Het verbod zal van toepassing zijn op geneesmiddelen die dringend en noodzakelijk zijn, een grote impact hebben op het leven van de patiënt en waarvoor er geen alternatieven zijn. Het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen (FAGG) categoriseert die geneesmiddelen als ‘waarschijnlijk of ‘zeker’ onbeschikbaar gedurende minstens een maand. In dat geval worden de groothandelaars voortaan verplicht om eerst te leveren aan Belgische apothekers, voor ze eventueel naar het buitenland geëxporteerd worden.

Er is al langer sprake van een dergelijk exportverbod om het tekort aan geneesmiddelen te beperken. Het was een van de voorstellen die Kamerleden Kathleen Depoorter (N-VA) en Robby De Caluwé (Open VLD) in 2019 deden in hun wetsvoorstel, dat later door het parlement gestemd werd.

Vele van die wetsvoorstellen werden inmiddels uitgevoerd. De jongste weken kwam de vraag om een geneesmiddelenverbod in te voeren weer nadrukkelijker naar boven door het nijpende tekort aan geneesmiddelen. Afgelopen maand waren 337 geneesmiddelen - 3,5 procent van het totale aanbod - niet beschikbaar. Daar zitten koortsremmers, antibiotica, diabetespillen en zelfs anti-epileptica bij.

Ook tal van andere landen in de Europese Unie hebben een tekort aan geneesmiddelen. “Ook Europeesniveau zal een tand bijgeschakeld moeten worden,” aldus Vandenbroucke. Daarnaast werkt de minister nog aan een wettelijke basis die het FAGG moet helpen om nog sneller informatie over beschikbare voorraden uit te wisselen met apothekers, groothandelaars en de farma-industrie .