Sean P. Conley, lijfarts van Trump: geen dokter, maar spindokter

In de drie dagen dat president Donald Trump in het ziekenhuis ligt vanwege een coronabesmetting, zaait zijn lijfarts Sean P. Conley (40) vooral verwarring. Het is niet voor het eerst dat de Witte Huisarts felle kritiek ontvangt.

‘He’s back!’ – het antwoord komt met een bijna gelukzalige glimlach. Op de vraag of president Trump ook neurologische gebreken vertoont en minder goed kan nadenken als mogelijk bijeffect van de zware medicijnen die hij krijgt voorgeschreven, antwoordt Trumps lijfarts maandag resoluut met nee. Hij staat op het punt om de met corona besmette president uit het ziekenhuis te ontslaan. ‘Ik denk dat u zijn video’s heeft gezien. Ik denk dat u zijn tweets heeft gezien. Straks kunt u hem weer in levenden lijve zien. En dan weet u: hij is terug!’

Dat Sean P. Conley de berichten die Donald Trump vanuit het Walter Reed Militair Medisch Centrum de wereld in stuurt als graadmeter ziet voor zijn gesteldheid, zegt veel over de taakopvatting van Trumps privédokter. Fysiek gezien is zijn patiënt zeker nog niet ‘out of the woods’, zoals Conley het Amerikaanse volk de afgelopen vier dagen herhaaldelijk voorhoudt. Maar meer dan door medische gegevens, lijkt Conley zich te laten leiden door het beeld dat zijn patiënt van zichzelf wil neerzetten.

In video’s voor het volk, op in scène gezette foto’s, in een onophoudelijke twitterstroom en in levende lijve – zwaaiend naar fans vanuit een auto en naar de pers tijdens zijn terugtocht naar het Witte Huis – wil Trump het beeld neerzetten van een sterke leider. Een leider, bovendien, die zich er niet onder laat krijgen door een virus dat hij maandenlang heeft gebagatelliseerd. Daarbij vindt hij zijn lijfarts aan zijn zijde.

Verwarring
Sinds het Witte Huis vrijdagochtend bekendmaakte dat Donald en Melania Trump positief waren getest op corona, zijn de ogen van de wereld gericht op Sean P. Conley (40), sinds 2018 Witte Huisarts. Conley is degene die antwoord moet geven op prangende vragen als: in hoeverre loopt de 74-jarige president met overgewicht ernstig gevaar?

Dat blijkt geen sinecure. In de drie dagen die Trump vervolgens in het ziekenhuis verblijft, weet Conley verwarring te zaaien over zo’n beetje alle essentiële zaken. Zo zegt hij zaterdag op een persconferentie dat Trump ‘72 uur geleden’ met corona is gediagnosticeerd. Dat is veel eerder dan het Witte Huis heeft gemeld en ook vóór verschillende openbare activiteiten die de president – zonder masker op – door heeft laten gaan. Die verklaring trekt hij later schielijk weer in, waarna hij vervolgens alle vragen over de datering van coronatesten nog weigert te beantwoorden.

Opgetrokken wenkbrauwen
Ook spiegelt Conley steevast een rooskleurig beeld voor van Trumps medische gesteldheid. De president doet het ‘heel erg goed’ en is ‘buitengewoon monter’, zegt hij op zaterdag, waarna stafchef Mark Meadows zich geroepen voelt dat beeld tegenover journalisten off the record bij te stellen: ‘De vitale functies van de president zijn zeer zorgwekkend’. Een dag later moet Conley toegeven dat hij heeft verzwegen dat de president hoge koorts heeft gehad, moeite met ademhalen en twee keer een te lage zuurstofwaarde in het bloed had, waardoor hem extra zuurstof moest worden toegediend.

Hij wil, legt hij zondag op de persconferentie uit, ‘de optimistische houding’ van het team-Trump weerspiegelen, en kennelijk minder de medische toestand van de patiënt.

Het komt Conley op opgetrokken wenkbrauwen en harde kritiek van vakgenoten te staan, waarvan sommigen zich afvragen of hij niet te veel aan de leiband loopt van de president. Dat vermoeden neemt niet af als Conley de president op zondag toestaat een autoritje te maken langs de fans die zich met spandoeken rond het ziekenhuis hebben verzameld. En ook niet als Conley hem maandag uit dat ziekenhuis ontslaat, ondanks dat hij Trump de steroïde dexamethasone toedient, een middel dat meestal wordt ingezet bij ‘ernstige of kritieke’ covid-19-patiënten.

Osteopaat
Sean P. Conley studeerde natuurkunde aan Notre Dame universiteit in Indiana (dezelfde vroom-katholieke universiteit waaraan ook rechter Amy Coney Barrett doceert), alvorens hij in Philadelphia afstudeerde in de osteopathie, een alternatieve geneeswijze die op een holistische manier naar het lichaam kijkt, en ervan uitgaat dat een onjuiste balans van weefsels en botten een nadelige invloed op de gezondheid heeft. Conley diende als noodarts in het Amerikaanse leger, onder meer in Afghanistan, voordat hij in 2016 ging werken op de medische afdeling in het Witte Huis. Minder dan anderhalf jaar later werd hij daar hoofdarts.

In februari 2019 schrijft Conley in een memo: ‘Ik ben blij te kunnen aankondigen dat de president van de Verenigde Staten in zeer goede gezondheid verkeert en ik verwacht dat hij dat zal blijven gedurende het hele presidentschap en daarna.’ Als Trump in 2019 onverwacht naar het ziekenhuis moet, en er gespeculeerd wordt dat hij een hartaanval heeft gehad, beweert Conley dat er niks aan de hand is, het zou slechts gaan om ‘een geplande tussentijdse controle’. In zijn recente boek Donald Trump v. The United States’ stelt The New York Times-verslaggever Michael S. Schmidt echter dat vice-president Mike Pence toen is opgedragen standby te staan om het bestuur van het land over te nemen, mocht Trump onder narcose gaan.

Conley vestigt pas echt de aandacht op zich als dit voorjaar blijkt dat hij Trump preventief hydroxychlorine toedient, een antimalariamiddel dat door Trump publiekelijk is aangeprezen als een wondermiddel, al blijkt uit onderzoek dat het voor sommige patiënten gevaarlijk kan zijn. Conley schrijft in mei dat ‘het potentiële voordeel van de behandeling groter is dan de relatieve risico’s.’ Afgelopen vrijdag dient hij Trump het experimentele medicijn Regeneron toe. Conley heeft herhaaldelijk gezegd dat de president geen mondkapjes hoeft te dragen of niet in quarantaine hoeft nadat hij in nabijheid is geweest van mensen die later positief op corona testten.

Roeptoeter
Een aantal van zijn voormalige collega’s stellen – anoniem – in The Washington Post dat Conley zijn onafhankelijkheid als arts is verloren. ‘Elke verklaring die hij afgeeft lijkt politiek te zijn, gedicteerd door het Witte Huis of door de president zelf. Dit zijn niet de uitspraken die een dokter zou doen.’

Niet een dokter, maar een spindokter – daartoe lijkt Conley verworden. Een roeptoeter van de president. Al snijdt Trump hem zelfs daarbij soms de pas af. Als maandag bekend wordt dat Conley om drie uur ‘s middags Amerikaanse tijd een verklaring zal afgeven, kennelijk om te aan te kondigen dat Trump naar huis mag, twittert Trump twintig minuten voor aanvang van die persconferentie: ‘Ik ga het geweldige Walter Reed Medical Center vandaag om 18.30 uur verlaten!’

Kan Conley de president daarna opnieuw alleen maar napraten.