duitse verkiezingen
Schulz doet het ondenkbare: hij haalt Merkel in de peilingen in
Gaan ze toch spannend worden, die Duitse verkiezingen in september? Lang leek het erop dat Angela Merkel met haar CDU afstevende op een wat kleurloze overwinning, maar alles is anders sinds Martin Schulz eind januari de SPD reanimeerde. In de laatste peilingen streven de sociaal-democraten de CDU zelfs met 1 procent voorbij. Dat is voor het eerst sinds 2006.
Het is een kleine, maar symbolische voorsprong. Hij werd zowel gemeten door de als zeer betrouwbaar geldende peiler Infratest Dimap als door Emnid, het instituut dat peilingen maakt voor de Bild-Zeitung.
Even symbolisch is de neergang van de AfD. De rechts-populistische partij schommelt rond de 10 procent. Een paar maanden geleden was dat nog 15. De belangrijkste oorzaak daarvan is de nasleep van de uitspraken van rechtsbuiten Björn Höcke over het Holocaustmonument.
Een deel van de meer gematigde AfD-stemmers is in de afgelopen weken ook naar de SPD overgelopen, zei de Manfred Güllner, de baas van peilingsinstituut Forsa eerder deze week in Handelsblatt.
Partij van de kleine man
De sprong van AfD naar de SPD van Schulz is niet zo groot als die lijkt. Een van de thema's waarmee de AfD populair is geworden, liet de SPD lange tijd liggen: sociale rechtvaardigheid. Tot Schulz het opraapte en als een rode roos in zijn revers stak. Schulz wil de SPD weer geloofwaardig voor het voetlicht brengen als partij van de kleine man - voorheen arbeider.
Maar peilingen zijn peilingen. En een Schulz-hype, waarschuwen Duitse media, kan in zeven maanden nog best in elkaar zakken als een Schulz-soufflé.
Vorige week gaf hij de eerste concrete aanzet voor zijn verkiezingsprogramma: ideeën voor "robuuste arbeidsmarkthervormingen", waarbij hij Gerhard Schröders 'Agenda 2010' deels wil terugdraaien. Agenda 2010 klinkt in buitenlandse oren wellicht als slaapverwekkende ambtenarentaal, maar in Duitsland is het een synoniem voor de crisis in de sociaal-democratie. Met dit beruchte hervormingspakket versoepelde Schröder in 2003 het ontslagrecht en beperkte hij het recht op een werkeloosheidsuitkering tot een jaar. De hervorming was destijds nodig, omdat de Duitse verzorgingsstaat onbetaalbaar dreigde te worden.
Veel SPD-kiezers zagen de maatregel als verraad aan de idealen van de partij. Critici verwijten Schulz nu symboolpolitiek. Het is niet alles sociaal-democratische nostalgie wat Schulz' klok slaat. Hij wil ook het homohuwelijk in Duitsland legaliseren, iets wat Merkel gedurende haar twaalf jaar aan de macht niet is gelukt. En daarmee heeft hij haar in de tang. Want ook Merkel manifesteert zich graag als progressief en wordt vanwege haar vluchtelingenbeleid door veel Duitsers ook zo gezien. Nu dwingt de concurrent haar kleur te bekennen: het zwart van de CDU, of toch diep van binnen rood of groen.
Op Schulz' weg naar boven zit nog wel een beer: de begrotingscommissie van het Europese Parlement onderzoekt sinds deze week de geruchten dat Schulz' tijdens zijn voorzitterschap politieke vriendjes van dikke vergoedingen zou hebben voorzien.
