Voetbal
Primeur in Europa League-finale: een blindentribune
Als Fellaini in de Europa League-finale vanavond plots een blonde coupe heeft, zullen ook de blinde en slechtziende voetbalfans dat weten. Want in het stadion van Stockholm is ook een blindentribune voorzien. Twee Vlamingen vliegen speciaal over voor het 'blindencommentaar'. "Ze zijn dankbaar dat ze het mee kunnen beleven."
Het is de allereerste keer dat er tijdens een UEFA Europa League-finale een zogeheten 'blindentribune' wordt georganiseerd. Mensen met een visuele handicap zullen de wedstrijd kunnen volgen in het Nederlands, Engels of Zweeds. Voor de Nederlandstalige commentaar tekenen twee Vlamingen, want Nederland heeft zelf nog geen ervaring met zo'n blindentribune. In ons land bestaat het al jaren: Filip Ghys (53) doet de job als vrijwilliger voor Club Brugge, Gunther Hilkens (26) voor KRC Genk.
Zwaaien maar
Bij elke wedstrijd, ook bij die van vanavond, worden twee commentatoren voorzien, omdat toelichting geven voor blinden en slechtzienden zo intensief is. Gunther Hilkens: "Je moet niet enkel vertellen wat je ook op de radio hoort - zoals 'die geeft een voorzet naar die'. Je moet alles de hele wedstrijd lang becommentariëren: wat, wie, hoe, waar? Intussen moet je ook zeggen wat er in de tribunes gebeurt en beschrijven hoe de coaches op en neer stuiteren. Bij heel intensieve wedstrijden moeten we erg hard ons best doen om bij te benen. Dan gebeurt het soms dat we twee passes overslaan om daarna toch weer compleet te zijn."
"Wij gaan dieper dan de radiocommentaar. We beschrijven ook de shirts, de kapsels, de speciale schoenen", vult Filip Ghys aan. "Tijdens de wedstrijd tegen Anderlecht vorige week was er een speciale actie van de Blue Army, de supportersclub van Club Brugge. Er werden vlaggen uitgedeeld. De blinde en slechtziende supporters zaten neer en wisten wel dat er iets gebeurde, maar niet precies wat. Op zo'n moment vertellen wij hen dan: zet u maar recht, zwaai maar met die vlaggen, doe mee met de Mexican wave. Dan zijn die mensen heel dankbaar dat ze het mee kunnen beleven. Dat horen we ook als we de headsets na de wedstrijd weer gaan ophalen."
Drijven met de bal
"Ze zeggen ons dan ook wel welke uitdrukkingen we niet meer mogen gebruiken", zegt Gunther. "Zoals 'drijven met de bal op de voet'. Dat betekent lopen met de bal, terwijl je die lichtjes vooruit tikt. Maar iemand met een visuele handicap interpreteert dat letterlijk en denkt dat de bal op de voet ligt. En wat we nooit mogen vergeten is de plaatsbepaling, dat is het allerbelangrijkste. Want het maakt een groot verschil of er rechtsvoor of achteraan op het veld wordt gespeeld. De ene keer kan er een goal uitkomen, de andere keer niet."
In Stockholm komen er geen koptelefoons aan te pas. De commentaar wordt gewoon uitgezonden via de FM-band. Iedereen kan met een radio of smartphone luisteren. Omdat reserveren niet hoefde, weten Filip en Gunther niet voor hoeveel blinde en slechtziende Ajax-fans ze commentaar zullen geven. Ook bij Inter, de vzw die de Nederlandstalige blindentribune in Stockholm verzorgt, hebben ze er geen idee van. Het kan het enthousiasme van het Vlaamse duo niet temperen. Het is een once in a lifetime experience, want hoe groot is de kans dat ze nog eens commentaar zullen mogen geven tijdens een UEFA Europa League-finale? En allebei geven ze toe dat ze een doelpunt van Ajax net iets enthousiaster zullen brengen dan eentje van Manchester United - het is tenslotte voor de Nederlandse fans dat Filip en Gunther 'spelen'.