NieuwsTerreur
Pijl-en-boogaanval Noorwegen was terroristische aanslag
De 37-jarige Deen die woensdag in de Noorse plaats Kongsberg vijf mensen doodde, was een bekeerde moslim die waarschijnlijk een terroristisch motief had. Dat hebben de Noorse autoriteiten gezegd.
De dader was eerder in beeld van de veiligheidsdienst (PST), omdat hij mogelijk geradicaliseerd was na zijn bekering tot de islam. “Er waren zorgen over zijn radicalisering”, zei een Noorse politiechef, die benadrukte dat het nog te vroeg is voor een definitieve conclusie over het motief.
De man viel woensdag met pijl en boog en mogelijk andere wapens passanten aan op verschillende plekken in Kongsberg, een stad van 26.000 inwoners op ruim een uur rijden van Oslo. Vier vrouwen en een man, allen tussen de 50 en 70 jaar, kwamen om het leven. Twee mensen, onder wie een agent die geen dienst had, raakten zwaargewond en liggen op de intensive care.
De politie kreeg woensdagavond rond 18.15 uur een melding dat een man mensen op straat had verwond. Toen de agenten de verdachte in het vizier kregen, probeerden ze contact te maken. Daarop wist de man te ontsnappen, waarna hij in een supermarkt meer mensen aanviel. Rond 18.45 uur werd hij alsnog gearresteerd. De politie denkt dat de Deen pas dodelijke slachtoffers maakte na de eerste confrontatie met de politie. Volgens onderzoeksleider Ann Iren Svane Mathiassen bekende de dader meteen. “Hij sprak kalm en duidelijk en beschreef wat hij had gedaan. Hij gaf toe vijf mensen te hebben vermoord.”
De afgelopen jaren was Noorwegen verschillende malen het doelwit van extremisten. Eerder dit jaar pakte de veiligheidsdienst een 16-jarige Syriër op die verdacht werd van het beramen van een aanslag. In 2017, vlak na de aanslag met een vrachtwagen in de Zweedse hoofdstad Stockholm, werd een 17-jarige migrant opgepakt met een explosief. De Noorse veiligheidsdienst hield de jongen al langer in de gaten.
Twee jaar geleden opende een man het vuur in een moskee in Baerum, even buiten Oslo. Er waren op dat moment slechts drie gelovigen aanwezig. Een van hen raakte gewond. Een van de inspiratiebronnen van de dader was Anders Breivik, die in juli 2011 77 mensen doodde. Hij liet een bom ontploffen in Oslo waarbij acht mensen omkwamen. Daarna schoot hij op het eiland Utøya willekeurig op jongeren van de sociaal-democratische partij. Dat kostte nog 69 mensen het leven.
De PST houdt het dreigingsniveau vooralsnog op gematigd. In een dreigingsanalyse voor 2021 hield de dienst rekening met aanslagen, vooral van de kant van extremistische islamitische groepen. “Dit komt door de toenemende spanning tussen vrijheid van meningsuiting en uitingen die veel moslims zien als een belediging van de islam. Dit zou individuen kunnen aanzetten tot het plegen van een aanslag.”
Tientallen inwoners van Kongsberg waren in de buurt van aanslag. “Ik zag winkeliers die om een hoek gingen schuilen. Toen ben ik gaan kijken en zag ik de politie naar binnen gaan met schilden en geweren. Het was een naar gezicht”, zei Erik Benum, een inwoner van Kongsberg, tegen persbureau AP. “Vanochtend was de stad akelig stil.”