Proximus zet mes in personeelsbestand: “Dit stond in de sterren geschreven”

De cijfers komen van minister van Werk Kris Peeters (CD&V). CEO Dominique Leroy werd na eerdere lekken in de media via de socialistische vakbond ACOD op het matje geroepen bij premier Charles Michel en de bevoegde ministers. Na afloop van dat overleg zei Peeters tegen de pers dat er in het transformatieplan sprake zou zijn van 1.900 afvloeiingen en 1.250 aanwervingen. De cijfers waren ‘niet definitief’ en de regering verwachtte in de daaropvolgende uren nog verdere verduidelijking, klonk het.

Na Peeters’ aankondiging ontstond er discussie over de vraag of hij zijn boekje te buiten was gegaan met zijn communicatie. Aan het einde van de dag gaven de meeste juristen hem echter gelijk.

Proximus stelt 13.000 mensen tewerk, waarvan ruim 3.000 statutair. Dat zijn er bijna 4.000 minder dan tien jaar geleden. De inkrimping gebeurde grotendeels door natuurlijke afvloeiingen en door oudere medewerkers geleidelijk met pensioen te sturen. Dit keer kunnen gedwongen ontslagen niet worden uitgesloten. De regering heeft 53,5 procent van de aandelen in handen en telt ook enkele door de politiek benoemde bestuurders in de raad van bestuur.

Proximus zelf wil pas morgen communiceren en wil tot dan de cijfers niet bevestigen of ontkennen. Het aandeel werd de hele dag niet verhandeld op de beurs.

Morgenochtend om 8 uur zitten de directie en de vakbonden samen voor een bijzonder paritair comité. De vakbonden willen er uitleg krijgen over de geplande ‘kostenoptimalisatie’, zegt Ben Coremans van de christelijke vakbond ACV Transcom. Het beloven harde onderhandelingen te worden. “We zullen ons blijven verzetten tegen naakte ontslagen”, waarschuwt Coremans. “Proximus is geen bedrijf in moeilijkheden.”

De vakbonden zeggen verbijsterd te zijn over de communicatie. “Dit is weinig respectvol”, zegt Coremans. “Dit zijn we niet gewend. We hadden verwacht dat eerst de werknemers worden geïnformeerd, dan pas de politiek. Overleg moet gebeuren waar het moet gebeuren.” Tegelijk sneren de bonden ook naar de politiek, die krijgt wat ze vroeg. “Als de regering zelf de prijsconcurrentie organiseert met het bruusk aankondigen van een vierde telecomoperator, dan kan je dit verwachten.”

Die eventuele komst van een vierde telecomoperator is vooralsnog koffiedik kijken. De veiling van de licentie is nog niet gebeurd, en ook over de mogelijke interesse van een nieuwe speler op de telecommarkt is er veel onzekerheid. Maar mocht er nog een speler op de markt komen, waar naast Proximus ook Telenet en Orange actief zijn, dan zou dat sowieso knabbelen aan de omzet en winstcijfers. “Je kan de CEO niet verwijten dat ze het bedrijf klaarstoomt voor de toekomst”, zegt een waarnemer. “En dat doe je beter als het bedrijf in gezonde staat is dan wanneer het al in moeilijkheden zou verkeren. Hoe moeilijk dat misschien ook te begrijpen is voor sommige politici.”

Mooi palmares

Het herstructureringsplan komt er inderdaad op een moment dat Dominique Leroy een mooi palmares kan voorleggen. De telecomgroep boekte een grotere winstmarge en won ook klanten bij. Zelfs John Porter, de topman van Telenet, moest dat erkennen. “Sinds Dominique Leroy aan het roer kwam bij Proximus en besloot de Vlaamse markt niet meer zomaar aan Telenet over te laten, ging het afpakken van klanten like taking candy from a baby”, zei hij eind vorig jaar in De Tijd.

De omzet van Proximus in 2018 komt uit op 5,81 miljard euro, schatten analisten. Een lichte verbetering ten opzichte van de 5,74 miljard euro uit 2017. De meeste analisten gaan uit van een nettowinst van 530 miljoen euro. Proximus heeft een traditie van het uitbetalen van royale dividenden. Het is namelijk de gewoonte om 93 procent van de winst uit te keren aan de aandeelhouders. Dat levert de regering jaarlijks ongeveer 260 miljoen euro op.

Maar de toekomst oogt minder rooskleurig. Zo mogen de operatoren geen roamingkosten meer aanrekenen binnen Europa, wijzen analisten aan. Tegelijk staat het voor zware investeringen, bijvoorbeeld in het snelle, mobiele 5G-netwerk en in het glasvezelnetwerk voor snelle vaste lijnen. Voor dat laatste is sprake van een investering van 3 miljard.

Voor analisten zijn de geplande ingrepen bij Proximus geen verrassing. “Dit stond in de sterren geschreven”, klinkt het. Tijdens recente conferencecalls had Leroy al duidelijk te verstaan gegeven wat het management “de transformatie van de onderneming” zou versnellen, gelet op de nakende veranderingen van de regelgeving en de mogelijke komst van een vierde mobiele speler. Sommigen zagen in die uitspraken een oorlogsverklaring van Leroy aan toenmalig minister van Telecom Alexander De Croo (Open Vld).

“Dat klopt niet”, zegt onze interne bron. “Leroy laat zich niet leiden door rancune, maar door realiteitszin. Het klopt dat de manier waarop de vierde telecomlicentie werd aangekondigd voor een interne schokgolf zorgde. Het getuigde van weinig respect voor het eigen overheidsbedrijf.” Maar, zeggen diverse waarnemers, “je kan niet én een royaal dividend hebben, én goedkope tarieven, én zware investeringen, én tegelijk de concurrentie aanwakkeren.” David Vagman van ING wijst erop dat Proximus nog steeds relatief veel werknemers in dienst heeft. Bij Telenet en Orange Belgium werken respectievelijk 3.300 en 1.400 werknemers.

Intussen wil de voorzitter van de Kamer-commissie Infrastructuur, Karine Lalieux (PS), Dominique Leroy en de vakbonden zo snel mogelijk uitnodigen voor een debat over de toestand binnen het bedrijf. “Alle vragen moeten worden aangesneden.” Ook Ecolo-Groen vraagt uitleg in het parlement.