Republikeinen keren zich één voor één af van Trump

"Ik zal nooit opgeven. De steun die ik krijg is ongelofelijk." Dat zei Trump eerder vandaag aan The Wall Street Journal, nadat de partijleiding steeds meer afstand van hem aan het nemen was. Maar de lijst van partijgenoten die hem openlijk níét meer steunen, wordt intussen wel alsmaar langer.

Melania
Zelfs zijn vrouw Melania gaf hem de wind van voren in een pas vrijgegeven verklaring. "De woorden van mijn man waren onacceptabel en beledigend voor mij. Dat weerspiegelt niet de man die ik ken. Ik hoop dat de mensen net als ik zijn excuses aanvaarden."

Spijt
Opmerkelijk: ook running mate Mike Pence laat duidelijk verstaan dat hij de uitspraken van Trump beledigend vindt en ze niet kan vergoelijken of verdedigen. "Ik ben wel dankbaar dat hij zijn spijt heeft betuigd en zich heeft verontschuldigd. Ik kijk uit naar de kans die hij morgenavond heeft om te laten zien wat er écht in zijn hart leeft", klinkt het in een officiële mededeling van Pence. Met dat laatste verwijst hij naar het tweede kopstukkendebat dat morgenavond plaatsvindt, tegen Democratisch presidentskandidate Hillary Clinton. Een meeting vandaag in Wisconsin heeft Pence alvast geannuleerd.

Het was de Washington Post die de lont aan het kruitvat stak. De krant publiceerde een video uit 2005 waarin Donald Trump zei dat vrouwen alles toelaten als je een ster bent. "Grijp gewoon naar hun 'pussy'", zei Trump aan Billy Bush, de toenmalige presentator van 'Access Hollywood'.

Niet meer welkom op bijeenkomst
"Ik ben ziek van wat ik vandaag heb gehoord", reageerde Paul Ryan, de Republikeinse voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden. "Vrouwen moeten gevierd en vereerd worden, niet geobjectiveerd", zei de leider van de nieuwe generatie Republikeinen. Hij maakte ook duidelijk dat Trump niet meer welkom was op de Republikeinse bijeenkomst die Ryan vannamiddag in zijn thuisstaat Wisconsin organiseerde.

Dat Ryan de uitnodiging van Trump introk, was voor heel wat hooggeplaatste Republikeinen het signaal om zich ook van Trump te distantiëren. "Ik kan niet langer met een zuiver geweten deze man steunen als presidentskandidaat", zei Republikeins volksvertegenwoordiger voor Utah Jason Chaffetz. "Dit is de meest beledigende en weerzinwekkende uitspraak die je je kan inbeelden."

Zelfs de voorzitter van het Republikeins Nationaal Comité Reinse Priebus, nochtans een bondgenoot en raadgever van Trump, reageerde in vlammende bewoordingen: "Geen enkele vrouw hoort ooit op die manier omschreven te worden".

Mitt Romney en John McCain
Mitt Romney, de vorige presidentskandidaat voor de Republikeinen, schreef op Twitter: "Getrouwde vrouwen versieren? Aaranding goedkeuren? Zulke verachtelijke uitspraken vernederen onze vrouwen en dochters en schenden het imago van Amerika in de hele wereld".

John McCain, genomineerd in 2008, zei dat Trump geen excuus heeft. "Geen enkele vrouw mag het slachtoffer worden van dergelijk ongepast gedrag. Enkel Trump draagt de verantwoordelijkheid voor zijn gedrag en enkel hij moet er de gevolgen van dragen".

En ook John Kasich heeft er nu meer dan genoeg van. "Ik kan niet stemmen voor een kandidaat die zich gedraagt op een manier die ons land zo in verlegenheid brengt", verklaart die. "Het is walgelijk. Ons land verdient beter."

Schwarzenegger
Acteur Arnold Schwarzenegger was de volgende om zich in het debat te gooien. "Voor de eerste keer sinds ik in 1983 een Amerikaans burger werd, zal ik niet stemmen voor een Republikeins presidentskandidaat", zei hij in een mededeling. "Ik weet niet wat ik volgende maand dan wél ga doen, want ik ben altijd een trotse Republikein geweest. Maar dit druist in tegen alles waarvoor we staan als Amerikaan."

Zelfs binnen Trumps campagneteam heerst verslagenheid. Eén van zijn medewerkers liet verstaan dat hij eraan twijfelt of Trump, die nochtans al enkele stormen met succes heeft doorstaan, deze vuurstorm kan overleven. "Er is geen enkel excuus om ooit zo over vrouwen te praten", zei Dan Patrick. Er zijn intussen al een tweetal medewerkers opgestapt op het terrein en de vrees bestaat dat er nog zullen volgen.

Verzoek op te stappen
Naarmate de uren verstreken, begonnen Republikeinse topmannen de eis te uiten dat Trump de presidentsrace zou verlaten en de fakkel doorgeven aan vice-genomineerde Mike Pence. Senator Mike Lee verwoordde het zo aan het adres van Trump: "Jij bent de afleiding. Ik vraag je, met alle respect, om eruit te stappen".

Eén van de gerenomeerde verkiezingsadvocaten van de partij argumenteerde echter dat de logistieke obstakels om Trump alsnog te vervangen haast onmogelijk te overwinnen zijn. Komt daarbij dat de Republikeinen de reactie vrezen van een passionele achterban die bereid lijkt Trumps uitspraken te vergeven.

Strategen binnen de partij zijn ervan overtuigd dat de Republikeinen na de verkiezingen nog lang puin zullen moeten ruimen en vrezen dat hun presidentskandidaat een schandvlek op de partij wordt. Ze zijn volgens Politico vooral bezorgd om het verlies dat Trump lijdt onder de vrouwelijke kiezers, schade die moeilijk om te keren is.

"Overlijden, opstappen of andere"
Het Republikeins Nationaal Comité gaat zich dit weekend alvast beraden over zijn strategie, terwijl advocaten bekijken wat de wettelijke obstakels zijn om Trump uit de race te zetten en een andere kandidaat aan te duiden. Want dat kan niet zomaar gebeuren.

Dat kan alleen in geval van "overlijden, opstappen of andere", zo luidt het. "Dus niet 'omdat wij dat willen", verduidelijkt Josh Putman, expert in de machinaties van partijen en prof aan de universiteit van Georgia in The Washington Post. "De regel is niet bedoeld om kandidaten zomaar te vervangen. Sommigen speculeren dat 'en andere' in die zin kan geïnterpreteerd worden. Maar niet in de context. Wat bedoeld wordt, is elke omstandigheid tussen overlijden en opstappen, zoals een zware ziekte".

Volgens The New York Times zou de partij kunnen onderzoeken waar de grenzen van de regel liggen. Ze zou de regel kunnen amenderen om Trump te dumpen, maar dat zou een tweederde meerderheid van de hele partij vereisen. "Daar is simpelweg niet genoeg tijd voor", zei partijwoordvoerder Putman gisteravond.