Rechtbanken staalhard voor Geens: "Dit kan niet verzoend worden met de scheiding der machten"

In een brief aan minster Koen Geens, die De Morgen kon inkijken, laat het College van de hoven en rechtbanken zijn ongenoegen duidelijk blijken. "Deze verklaringen kunnen niet verzoend worden met het principe van de scheiding der machten en de onafhankelijkheid van de rechter. De rechter beslist in eer en geweten, op basis van een grondige studie van en een beraadslaging over de concrete gegevens van elk dossier, of de beklaagde schuldig is en welke straf of maatregel hem moet worden opgelegd." En het is zeker niet aan de minister om de opgelegde straf of maatregel publiek af te keuren, klinkt het verder.

Het college beschuldigt Geens van 'steekvlampolitiek'. Niet alleen omdat hij aanstuurt op wetswijzigingen, maar ook omdat hij suggereert dat rechters een opleiding zouden moeten volgen rond seksueel geweld. "Alsof rechters onvoldoende vertrouwd zouden zijn met deze materie, of zelfs wereldvreemd."

Het College van de hoven en rechtbanken is een vrij nieuw orgaan waarin tien korpsoversten van de zetelende magistratuur uit heel België zetelen. Ze vertegenwoordigen alle geledingen, zoals vrederechters, voorzitters van eerste aanleg en voorzitters van de hoven van beroep.

Opschorting

De laatste weken zoekt Koen Geens de grenzen van de scheiding der machten op. Hij stelde zich in de Kamer vragen bij de opschorting van straf in een verkrachtingszaak, en hij vocht een robbertje uit met Luc Hennart, de voorzitter van de Franstalige Brusselse rechtbank van eerste aanleg.

Aanleiding was de vrijlating van Vlaams Parlementslid Christian Van Eyken nadat er op zijn aanhoudingsbevel geen handtekening bleek te staan. Hennart weigerde een tuchtonderzoek te voeren naar de onderzoeksrechter die zijn krabbel had moeten zetten. Het ware probleem was volgens hem immers een structureel personeelstekort. Geens reageerde meteen door een audit van Hennarts rechtbank te vragen.

Hoogst uitzonderlijk

Vanuit de gerechtelijke wereld komt heel wat steun voor de brief. Voor strafpleiter Jef Vermassen toont de brief aan dat de scheiding der machten nog steeds een principe is dat met vuur verdedigd moet worden. "In Polen krijgt de president inspraak in de rechtspraak. Dat is angstwekkend." Zo ver gaat het bij ons niet, maar we moeten waakzaam zijn, waarschuwt Vermassen. "Dit is een terechte reactie van de rechterlijke macht." De minister mag zijn opinie hebben, maar Vermassen raadt hem aan om in de toekomst toch grondiger na te denken voor hij nog zulke uitspraken doet. "Geens zou als minister de verdediger van de onafhankelijke rechtspraak moeten zijn", zegt ook de voormalige topmagistraat Henri Heimans.

"Geens wordt nu teruggefloten door de rechterlijke macht", meent strafpleiter Sven Mary. "'Wij rechters horen niet onder druk te worden gezet door de minister', zeggen zij terecht." Dat de publieke opinie verontwaardigd reageerde op de opschorting in de verkrachtingszaak in Gent, mag geen element zijn, vindt hij. "Als de rechter rekening moet houden met de publieke opinie, is dat het einde van de rechtsstaat."

Dergelijke brief is ongezien, zegt Vermassen. "Af en toe uit een advocaat of magistraat wel eens kritiek uit eigen naam, maar zo'n collectieve vingerwijzing heb ik nog niet eerder gezien." Ook Heimans noemt de brief "hoogst uitzonderlijk". Volgens Mary is de "collectieve verontwaardiging nog nooit zo openlijk geweest". Hij hoopt dat het college in de toekomst niet nog eens op dergelijke forse manier moet tussenkomen. "Want dat zou betekenen dat de scheiding der machten nog eens in het gedrang komt, en dat zou onaanvaardbaar zijn."

Minister Geens laat in een reactie aan De Morgen weten "kennis genomen te hebben van de brief", en hij benadrukt dat hij nooit commentaar heeft willen geven op de inhoud van een specifiek vonnis. De minister heeft de indruk "dat er een misverstand is gerezen", en wijst erop dat hij "moeilijk verantwoordelijk kan worden gesteld voor de interpretatie van zijn woorden".

Wat de cursussen inzake seksueel geweld betreft, werd "het belang van deze vorming opnieuw werd aangekaart in het ontwerp van Kadernota Integrale Veiligheid dat al besproken werd met de Ministers-Presidenten in het College van de Procureurs-Generaal."

Volgens de minister heeft hij dan ook "een juiste toepassing gemaakt van de principes van de scheiding der machten".

Minister Geens is niet de eerste die flirt met de grenzen van de scheiding der machten, zei strafpleiter Walter Van Steenbrugge eerder in onze krant.

undefined