Poetin heeft een schoonzoon die Zelensky heet (maar familie van de president is hij niet)

In het Duitse München is een mysterie opgelost. Iedereen vroeg zich af waarom de artistieke leider van het prestigieuze Bayerisches Staatsballett vorige maand ontslag nam. Hij leidde het gezelschap sinds 2016, tilde dat naar grote hoogten en had een contract dat nog tot halverwege 2026 liep. Het persbericht vermeldde ‘persoonlijke redenen’ en citeerde hem als volgt: “Mijn familie heeft op dit moment behoefte aan mijn volledige steun.”

Op het Nationaltheater, waar het ballet haar thuisbasis heeft, wapperde toen al een blauw-gele vlag. Die steunbetuiging aan het belegerde Oekraïne was een week vóór het ontslag ook al in de openingsvoorstelling van de Ballettfestwoche te zien. Was afscheidnemend directeur Igor Zelensky (52) misschien familie van Volodymyr Zelensky, de Oekraïense president, en voelde hij zich door de oorlogsvoering verplicht om andere prioriteiten te stellen?

Verwantschap in het andere kamp

Onderzoek van het Russische magazine Vazjnye Istorii (‘belangrijke verhalen’) duidt op een andere reden: de link met de oorlog is er wel degelijk, maar de verwantschap situeert zich in het andere kamp. Igor Zelensky zou al jaren samen zijn met een vrouw die zich Katerina Tichonova laat noemen maar geboren werd als Jekaterina Vladimirovna Poetina, de jongste dochter van Poetin (69) en zijn ex-vrouw Ljoedmila (64).

Ook zij was lang als danseres actief. Zo werd ze in 2013 vijfde op het wereldkampioenschap acrobatische rock-'n-rol. Dat jaar trouwde ze met zakenman Kirill Sjamalov. In 2018 meldde het persagentschap Bloomberg dat haar huwelijk op de klippen was gelopen. Uitgelekte passagierslijsten, correspondentie en paspoortgegevens leerden Vazjnye Istorii dat ze toen al heen weer vloog tussen Moskou en München en in 2017 een dochter van Igor Zelensky baarde. Toen dat kind een jaar of twee was, trok ze bij hem in. Dat blijkt uit een document van een verhuisbedrijf uit oktober 2019.

Dochters mogen EU niet meer in

Igor Zelensky had al drie kinderen uit zijn huwelijk met Jana Serebrjakova, een danseres met wie hij samenwerkte toen hij nog verbonden was aan het Mariinski-theater in Sint-Petersburg. Zij woont nog altijd in München. Dat Zelensky met zijn nieuwe gezin moest vertrekken, heeft te maken met de sancties die in dezelfde week als zijn ontslag tegen allebei de dochters van Vladimir Poetin afgekondigd zijn. Die mogen sinds 8 april de Europese Unie niet meer in. Vermoed wordt dat ze nu in Rusland zijn.

Bestaat er misschien een familiale band tussen Igor en Volodymyr Zelensky? Dat is niet duidelijk. Igor Zelensky is afkomstig uit Labinsk, een stadje in de Russische regio Krasnodar. Daar komt die achternaam veel voor en is er een school vernoemd naar een militaire held uit de Tweede Wereldoorlog, Gavriil Zelensky. Het ligt niet zo ver van de grens met Oekraïne. Volodymyr Zelensky stamt uit een Russischsprekende familie. Uitgesloten is het dus niet, al gaan de banden wellicht ver terug.

Van veel sympathie voor de Oekraïense zaak valt Igor Zelensky niet te verdenken. Hij applaudisseerde nog wel toen zijn choreograaf tijdens de Ballettfestwoche met een blauw-gele vlag op het podium verscheen. Maar toen er een open brief in zijn cultuurhuis circuleerde waarin opgeroepen werd om de oorlog te staken, onderschreef hij die niet. Zijn partner Katerina bekleedt intussen officiële functies in het Russische staatsapparaat. Zelf werkte hij recent nog samen met Poetin om een nieuw theater te bouwen op de van Oekraïne afgenomen Krim. “Ik ben geen politicus”, zo zei hij indertijd. “Maar ik geloof dat kunst de wereld kan redden.”