Rapport: militaire geheime dienst maakte ‘ernstige fouten’ in zaak-Conings

De militaire geheime dienst ADIV heeft ‘ernstige fouten’ gemaakt in de zaak-Jürgen Conings. Dat besluit het Comité I, het orgaan dat de inlichtingendiensten controleert, in een rapport dat vandaag wordt besproken in het parlement.

Het is “onmiskenbaar” dat er “ernstige fouten” zijn gebeurd op alle niveaus van de dienst, maar ook in de hiërarchische lijn binnen Defensie, staat te lezen in het rapport, dat persagentschap Belga deels kon inkijken. Het rapport wordt vandaag eerst algemeen besproken in de commissie Defensie. Later duiken de parlementsleden achter gesloten deuren in de details.

In het rapport van het Comité I wordt onder meer verwezen naar een structureel personeelstekort en een groot personeelsverloop binnen de geheime dienst. Hierdoor zijn kennis en ervaring verloren gegaan. Daarnaast werd korporaal Jürgen Conings te weinig opgevolgd binnen zijn eigen legereenheid in de kazerne van Leopoldsburg. Dat terwijl hij sinds februari - als eerste en enige militair ooit - op de ‘terroristenlijst’ van antiterreurorgaan OCAD stond.

Staatsveiligheid

Het rapport wijst niet alleen het leger met de vinger, maar ziet ook problemen bij de andere veiligheidsdiensten. “Er konden fouten worden vastgesteld bij andere actoren zoals politie, parket, onderzoeksrechter”, staat in de tekst. Op 29 juni vorig jaar verstuurde de Staatsveiligheid een waarschuwing naar de ADIV, het OCAD en het federaal parket over Conings. In die waarschuwing stond specifiek dat de man zich ophield in de “meest radicale extreemrechtse kringen”.

Uit een intern legeronderzoek werd eerder al duidelijk dat racistische uitlatingen van Conings op Facebook zonder gevolg waren gebleven omdat justitie een tuchtsanctie gepaster vond. Dat terwijl het leger ervan uitging dat de zaak onbelangrijk was, gezien de seponering door justitie.

De vaststellingen van het Comité I lopen grotendeels gelijk met de resultaten van het eerdere intern legeronderzoek. Zo merkt ook het Comité I op dat het dossier van Conings onvoldoende werd doorgespeeld binnen de militaire geheime dienst ADIV. Topman Philippe Boucké was bijvoorbeeld niet op de hoogte. Ook legerbaas Michel Hofman kende Conings vooraf niet.

Leopoldsburg

Op 17 mei kon Conings in het munitiedepot van de kazerne in Leopoldsburg zijn auto inladen met vier raketwerpers, een P90-machinegeweer, een pistool en munitie. Ondanks zijn status als ‘potentieel gewelddadige extremist’ behield hij vrije toegang tot het munitiedepot. De korporaal plande onder meer een aanslag op viroloog Marc Van Ranst. Na een grootschalige zoektocht van meer dan een maand werd Conings dood teruggevonden in het Limburgse Dilserbos.

Onderzoek van De Morgen leert dat Conings niet de enige extremistische militair was bij wie de alarmbellen niet afgingen. Bart D.S. was jarenlang veiligheidsofficier in de kazerne van Leopoldsburg. De militaire geheime dienst wist nochtans dat hij lid was van de motorclub MC Egmond Nomads, die banden heeft met de beruchte Hells Angels. Na Conings’ vlucht werd zijn veiligheidsmachtiging alsnog ingetrokken, al doet Bart D.S. nu nog soms wacht in het munitiedepot.

Minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) wil voorlopig geen commentaar kwijt. Ze heeft politieke verantwoordelijkheid opgenomen voor de blunders in de zaak-Jürgen Conings maar ze voelt zich niet geroepen om ontslag te nemen. De minister bereidt een reeks hervormingen voor. Zo wil Dedonder het aantal veiligheidsscreenings van militairen drastisch verhogen.

(DM)