‘Russische’ miljoenen voor Oekraïne: het begrotingsakkoord doorgelicht

De regeringspartijen Open Vld, MR, PS, Vooruit, Groen, Ecolo en cd&v zijn het eens om het begrotingstekort van 27 miljard euro – gespreid over twee jaar – te verlagen met 1,76 miljard euro. Het gaat om een inspanning van iets minder dan 0,3 procent van het bbp.

Het voorstel van premier Alexander De Croo om te besparen op de verhoging van de minimumpensioenen wordt – na zware onderhandelingen met PS – deels overgenomen. Door de hoge inflatie zitten de minimumpensioenen nu al boven de in het regeerakkoord afgesproken grens van 1.500 euro netto. De besparing op de laatste schijf van de verhoging zou inhouden dat iemand met een minimumpensioen maandelijks 6 à 8 euro minder krijgt dan gepland.

Bij de werkloosheidsuitkeringen, inkomensgarantie voor ouderen en uitkeringen voor arbeidsongeschikten wordt de verhoging in 2024 wel volledig geschrapt. Deze uitkeringen zullen alleen geïndexeerd worden. Alles samen leveren deze besparingen 357 miljoen euro op.

Multinationals

Verder kiest de regering ervoor om geld te zoeken via een reeks kleinere ingrepen. Belangrijk voor de linkse partijen is dat er volgend jaar 334 miljoen euro extra opgehaald wordt via de invoering van een strenge minimumbelasting op multinationals. Het definitief ziektepensioen voor ambtenaren verdwijnt. Op die manier wil men vermijden dat te veel mensen aan de kant gezet worden. Er komen ook hogere accijnzen op tabak (34 miljoen) en er wordt geprofiteerd van onderbenutting in de gezondheidszorg (100 miljoen) – twee klassieke sluitposten.

Opvallend: de extra inkomsten die voortvloeien uit de Russische tegoeden die geparkeerd staan in België (625 miljoen euro), worden door de regering aangewend om de hulp aan Oekraïne te bekostigen. Het gaat dan om sociale hulp aan vluchtelingen hier of hulp aan het land zelf.

Afgrond

Zowel de rechtse als linkse regeringspartijen tonen zich al bij al tevreden met het resultaat van de begrotingscontrole. Vivaldi is nu eenmaal een regering met zeven: eerder is al gebleken hoe moeilijk het is om dan een compromis te vinden. Voor de oppositie het veel te weinig.

Volgens de liberalen is het belangrijk dat de regering beetje bij beetje blijft hervormen om België uit de budgettaire gevarenzone te halen. Het beeld van België als een land dat op het randje van de afgrond balanceert – een beeld waar N-VA en Vlaams Belang heel graag mee uitpakken in Vlaanderen – moet vervagen. “Wij willen vermijden dat ons land in vizier van financiële markten komt”, zegt een hooggeplaatste Open Vld’er. Dat dit beeld het imago van premier De Croo als goede bestuurder in moeilijke tijden geen deugd doet, speelt uiteraard ook een rol.

Met een tekort van 27 miljard euro, dat volgens het Monitoringcomité oploopt tot 36 miljard in 2028 door de vergrijzing, heeft België helaas weinig rooskleurige vooruitzichten. Het ratingbureau Fitch heeft er al mee gedreigd de kredietscore van België te verlagen, omdat onze financiën verslechteren. Ook de Nationale Bank heeft al gewaarschuwd dat we “op de muur” afstevenen.