Maandag 27/03/2023

'Plots dacht ik: waarom hou ik die punten niet zelf?'

Aloïs Van Gestel uit Dessel, bezit grootste Artis Historia-collectie van het land

Zeker 5.000 Artis Historia-boeken en een miljoen ongebruikte punten: met mijn verzameling ben ik de grootste van België. Ik kreeg er zelfs een prijs voor. Ik denk dat ik een beter archief heb dan Artis Historia zelf. Ik heb alles wat je maar kan bedenken. Van alle boeken spaar ik alle drukken - soms wel meer dan twintig - en alle mogelijke covers. Verder heb ik alle punten van de alle merken van 1948 tot 2004, allemaal netjes geordend in plastic mapjes. Ik heb alle zeventien speelgoedpoppen en alle dertig autootjes in alle kleuren.

"Tot slot spaarde ik ook alle folders, posters en andere extraatjes bij elkaar zoals didactisch materiaal voor leraren. De mooiste punten zijn die van Côte d'Or uit de periode 1948 - 1957, prachtige papieren wikkels in verschillende kleuren.

"De zeldzaamste - en dus ook de duurste boeken - zijn de eerste exemplaren van Artis en Historia, uit de periode voor de fusie. Bij Historia zijn dat zes kleine boekjes over de geschiedenis van de steden. De zeldzame Artis-titels zijn onder meer de Heidi-reeks en de planten-reeks zoals orchideeën en sapplanten. Die halen prijzen van 2 à 300 euro. Voor de gewone boeken is dat maar 1 of 2 euro.

"Mijn mooiste herinneringen koester ik aan de Artis Historia-festivals waar we met het hele gezin naartoe gingen. Daar kon je van alles beleven en vooral veel punten scoren.

"Ik leerde Artis Historia kennen via school. Op het kantoor van de leraar stond een puntendoos waarin iedereen zijn zegeltjes moest doen. Daarvan werden boeken gekocht voor in de les. Tot ik op een moment dacht: 'Waarom hou ik die punten niet zelf?' Sindsdien ben ik verzamelaar.

"Dat ik zo veel punten en boeken heb, is niet omdat ik zo veel boodschappen deed. Ik kreeg veel punten van anderen. En veel van de boeken uit mijn collectie kocht ik op rommelmarkten. Mijn collectie is eigenlijk compleet, maar als ik ergens een bijzonder exemplaar zie, kan ik het niet laten. De nieuwe zegels spaar ik zeker weer. Maar eerst voor de punten zelf. Pas als ik alle zegels verzameld heb, kan ik beginnen sparen voor de boeken."

'Prentjes missen was echt geen optie'

Nicolas Block uit Lokeren, was als tiener jaarboekenfanatiekeling

December was voor mij als tiener altijd een hoogtepunt. Dan verschenen mijn favoriete Artis Historia-uitgaven: de jaarboeken. Op voorhand spaarde ik al maanden al mijn punten op voor dat ene boek. Prentjes missen uit het jaarboek was echt geen optie. Mijn spreekbeurten gingen ook steevast over het jaaroverzicht van afgelopen jaar, inclusief tijdlijn en uitvergrote zwart-witfotokopieën.

"Al op mijn twaalfde begon ik de krant te lezen. Eigenlijk uit verveling. Voor schooltijd was ik altijd eventjes bij mijn grootouders. Zij lazen dan de gazet. Omdat ik anders toch zat te niksen, begon ik ook te lezen. Zo raakte ik gebeten door de actualiteit. Vandaar ook mijn liefde voor de jaarboeken. Artis Historia was internet avant la lettre. Je kon thuis alles opzoeken, zonder ervoor naar de bibliotheek te moeten.

"Mijn Artis Historia-liefde kreeg ik mee van mijn grootmoeder. Zij had een grote collectie en ik vond het fantastisch om in haar bibliotheek te kijken. Als klein ventje speurde ik in de supermarkt naar de punten op producten. Daarna begon het grote wachten tot de koffie, boter of koekjes op waren, zodat ik de zegels kon afscheuren. Ik herinner me nog de irritante punten op de botervlootjes, die je moeilijk kon uitknippen. En ook de paniek wanneer mijn moeder een verpakking had weggesmeten zonder de punten eraf te halen. Ik mobiliseerde ook mijn tantes en beide oma's om mee te sparen.

"Alle zegels werden bewaard in een doos onder het kookfornuis. Was die vol, dan sloegen mijn moeder en ik op een woensdagnamiddag aan het tellen. In de Artis Historia-winkel in Lokeren - een walhalla voor mij - kochten we een boek en speciale plakband. En we ruilden de punten voor prentjes.

"Helemaal happy was ik dan op de terugrit. Toch gaf ik het boek direct af aan mijn oma. Zij was heel geduldig en secuur en plakte voor mij heel netjes in alle plaatsjes in. Zij kleefde voor mij ook de kartonnen Märklin-huisjes in elkaar die hoorden in het landschap van mijn modeltreintjes. Zij was fantastisch goed in dat fijne plakwerk. Maar ik gaf haar slechts een week de tijd voor de klus. Veel langer wilde ik mijn nieuwe boek niet missen. Mijn grootmoeder leeft helaas niet meer. Haar Artis Historia-collectie staat nu net als de mijne in dozen. Ik kijk er nog zelden in. Maar ik zou ze nooit wegdoen."

'Overspoeld met mensen die nog punten wilden wisselen'

Vera Botti uit Hasselt, werkte tien jaar voor Artis Historia

De jaren dat ik voor Artis Historia werkte, waren de gelukkigste van mijn leven. Ik heb op veel afdelingen gewerkt, van de klantendienst tot de winkels. Uit die periode heb ik natuurlijk alle boeken.

"Maar ook voor 1994 verzamelde ik al. Ik herinner me nog de Artis Historia-boeken die ik als kind gebruikte voor mijn spreekbeurten. En bij ons thuis stond Dieren uit alle landen - een van de eerste uitgaven - op een ereplaats in het boekenrek. Urenlang zat ik daarin te kijken. Mijn liefde voor Artis Historia gaf ik door aan mijn kinderen en nu ook aan mijn kleinkinderen. Het is een deel van onze cultuur. Ik vind het super dat het terug is. Ik weet zeker dat het een succes wordt. De Belg knipt graag.

"Twee jaar voordat Artis Historia failliet zou gaan, kwamen er nieuwe zegels. De oude zouden niet meer geldig zijn, dus wilde iedereen die nog inruilen. Ik werkte toen in de winkel in Hasselt en die werd overspoeld met mensen die ergens nog punten hadden liggen.

"Er stonden meterslange rijen. Maar we besloten om open te blijven zo lang er mensen waren. Vanuit alle hoeken van België kwamen spaarders naar Hasselt, omdat ze gehoord hadden dat wij open zouden blijven. Mijn zoon werkte toen in de brasserie naast de winkel en hij bracht de wachtenden hapjes en drankjes. Twee dagen bleven we tot half twee 's nachts open. Van alle winkels in België hebben wij toen de meeste punten binnen gehaald.

"Mijn Artis Historia-bibliotheek is op zolder, in een knus hoekje met een fauteuil. Ik zit daar nog regelmatig. Als we op citytrip gaan, lees ik als voorbereiding het Artis Historia-boek over die stad. En ik gebruik de boeken ook voor mijn job als lerares. Alles staat er zeer goed in uitgelegd en op een speelse manier.

"Ook de kookboeken gebruik ik nog heel regelmatig. Ik ben geen natuurtalent in de keuken, dus wat hulp is welkom. Erg fijn: anders dan in nieuwe kookboeken staan hierin recepten zonder zeldzame kruiden of onbegrijpelijke woorden."

Nu belangrijker dan ooit: steun kwaliteitsjournalistiek.

Neem een abonnement op De Morgen


Op alle artikelen, foto's en video's op demorgen.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar info@demorgen.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234