Op het coronaslagveld in New York proberen de verplegers hun tranen verborgen te houden

Ook in New York City woedt de epidemie nu volop. Het leven is er stil­gevallen, de straten zijn doods. Maar in de ziekenhuizen wordt elke dag gevochten tegen het virus. ‘Wij dragen de stad.’

Veel van de wachtenden in de wacht­kamer hebben de lichtblauwe broeken aan die ook de verplegers dragen die hen komen ophalen. Dan lopen ze mee naar de kamertjes en krijgen ze een prik, een wattenstaaf in de neus, om daarna weer een verdieping omhoog te gaan, naar hun eigen patiënten, de New Yorkers die eerder die dag hoestend zijn binnengekomen, of nog een verdieping hoger, naar de New Yorkers die liggen te sterven aan de beademingsapparaten.

Maar hier dus niet. Deze afdeling, op de zevende verdieping, is de optimistische afdeling van het Mount Sinai-­ziekenhuis in New York. Hier wordt bloedplasma afgenomen om te kijken of er antilichamen in zitten die de strijd kunnen aangaan met de virusdeeltjes in ernstig zieke coronapatiënten. Of het werkt, is nog onduidelijk, maar er is hóóp dat het werkt, en dat is al heel wat.

De donoren zijn dus voor het merendeel verplegers. “Ik heb geen symp­tomen gehad, maar we gaan ervan uit dat we het allemaal gehad hebben”, zegt Robert Kelleher, die lichtelijk uitgeput op een stoel zit. “Het is bijna ­onvermijdelijk”, zegt Desiree Rotundo. Ze zijn niet getest, ze worden niet getest, want er zijn nog steeds niet genoeg testen, zelfs niet voor verplegend personeel, ondanks de herhaalde opmerkingen van president Trump dat er genoeg testen zijn. Dus nemen ze nu de vlucht vooruit, met een test of ze het ­virus al gehad hebben, in de hoop dat ze met hun afweersysteem ook anderen kunnen helpen.

Dit zijn de frontsoldaten. Rotundo vertelt over de echtelieden die ze een paar dagen na elkaar ziet binnen­komen en die elkaar niet meer kunnen zien of aanraken voor ze doodgaan. Ze vertelt hoe ze op zoek moet naar een plek om stiekem te kunnen huilen, maar dat de anderen dat toch door­hebben omdat haar masker dan beslagen is als ze terugkomt.

Dit ziekenhuis staat in Manhattan, maar zij komt uit het stadsdeel Queens. Dat is typerend. De stad is in overlevingsmodus. Alleen de vitale functies doen het nog – de voedselvoorziening, de zorg, politie en brandweer, en de metro’s die al die vitale werkers naar de juiste plekken moeten brengen, van hun huizen in Queens, de Bronx en Staten Island naar de plekken waar ze nodig zijn, in de rijkere delen van Brooklyn en Manhattan. Metro’s die op hun beurt ook weer door vitale werkers worden bemand. Rotundo’s man zit op de A-lijn, zo’n hoofdaanvoerlijn, die vanuit de omgeving van het vliegveld naar het centrum gaat.

Arme wijken hardst getroffen

De stad is een andere stad geworden. De ambitie is eruit, de opwinding, het popelen, het idee dat het morgen beter wordt. Het is geen spookstad: mensen mogen nog gewoon de straat op, voor boodschappen, om de hond uit te ­laten, om naar het werk te gaan. In de woon­wijken is het overdag nog druk op straat. Maar de basketbalringen zijn van de borden geschroefd, de speeltuinen zijn gesloten. En ’s avonds merk je het echt, als er helemaal geen reden meer is om buiten te zijn, zonder de ­cafés, de restaurants, de theaters en de bioscopen. Het is net als met corona zelf: de smaak is verdwenen.

De ziekte treft de stad niet gelijk­matig. De arme wijken worden het hardst getroffen. Het ziekenhuis Elmhurst, waar de gangen helemaal gevuld zijn met bedden en verplegers naar buiten lopen om omstanders te smeken om mondkapjes en maskers, is het epicentrum van het epicentrum – een arm stadsziekenhuis midden in de arme immigrantenwijken Jackson Heights, Elmhurst en, macaber genoeg, Corona. Dit zijn de wijken waar meerdere gezinnen bij elkaar wonen en waar de mensen banen hebben die hen kwetsbaar maken: de bezorgers en ­bedieners en schoonmakers en onderwijzers en taxichauffeurs.

Je ziet het op een kaartje dat The Wall Street Journal maakte. Naast Elmhurst en Corona zijn dat ook de wijken waar de politiemannen en brandweermannen wonen (de dunne strook bij zee, en Staten Island). Een apart geval is ­Borough Park in Brooklyn, waar vooral veel orthodoxe Joden wonen, gelieerd aan de gemeenschap die als eerste werd getroffen in New Rochelle, ten noorden van de stad. En dat is er nog ­Rikers Island, de stadsgevangenis.

Corona leek een grote gelijkmaker. Maar er zijn New Yorkers die kunnen schuilen en New Yorkers die niet kunnen schuilen. “Wij dragen de stad”, zegt Rotundo. “Ik hoop dat ik dat kan blijven doen.”