Spaans restaurant met waardigheid op het menu

José Galindo (67) heeft zijn verhaal in een paar zinnen verteld, een verhaal met een even slecht als onvermijdelijk einde. "Zes maanden geleden had ik nog een normaal leven. Maar toen werd mijn vriendin ziek, ze kreeg kanker. Ik heb veel geld geleend om haar medicijnen te kunnen betalen. Toch is ze gestorven. Nu moet ik alles terugbetalen aan de bank. Ik heb geen geld meer voor eten. Daarom ben ik hier.’

Als je hem ziet zitten, denk je dat hij nog steeds een normaal leven heeft. Een vriendelijke man in een overhemd met een trui erover en een bril met een montuur dat ze in brillenwinkels ‘bruin gevlamd’ noemen. Maar hij zit hier. In restaurant Robin Hood, het eerste restaurant voor daklozen en armen. Het werd anderhalve maand geleden geopend in Madrid en heeft alles van een typisch Spaans restaurant met fel TL-licht, kroketjes en een flinke ham op de toog. Kortom, meer voedzaamheid dan sfeer. Overdag komen er betalende gasten. Met de opbrengsten krijgen "zij die niets hebben", zoals de serveerster het uitdrukt, ’s avonds hetzelfde maal voorgeschoteld, maar dan gratis.

De oprichter van restaurant Robin Hood is vader Ángel, een 79-jarige priester die heel beroemd is in Spanje en overeenkomsten vertoont met paus Franciscus. Zijn leven lange wijdde hij zich aan liefdadigheid en richtte een halve eeuw geleden Boodschappers van Vrede op. Nu leidt hij een wereldwijd imperium van tehuizen voor kinderen en bejaarden, van hulpverlening aan drugsverslaafden en tienermoeders, met een eigen kerk en nu dus een restaurant in Madrid. En als het van Ángel afhangt, zullen er snel meer restaurants bijkomen, ook in andere Spaanse steden.

Beschaving

Het Madrileense restaurant zit stampvol: aan elk tafeltje zitten vier mensen die pech hebben gehad in het leven. Er zijn verwarden en verwaarloosden, maar er zijn ook mensen zoals José Galindo die gelooft dat hij de wanhoop op een afstand kan houden met een koel hoofd. Hier, zeggen Galindo en zijn disgenoten, krijgen ze een beetje van hun waardigheid terug. Eindelijk hoeven ze niet meer uren in een rij te kleumen voor een kop koffie en een broodje ham. Ze zijn verlost van de eeuwige ruzies, de schreeuwende geesteszieken en de infecties van mensen die zich nooit wassen er meebrachten. Een glas in plaats van een plastic bekertje, een echt bord en echt bestek: daarmee maken ze weer deel uit van de beschaving.

Bovendien worden ze bediend door aardige serveersters, zoals María Vizuete (45). Zij werkte hiervoor bij het luxehotel Ritz, maar het voelde beter om in Robin Hood op te dienen. "De gemeente helpt deze mensen niet", zegt ze. "Integendeel, ze pakt hen hun huis af, ook al hebben ze 25 jaar hun hypotheek betaald. Daarom zijn ze op ons aangewezen."

We vinden Vader Ángel in de kerk. Het blijkt een breekbare man te zijn met een zachte stem. "Het belangrijkste is waardigheid", zegt hij. "Ik wil dat mensen voelen dat er van hen wordt gehouden." Zijn droom was een Open Kerk. "Een kerk als een hospitaal in het veld, een huis voor familie. We moeten er zijn voor de armsten en de meest behoeftigen. De kerk is in Europa ingeslapen. Het is niet revolutionair als ik dat zeg, de paus zegt het ook."

Altijd welkom

De San Antón-kerk ligt midden in een Madrileense uitgaansbuurt en is 24 uur per dag open. Daklozen slapen er ’s nachts op de kerkbanken. Er klinkt gewijde muziek en er is een directe televisieverbinding met het Vaticaan en met het Spaanse bedevaartsoord Covadonga. Maar er is ook een ontbijt 's ochtends, koffie overdag en telefoonopladers. Mensen die het gemurmel van hun biechtvader slecht verstaan, krijgen de raadgevingen getypt op een tablet. Huisdieren mogen ook naar binnen.

Vlakbij de kerststal voert een getatoe­ëerde jongen op fluistertoon een gesprek met een in het wit gestoken non. "Ze geven me hier goede raad", vertelt Cayetano Vizcaina (24) even later. "Zo blijf ik op het rechte pad." Hij komt hier zogenaamd om zijn telefoon op te laden, maar allicht zegt hij liever niet dat hij geen dak boven zijn hoofd heeft.

In de kerk is het een komen en gaan. Padre Ángel vertrekt naar een ziekenhuis om kinderen met kanker een hart onder de riem te steken en hen een Maagd van Covadonga in de hand te duwen. "Je moet zijn waar het lijden is", zegt hij. "En met je voeten in de aarde staan. Ik ben gelukkig als ik andere mensen gelukkig kan maken."

Omzwervingen

Vader Ángel is een heilige, vinden de tafelaars in restaurant Robin Hood. "Hij heeft de geslotenheid van de kerk doorbroken", zegt Ana Medina (66). Ook zij heeft een schrijnend verhaal: op haar zestigste ontslagen, net twee jaar te kort gewerkt om recht op een ouderdomsuitkering te hebben. Met dank aan vader Ángel kreeg ze met Driekoningen toch cadeau­tjes: sokken, wanten en toiletartikelen. "En er lag toen een briefje van 20 euro onder ons bord!"

Medina heeft maar één ding aan te merken: "Doe je mond open’" zegt ze tegen José Galindo. "Kijk! Niemand van ons heeft een volledig gebit. Het kerstdiner was geweldig. Maar zonder tanden kunnen we niet goed kauwen. Dus het was niet zo’n goed idee om met Kerst lam te serveren."