Plots wordt justitie een campagnethema

Hoever reikt de politieke verantwoordelijkheid van justitieminister Koen Geens (CD&V)? Als het van Vlaams Belang afhangt, moet Geens baan ruimen. “Een politicus die er niet in slaagt een beleid te voeren dat gevaarlijke monsters als Steve Bakelmans van straat houdt, hoort niet op de post van minister van Justitie”, zegt VB-voorzitter Tom Van Grieken. Maar de minister schermt met de scheiding der machten: rechters beslissen onafhankelijk over een zaak, benadrukte Geens nog eens bij VTM. “Het is niet mogelijk voor een minister om het gerecht te beoordelen. Ik kan mij niet politiek verantwoordelijk voelen voor de beslissing van een rechter.”

Typische spagaat

“Het is de typische spagaat voor een minister van Justitie: frustratie en onbegrip enerzijds, de scheiding der machten anderzijds”, weet voormalig minister van Justitie Stefaan De Clerck (CD&V), die in 1998 ontslag nam na de ontsnapping van Marc Dutroux. “Je voelt je machteloos: je hebt de ambitie om alles beter te doen draaien, en tegelijk moet je de onafhankelijkheid van het gerechtelijk apparaat aanvaarden. Als minister ben je de eerste verdediger van die onafhankelijkheid.”

CD&V besliste maandagavond om een onlinecampagne rond seksueel geweld uit de ether te halen. “Dankzij Geens wordt seksueel geweld strenger aangepakt” klonk immers erg wrang na de gebeurtenissen van afgelopen weekend. De politieke schade is niet min, en er wordt met een beschuldigende vinger naar het beleid van de voorbije jaren gewezen. Voor veel mensen is de moord op Julie Van Espen een bewijs dat justitie in dit land ziek is, of dat het systeem hier alleszins niet gewerkt heeft.

Extra middelen

Geens kondigde al eerder aan dat hij een tweede termijn op Justitie enkel ziet zitten als er ook een duidelijke verhoging van de middelen komt. “Terecht”, zegt De Clerck. “De tijd is gekomen om een sprong voorwaarts te maken, en met alle stappen die de voorbije jaren zijn gezet zijn extra middelen zeker te verantwoorden.”

Ook strafpleiter Abderrahim Lahlali ziet een acute nood aan middelen. “Die zijn absoluut noodzakelijk, maar ze moeten ook goed ingezet worden. Niet enkel in beton voor nieuwe gevangenissen, maar ook in mensen. Het zou goed zijn om meer in te zetten op psychosociale ondersteuning. Maar justitie is een tanker die traag keert, dat bleek ook in het verleden al.”

Juiste begeleiding

Carina Van Cauter, justitiespecialist bij Open Vld, vindt dat er dringend werk moet worden gemaakt van een beter vervolgings- en opvolgingsbeleid bij zedenfeiten. Straffen moeten een zinvolle invulling krijgen, met de juiste begeleiding. “Bij seksuele delinquentie is er vaak een onderliggende psychologische pathologie. Het is niet voldoende om iemand op te sluiten zonder vanaf dag één aan die problemen te werken.”