Ruslands ‘onzichtbaar’ supersnel wapen heeft geen impact op slagveld in Oekraïne, stellen VS

Het is voor het eerst dat in een oorlog hypersonische wapens zijn afgevuurd. Deze ‘wapens van de toekomst’ vliegen meer dan vijf keer de snelheid van het geluid, ongeveer zesduizend kilometer per uur. Ook zijn ze zeer wendbaar tijdens de vlucht en kunnen ze moeilijk worden neergehaald. “Het is bijna onmogelijk ze te stoppen”, aldus de Amerikaanse president Biden in maart, nadat de eerste Kinzhal-raket was afgevuurd.

De VS, die net als China en Noord-Korea ook werken aan hypersonische wapens, brachten dinsdag voor het eerst naar buiten dat de Russen tien tot twaalf van de razendsnelle raketten hebben afgeschoten. Een dag eerder meldde een Oekraïense militaire denktank dat drie Kinzhals (‘dolk’) waren afgevuurd op doelwitten in de havenstad Odesa. Maar het Pentagon heeft nog niet kunnen bevestigen dat hypersonische wapens waren gebruikt.

Volgens Amerika’s hoogste militair, chef-staf Mark Milley heeft Moskou de kracht van de Kinzhal, de enorme snelheid, nog niet kunnen uitbuiten om de oorlog te keren. “Wij zien tot nu toe geen echt belangrijke of baanbrekende effecten van de lancering door de Russen van deze kleine hoeveelheid hypersonische wapens”, aldus Milley woensdag in het Congres over de militaire doelwitten die Moskou heeft aangevallen.

Torpederen vliegdekschip VS

“Hun inzet heeft het conflict niet fundamenteel veranderd”, betoogde ook defensieminister Lloyd Austin. De Kinzhal, die volgens Rusland sinds 2017 operationeel is, kan worden gebruikt om zeer belangrijke militaire doelen te vernietigen zonder dat de vijand de raket ziet aankomen. Bestaande raketverdedigingssystemen, zoals het raketschild dat de VS hebben gebouwd, zouden niet zijn opgewassen tegen dit futuristische wapen.

De Russische raket zou militaire doelwitten tot op een afstand van ongeveer tweeduizend kilometer kunnen vernietigen. De Russen beweren dat het tien keer sneller dan het geluid vliegt. De Kinzhal werd door de Russen vooral ontwikkeld tegen zeer belangrijke marineschepen. “Vliegdekschepen zijn potentiële doelwitten voor dit wapen”, dreigde de Russische onderminister van Defensie Joeri Borisov in 2018 richting de VS.

Sinds de Tweede Wereldoorlog is het geen enkel land gelukt om een Amerikaans vliegdekschip te torpederen. De Russen werken ook aan een hypersonisch wapen dat vanaf marineschepen wordt afgevuurd, de Tsirkon. Deze is de afgelopen jaren diverse keren getest op zee.

Voorlopig geheim

Welke militaire doelen Rusland tot nu toe onder vuur heeft genomen in Oekraïne met het hypersonische wapen, is niet bekend. Moskou meldde het doelwit alleen bij de eerste twee aanvallen in maart: een ondergrondse wapenopslagplaats en een benzinedepot. Volgens het Oekraïense leger werden bij de raketaanvallen maandag in Odesa onder andere een winkelcentrum en een magazijn vernietigd.

Al deze doelen zijn allesbehalve hoogwaardige doelwitten waarvoor een kostbaar hypersonisch wapen moet worden ingezet. Rusland beschikt ook niet over grote aantallen Kinzhals of andere hypersonische wapens waaraan eveneens wordt gewerkt. De VS weten wel wat de Russen onder vuur hebben genomen, maar houden dit voorlopig geheim. “Wij hebben elke aanval van ze geanalyseerd”, aldus Milley. Hij wilde echter alleen achter gesloten deuren de Congresleden informeren wát het Pentagon precies weet.

Sinds de eerste Russische lanceringen wordt uitgebreid gespeculeerd waarom Moskou de Kinzhal inzet. Een optie is dat het Kremlin de invasie wil gebruiken om het hypersonische wapen in oorlogsomstandigheden te testen. Ook is geopperd dat Moskou de VS wil intimideren. De Amerikanen zijn nog helemaal niet zo ver met de ontwikkeling van hypersonische wapens als Rusland en China.

Precisiewapens raken op

De Chinezen slaagden er vorig jaar in, tot verbijstering van de VS, om een hypersonisch wapen om de aarde te laten cirkelen. Dit was geen enkel land tot nu toe gelukt. Daarna suisde het met enorme snelheid op een doelwit af. Een simpele verklaring voor de Russische inzet van de Kinzhal is dat Rusland weinig andere aanvalsopties heeft.

Het aantal precisiewapens, zoals kruisraketten, raakt op. Ook is het voor de Russische luchtmacht veel te gevaarlijk om zich voor bombardementen in het Oekraïense luchtruim te begeven. Met de Kinzhal kan veilig vanaf Rusland een hightechwapen worden afgevuurd. Biden hintte hierop na de eerste aanval. “Dit is nog het enige wapen wat er met absolute zekerheid doorheen kan komen”, aldus de president.