‘Partygate’: ex-adviseur van Boris Johnson ruikt bloed

De politie stond al weken onder druk om eens te kijken naar de feestcultuur in het hart van de Britse macht. Het is geen gewoonte om lockdownschendingen met terugwerkende kracht te onderzoeken. ‘Partygate’ heeft echter veel woede gewekt omdat talloze Britten zijn beboet voor lockdownschendingen. Een Londense vrouw kreeg zelfs een boete van omgerekend 14.300 euro voor het organiseren van een verjaardagsfeestje met veertig vrienden en familieleden.

De verjaardagen van Johnson zelf zijn bepaald niet onopgemerkt voorbijgegaan tijdens de coronacrisis. Op 19 juni 2020 had zijn vrouw Carrie een verjaardagstaart naar Downing Street 10 laten komen, die werd aangesneden in gezelschap van dertig medewerkers die Happy Birthday zongen. Na tien minuten verdween het feestvarken weer naar zijn kantoor. Hoewel het niet geheel voldoet aan de definitie van een verjaardagsfeest, werd dit gezien als het zoveelste bewijs dat machthebbers hun eigen coronaregels negeerden.

De minister van Transport Grant Shapps deed in een televisie-interview geen moeite zijn baas te verdedigen. “Ik probeer het niet goed te praten”, zei hij. “Het is aan Sue Gray (de topambtenaar die het Partygate-onderzoek leidt, VK) om te doen wat nodig is, zij doet de aanbevelingen.” Informatie over deze en andere bijeenkomsten is door Gray overhandigd aan de politie. Johnson zei dit te verwelkomen. “Ik ben ervan overtuigd dat het duidelijkheid zal scheppen en er een streep kan worden getrokken onder deze zaken”, beweerde hij in het Lagerhuis, voorafgaand aan een debat over Oekraïne.

Islamofobie

Johnson heeft enkele beroerde dagen achter de rug. Maandag stapte de staatssecretaris van Financiën, lord Agnew, op wegens fraude en incompetentie bij het uitdelen van lockdownleningen en -compensaties aan bedrijven. Een dag eerder was bekend geworden dat bewindsvrouw Nusrat Ghani het slachtoffer was geworden van islamofobie. Ze had van een fractiemanager te horen gekregen dat haar islamitische overtuiging een bron van zorg was bij collega’s. Johnson zou hiervan hebben geweten zonder over te gaan tot actie.

De recente interventie kan voordelig zijn voor Johnson mocht het leiden tot uitstel van de publicatie van Grays rapport. Ondertussen gaat steeds meer aandacht uit naar de oorlogsdreiging in Oekraïne. Door het sturen van wapens zijn de Britten zeer betrokken bij het conflict en de neiging bij de Conservatieve Partij om de premier weg te sturen zal gering zijn als het daar echt misgaat. Tegelijkertijd beschikt oud-adviseur Cummings over nog meer schadelijke informatie over Johnson, bijvoorbeeld over een feestje op de avond van zijn ontslag, eind 2020.

Sinds dat ontslag is Cummings bezig Johnson weg te krijgen. Zijn campagne begon in het voorjaar toen hij bij de kamercommissie Volksgezondheid verklaarde dat Johnson het coronavirus aanvankelijk absoluut niet serieus had genomen. Later tijdens de crisis zou de premier in een overleg met ministers en adviseurs hebben gezegd dat hij stapels lijken op straat verkoos boven een nieuwe lockdown. Deze onthullingen hadden indertijd niet het gewenste effect voor Cummings, die werd gezien als een rancuneuze oud-werknemer.

Vaccinatieprogramma

Ondertussen ging het met de pandemiebestrijding de goede kant op. Johnson had het land in de zomer van 2021 opengegooid, wat niet bleek te leiden tot grote problemen. Cummings zelf is altijd een fervent voorstander geweest van harde lockdowns. Het vaccinatieprogramma, grotendeels door Cummings bedacht, bleek de redding voor Johnson. Dit kan een verklaring zijn voor Cummings’ woede over zijn ontslag. Johnson was indertijd ziedend op zijn adviseur nadat deze zich denigrerend had uitgelaten over Johnsons vrouw Carrie.

In de weken voor Kerstmis vervolgde Cummings zijn offensief door informatie te lekken over de feestjescultuur op Downing Street, onthullingen die veel schadelijker zijn. Hij had besloten dit druppelsgewijs te doen, als een soort Chinese martelmethode. Lekken deed hij tactisch. De eerste nieuwtjes gingen naar The Daily Mirror, een linkse tabloid die niets moet hebben van Johnson. Nieuwtjes met bewegende beelden schonk hij aan ITV, de grote concurrent van de BBC.

Het nieuws dat er ook was gefeest op de vooravond van prins Philips uitvaart gaf hij, tactisch, aan The Daily Telegraph, een conservatieve en uiterst koningsgezinde krant. Ironisch genoeg krijgt Cummings, de tacticus achter de succesvolle brexitcampagne, bij zijn vendetta vooral steun van eurogezinde Britten. Zij kunnen evenmin wachten op het moment waarop Johnson en zijn entourage Downing Street verlaten.