten op de perfecte koop.

“Wie niet bang is om de handen uit de mouwen te steken, kan ook goede deals doen. Met de nieuwe isolatienormen en de hogere belasting op huur­inkomsten die er vroeg of laat aankomt, verwacht ik dat er meer oudere woningen op de markt zullen komen. Sowieso is het een goed idee om je huis op te knappen en beter te isoleren. Dat zijn investeringen die uiteindelijk zullen renderen.”

Wat kan ik nog doen om verstandig met mijn geld om te gaan?

“Pensioensparen is altijd een goed idee. Het is fiscaal interessant, je verplicht jezelf om te sparen en het gaat om ongeveer 1.000 euro per jaar, een haalbaar bedrag dus. Het is ook slim om te beleggen, ook al staat de beurs hoog.”

Ik weet helemaal niets over de beurs, dus hoe begin ik daar aan?

“De meeste mensen zijn bang om te beleggen omdat ze er niets over weten. Neem dus eerst de tijd om te leren hoe de beurs werkt. Je kan je aansluiten bij een beleggersclub – dat klinkt ouderwets maar er zijn er steeds meer – of een beleggerscursus volgen. Dat kan tegenwoordig online. Bij spaarvarkens.be merken we dat de cursus razend populair is. Je leert er de basis, hoe je de kwaliteit van een aandeel kan inschatten en hoe je beginnersfouten vermijdt, want die kunnen heel duur uitvallen. Ik denk nu aan de mensen die nooit hadden belegd en dan al hun spaargeld in Lernout & Hauspie staken, en alles kwijt waren. Zorg dus dat je weet waar je mee bezig bent.”

Ik zie de laatste tijd veel mensen die goed verdienen met crypto­currency. Spring ik mee op die trein of is dat eerder voor ­gevorderden?

“Ja, een aantal cryptomunten zoals Bitcoin zijn fors gestegen. Maar het is speculeren op geld en dat vind ik onverstandig. Het blijft ook een risico: de regelgeving kan veranderen, de fiscus of de overheid kan zich ermee gaan moeien. Je moet ook niet te snel rijk willen worden: 5 of 10 procent winst per jaar lijkt weinig, maar binnen tien of twintig jaar levert dat een gigantisch bedrag op. Een beetje goud kan ook interessant zijn. Het brengt weinig op, maar het behoudt wel zijn waarde. Met obligaties moet je oppassen: de waarde zal dalen als de rente stijgt.”

Ik weet trouwens niet goed of ik het ­finan­ciële advies van mijn bank kan ­vertrouwen omdat ik er te weinig van ken: hoe ga ik daar best mee om?

“Voor veel mensen zijn geld en financiën een taboe. We praten er niet graag over, met als gevolg dat we heel onwetend zijn. Maar het is belangrijk dat we de moeite doen om er meer over te leren.

“Banken bieden gratis advies aan, maar die zijn niet onafhankelijk. Gelukkig vind je tegenwoordig genoeg gratis of goedkope diensten die je adviseren over hypotheken, verzekeringen of spaarformules. Dat zijn investeringen die je meestal wel terugverdient. Dat gezegd zijnde: als je je bankier niet vertrouwt, durf dan te veranderen. Zoek een vertrouwenspersoon die voor jou en jouw geld werkt. Ik denk dan ook aan zelfstandige bankiers, die over het algemeen meer naar de lange termijn kijken.”