Russische diplomaat stapt op en haalt uit naar Poetin: ‘Ik heb mij nog nooit zo geschaamd’

Bondarev, die sinds 2019 voor de missie van Rusland bij de VN in Zwitserland werkte, is de eerste Russische diplomaat die publiekelijk opstapt en afstand neemt van de oorlog. Hij zegt niet langer deel te willen uitmaken van “deze bloedige en absoluut onnodige schande”. Voorlopig wil hij in Genève blijven.

Zijn ontslag is een van de weinige protesten van Russische overheidsmedewerkers die tot nu toe naar buiten zijn gekomen. “Boris Bondarev is een held”, zei Hillel Neuer, directeur van de Zwitserse mensenrechtengroep UN Watch. Deze organisatie bracht Bondarevs vertrek naar buiten door zijn brief op Twitter te publiceren.

De diplomaat, die deel uitmaakte van het middenkader van de Russische VN-missie, kreeg bijval van diplomaten van andere landen. Bondarev had zijn ontslagbrief behalve naar de Russische ambassadeur ook naar zo’n veertig buitenlandse diplomaten gestuurd. Het Kremlin, dat sinds het begin kritiek op de oorlog de kop indrukt, heeft nog niet gereageerd op het vertrek van Bondarev.

Uithaal naar Poetin

De Russische carrièrediplomaat, al twintig jaar werkzaam voor het ministerie van Buitenlandse Zaken, haalt in zijn brief ook hard uit naar de Russische president Vladimir Poetin.

“De agressieve oorlog die door Poetin is ontketend tegen Oekraïne, en in feite tegen de hele westerse wereld, is niet alleen een misdaad tegen het Oekraïense volk, maar misschien ook de meest ernstige misdaad tegen het Russische volk”, betoogt Bondarev. “Met een hoofdletter Z worden alle hoop en vooruitzichten op een welvarende vrije samenleving in ons land doorgestreept.”

De diplomaat, die betrokken was bij de VN-ontwapeningsgesprekken in Genève, doelt met de ‘Z’ op het symbool dat het Russische leger gebruikt in Oekraïne. Hij zegt dat Poetin en de andere leden van het Russische regime die de oorlog zijn begonnen voor altijd aan de macht willen blijven. “Om in pompeuze, smakeloze paleizen te wonen, te zeilen op jachten die qua tonnage en kosten vergelijkbaar zijn met de hele Russische marine, te genieten van onbeperkte macht en volledige straffeloosheid.”

‘Roekeloze beleid’

Bondarev levert ook harde kritiek op minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov. Onder zijn leiding is het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken volgens hem een bron van leugens en propaganda geworden. Hij zegt dat Lavrov ooit gerespecteerd werd door veel Russische diplomaten, maar dat van dat respect niets meer over is.

Bondarev: “In achttien jaar is hij iemand geworden die voortdurend tegenstrijdige verklaringen aflegt en de wereld, waar ook Rusland deel van uitmaakt, bedreigt met kernwapens. Vandaag draait het ministerie van Buitenlandse Zaken niet om diplomatie. Het draait allemaal om oorlogszucht, leugens en haat. Het dient de belangen van enkelen en het draagt zo bij aan een verder isolement en achteruitgang van mijn land. Rusland heeft geen bondgenoten meer en zijn roekeloze en slecht doordachte beleid is hiervan de schuld.”

De diplomaat zegt in zijn afscheidsbrief niet waarom hij drie maanden wachtte met zijn besluit om te vertrekken. Tegen The New York Times erkende Bondarev dat hij eigenlijk veel eerder had moeten opstappen. Hij zegt dat hij dit onder andere vanwege ‘familiezaken’ niet kon doen. Ook moest hij moed verzamelen om de stap te zetten.

UN Watch hoopt dat meer Russische diplomaten zijn voorbeeld zullen volgen. Ook moet Bondarev worden uitgenodigd om te spreken tijdens de jaarlijkse Davos-conferentie die deze week wordt gehouden, zegt de organisatie.

“Wij roepen nu alle Russische diplomaten bij de VN en in de hele wereld op om zijn morele voorbeeld te volgen en af te treden”, aldus Neuer. “De VS, het Verenigd Koninkrijk en de EU zouden een programma moeten opzetten om meer Russische diplomaten aan te moedigen over te lopen, door diplomaten en hun families bescherming, financiële veiligheid en herhuisvesting aan te bieden.”