Palestijns ambassadeur Jilan Wahba Abdalmajid: ‘Het is gewoon wachten op de volgende oorlog’

Ze is al jaren een van de meest prominente vrouwelijke Palestijnse stemmen en vertegenwoordigt momenteel Palestina als ambassadeur in Ierland. Jilan Wahba Abdalmajid waarschuwt de internationale gemeenschap: ‘Als de Palestijnse jongeren de hoop verliezen, dan wordt het echt gevaarlijk.’

In de aanloop naar de Internationale Dag van Solidariteit met het Palestijnse volk uitte António Guterres, secretaris-generaal van de Verenigde Naties, zijn zorgen over de situatie in de bezette Palestijnse gebieden. Er is nog steeds geen vooruitgang geboekt in het vredesproces. Dat beseft ook Jilan Wahba Abdalmajid.

Voormalig Israëlisch minister van Buitenlandse Zaken Tzipi Livni waarschuwt ondertussen dat haar land afstevent op een ‘éénstaatrealiteit’ en dat daarmee een tweestatenoplossing in het gedrang komt.

“Wij baseren ons niet op de woorden van Tzipi Livni, maar op de internationale afspraken en het internationaal recht, die Israël aan zijn laars trapt. De door Israël bezette Westelijke Jordaanoever én Oost-Jeruzalem worden door de VN als Palestijns erkend. Het is dus simpel: de bezetting moet gewoonweg stoppen. Wij geloven absoluut nog in een tweestatenoplossing.”

Gelooft u in echte veranderingen onder de nieuwe Israëlische regering van Naftali Bennett?

“Jammer genoeg zien we dat op het vlak van annexatiepolitiek Bennetts regering niet verschilt van die van Netanyahu. Het rechtse discours haalt de bovenhand, ondanks de aanwezigheid van linkse partijen in de coalitie. De nederzettingenbouw en de annexatie van Palestijns gebied gaan volop door, op het terrein verandert er dus niets. Naftali Bennett is ook duidelijk daarover: hij heeft zich al uitgesproken tegen een Palestijnse staat, tegen een nederzettingenstop, en tegen onderhandelingen. Ondertussen zijn er honderden nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever die bewoond worden door maar liefst 700.000 kolonisten, en de wereld kijkt toe. Het enige wat we vragen is dat Israël het internationaal recht respecteert. Dat is de basis voor onderhandelingen, wat ons betreft.”

En gelooft u werkelijk dat Israël dat ook zal doen?

“Israël moet begrijpen dat wij, Palestijnen, nooit zullen vertrekken of verdwijnen. Dit is een waarschuwing aan het adres van de internationale gemeenschap: laat de situatie niet verder escaleren, want als de Palestijnse jongeren de hoop verliezen, dan wordt het echt gevaarlijk. Als ze dat doen, dan zal de duisternis pas echt uitbreken, en dat is toch wat iedereen wil voorkomen? Met deze Israëlische politiek is het gewoon wachten op de volgende oorlog.

De blokkade maakt het leven van de mensen, jongeren en kinderen kapot. De internationale gemeenschap roept steeds op tot kalmte en stabiliteit, maar er is geen stabiliteit mogelijk voor deze mensen. Gaza is een tikkende tijdbom die vroeg of laat zal ontploffen als de blokkade doorgaat.”

De verdeeldheid onder Palestijnen helpt ook niet natuurlijk.

“Inderdaad, het merkwaardige is dat er heel wat pogingen ondernomen worden om tot eensgezindheid te komen, maar dat er uiteindelijk niet veel verandert op het terrein. Hamas en Fatah (de twee grootste politieke bewegingen in Palestina, MAD) komen samen, met of zonder bemiddelaars, en steeds zien we hetzelfde: echte eenheid is er niet. Ik vrees dat dit vooral de Israëlische agenda dient. Er zijn ook geen excuses voor het gebrek aan vooruitgang op dat vlak. Ook Israël is verdeeld, maar daar zie je dat links en rechts samenkomen in het belang van het land. Dat moet ook onder Palestijnen mogelijk zijn.”

Wat met de Iraanse invloed op Hamas bijvoorbeeld?

Onze historische leider Abu Ammar (Yasser Arafat, MAD) was daar steeds duidelijk over: het Palestijns nationaal project moet onafhankelijk blijven. Door deze houding ontstond er zelfs een crisis met Syrië destijds. Die onafhankelijkheid zou steeds het uitgangspunt moeten zijn. Dat zagen we recent ook met de houding van president Abu Mazen (Mahmoud Abbas, MAD) waarbij hij zich niet onder druk liet zetten door Trump en vasthield aan onze principes, door nee te zeggen, met alle gevolgen van dien. De Amerikaanse steun stopte namelijk en het Amerikaanse consulaat in Jeruzalem voor Palestijnen werd gesloten. Palestijnen mogen zich zeker niet laten instrumentaliseren door internationale of regionale grootmachten. Ondertussen is de relatie met de Verenigde Staten verbeterd onder president Biden. Tegelijkertijd moet er worden getracht om de relaties met alle landen te stabiliseren en te verbeteren, ook die met de Arabische landen. Alleen kan je niet overleven, steun van de internationale gemeenschap is broodnodig. Zolang Israël mag verder doen, zal het alleen maar erger worden.”

Ondertussen is Israël kwaad op België omdat het strenger gaat controleren of Israëlische goederen uit de nederzettingen in de bezette Palestijnse gebieden komen.

“Wij als Palestijnen zijn dankbaar voor het Belgische besluit. Ik hoop dat ook Ierland en de andere EU-lidstaten de illegale nederzettingen in Palestina zullen aanpakken, de Palestijnse staat zullen erkennen en de Israëlische annexatiepolitiek en schendingen van het internationaal recht en mensenrechten zullen bestraffen.”

U bent geboren en getogen in Gaza-stad. Hoe was het leven onder de bezetting?

“Als kind heb ik het een en ander meegemaakt. Mijn eerste herinneringen zijn protestacties, betogingen en traangas. Ik ging naar de school van de UNRWA (de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen, MAD) in de buurt en kwam constant in aanraking met de bezetting, via Israëlische soldaten die er patrouilleerden en die ik onderweg naar school tegenkwam. Met een boek in de hand naar huis gaan na schooltijd was geen evidentie en maakte je kwetsbaar voor een controle: Israëlische soldaten waren nieuwsgierig naar de inhoud van de boeken en konden deze ook afnemen. Palestijnse sjaals waren verboden, alsook kettingen met de kaart van historisch Palestina. Zowel in de vluchtelingenkampen als in de steden werden de Palestijnen zwaar onderdrukt, de Israëlische militaire aanwezigheid was groot.”

Kreeg u zelf ooit te maken met geweld?

“Op mijn achttiende was de Eerste Intifada (opstanden in de Palestijnse gebieden tegen de Israëlische bezetting tussen 1987 en 1993, MAD) volop aan de gang en gebeurde er iets heel ergs. Israëlische soldaten vielen namelijk eens om twee uur ’s nachts binnen bij ons thuis. Mijn broer, die lid was van de communistische partij, werd opgepakt en belandde twee jaar in de gevangenis. We mochten hem nooit bezoeken in die periode, zelfs nadat hij door nierfalen één jaar in een ziekenhuis moest blijven. Dat was een heel moeilijke periode voor ons allemaal.”

Was het mogelijk om naar de universiteit te gaan in die periode?

“In eerste instantie schreef ik me in aan de universiteit van Bir Zeit in Ramallah. Ik volgde er ook les, maar drie maanden later sloot de universiteit haar deuren. Na een jaar besloot ik naar Caïro te verhuizen en daar mijn studies weer op te nemen. Ik studeerde er aan de Amerikaanse Universiteit en behaalde er mijn diploma computerprogrammering. Dat was een fijne periode, met rust en veiligheid.”

“Het is een misvatting te denken dat Palestijnse vrouwen geen rechten hebben en niet mogen studeren. Onderwijs is heilig voor ons Palestijnen. Wie door de Israëlische bezetting niet kon studeren in Bethlehem, Ramallah of Nablus ging naar de Verenigde Staten, Europa of Egypte. Dit geldt zowel voor de meisjes als voor de jongens. Mijn generatiegenoten zijn écht wel hoogopgeleid, ze hebben minstens een bachelorsdiploma. Zeker onder de bezetting is studeren dé manier om waardigheid te verwerven.”

Dan moet de beslissing van de regering-Trump om haar steun in te trekken aan UNRWA, de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen, toch wel indruk hebben gemaakt?

“Door een opleiding te volgen kan je je kansen vergroten, daar kan geen twijfel over bestaan. We hebben geen andere keuze. Dankzij UNRWA hebben veel Palestijnen kunnen studeren. De beslissing van de regering-Trump was pijnlijk, maar gelukkig ging de EU daar niet in mee. De EU bleef de UNRWA steunen, ondanks alle druk om de steun te stoppen of te laten afhangen van allerhande voorwaarden. Persoonlijk heb ik daar ook een rol in gespeeld via mijn activiteiten als Palestijnse ambassadeur in Ierland.”