NieuwsCybercriminaliteit
Spaanse premier en defensieminister gehackt met Pegasus spionagesoftware: ‘Enorm ernstig’
De mobiele telefoons van enkele Spaanse bewindslieden, onder wie premier Pedro Sanchez, zijn vorig jaar gehackt. Dat heeft de regering maandag bekendgemaakt. Dezelfde spionagesoftware gebruikte de overheid zelf eerder om Catalaanse separatisten af te luisteren.
Het gaat om de in Israël ontwikkelde spionagesoftware Pegasus, waarmee allerlei belangrijke gegevens uit iemands telefoon gehaald kunnen worden: de software kan berichten onderscheppen, de microfoon en camera inschakelen en locatiegegevens delen. Pegasus is bedoeld om terroristen en criminelen in de gaten te houden, maar vorige zomer bleek uit onderzoek van onder meer Amnesty International dat diverse regeringen Pegasus al jarenlang inzetten om activisten, journalisten en politici te volgen.
De Spaanse autoriteiten hebben de software gedetecteerd in de mobiele telefoons van premier Sanchez en de minister van Defensie, Margarita Robles. In mei vorig jaar zijn bij de hack van de telefoons van beide sociaal-democratische bewindslieden gegevens buitgemaakt. Uit de telefoon van Sanchez zou meer dan 2 gigabyte aan data zijn gestolen.
“Dit zijn enorm ernstige feiten”, zei minister Felix Bolaños van het Presidentschap, wiens taak het is om de Spaanse premier bij te staan, vandaag op een persconferentie. Wie achter de telefoonhack zit en of de daders in opdracht van een ander land handelden, liet hij in het ongewisse. Volgens Bolaños heeft de overheid in ieder geval geen toestemming gegeven voor dit gebruik van de software.
Lees ook
Hoe veilig is uw Chinese smartphone? ‘Ik zou er zelf nooit een kopen’
Digitale oorlog wordt steeds heftiger: ‘Als we in de echte wereld het huis uitgaan, doen we de deuren op slot. Maar bij computers laten we ze wagenwijd openstaan’
Catalanen
Bij de inzet van Pegasus tegen andere politici ligt de rol van de Spaanse overheid juist onder een vergrootglas. Volgens de Canadese digitale mensenrechtengroep Citizen Lab zijn tussen 2017 en 2020 meer dan zestig parlementsleden, politici, advocaten en activisten met de software in de gaten gehouden omdat zij banden zouden hebben met de separatistenbeweging in Catalonië. Die regio in het noordoosten van Spanje riep in 2017 de onafhankelijkheid uit, nadat veel inwoners in een verboden referendum voor afscheiding hadden gestemd.
Zondag kondigden de Spaanse regering en mensenrechtenombudsman twee losstaande onderzoeken aan naar deze mogelijke spionage door het kabinet en de overheid. Enkele Catalaanse politici hadden de druk op de regering in de dagen daarvoor flink opgevoerd. Citizen Lab vond een “sterk indirect bewijs” van overheidsbetrokkenheid, maar het ministerie van Defensie zegt dat de Pegasus-software altijd “op legale wijze” is gebruikt.
Ook NSO Group, het Israëlische bedrijf achter de software, heeft gezegd dat de aantijgingen niet kloppen. De softwareproducent beweert nooit iets verkeerd te hebben gedaan en de software enkel te hebben verkocht aan regeringen in de strijd tegen terroristen en criminelen. Toch ligt NSO wereldwijd onder vuur. Eind vorig jaar besloten de Verenigde Staten NSO op een zwarte lijst te plaatsen. Ook riepen Amnesty en 85 andere organisaties de EU op het cybersecuritybedrijf te straffen met sancties.
