Ook Mechelse fietsers zijn niet onverdeeld gelukkig met ingesnoerde ringweg: ‘Dit gaat de uitstoot niet doen dalen’

“Dat begint al volgende maand?”, vraagt winkeluitbater Latif (45) verbaasd als hij hoort over de start van de werken aan de Mechelse stadsring, de Vesten. “Mij stoort het niet. Ik heb aan dit kruispunt (met de Augustijnenstraat, JL) al te vaak ongevallen tussen auto’s en fietsers gezien. Meer ruimte voor voetgangers en fietsers op de ring, wie kan daar nu tegen zijn?”

De plannen voor de Mechelse binnenring zijn zonder overdrijving radicaal te noemen. Te beginnen met het gebied rond de Zandpoortvest neemt de stad vanaf augustus de hele ring onder handen. Waar nu in beide richtingen twee rijstroken liggen die de stadskern omringen, kan je straks met de auto alleen in tegenwijzerzin op de ring rijden. De twee andere rijstroken worden opengebroken: daar komen fietspaden (in beide richtingen), een busbaan en een uitgebreid voetpad.

Actiegroepen

Een droom voor iedere Mechelaar die de fiets verkiest, zou je denken. Toch zit Michèle (66), die klaarstaat om met haar man Vincent (60) een fietstocht te maken, er niet op te wachten. “Naast fietsers zijn wij ook automobilisten. En voor auto’s betekenen die nieuwe plannen miserie. Hoe moet je nog aan het station geraken?” Vincent komt meteen tussenbeide. “Awel, daar heb je die Tangent toch voor?” Hij doelt op de gloednieuwe verbindingsweg die een deel van de verkeersstroom van de Vesten moet opvangen. “Het stadsbestuur moet wel duidelijker maken hoe je die moet gebruiken. Nu weet niemand hoe ze moeten omrijden.”

Net als bij andere grote mobiliteitshervormingen, zoals het Gentse circulatieplan, ontstonden kort na de aankondiging ook in Mechelen actiegroepen. “Hier is het geen kwestie van automobilisten tegen fietsers”, zegt Carl Bols, oprichter van Red de Vesten, een actiegroep met 1.400 Facebook-leden. “Maar wij betwisten dat dit plan tot minder autoverkeer en uitstoot zal leiden.”

Volgens Bols zal het eenrichtingsverkeer op de Vesten de problemen hoogstens verschuiven naar andere stadsdelen. “Mensen zullen nog steeds de auto nemen, maar dan door smallere straten die er minder geschikt voor zijn. Omdat al die mensen dagelijks extra kilometers omrijden, gaat de totale uitstoot dan net omhoog.”

Het Agentschap Wegen en Verkeer, dat de werken samen met de stad Mechelen uitvoert, bevestigt dat sommige autotrajecten langer worden. “Maar verkeersmodellen tonen dat niet iedere verplaatsing met de auto vervangen wordt door een andere”, zegt woordvoerder Stefanie Nagels. “Mensen zullen vaker kiezen voor andere vervoersmiddelen, bijvoorbeeld door de aanleg van dubbelrichtingsfietspaden en veilige oversteekplaatsen.” Bovendien moeten we volgens het Agentschap het bredere plaatje zien. Zo komen er op de Nieuwe Vesten 5 hectare groen en 2.000 bomen bij, die zorgen voor verkoeling en beter beschermen tegen overstromingen.

Voorbeeld?

Volgen andere centrumsteden dit voorbeeld? Dat valt nog af te wachten. Omdat de Mechelse stadsring amper 5 kilometer is, blijft de omrijtijd voor automobilisten beperkt. Dat is anders in steden als Gent, waar de ring meer dan dubbel zo lang is. Toch schept Mechelen volgens mobiliteitsexpert Cathy Macharis (VUB) een interessant precedent in Vlaanderen. “Dit past in een internationale trend om de ring in steden niet langer alleen te zien als verbindingsas, maar als integraal deel van de stad dat opgewaardeerd kan worden.”

Ze verwijst naar het Rio Project in Madrid, waarbij de snelweg langs de rivier Manzanares overkapt werd en tot stadspark uitgroeide. Een transformatie waardoor een verloederd stadsdeel heropleefde. Ook in eigen land zijn er voorbeelden. “Toen ze de Anspachlaan in Brussel autovrij maakten, leidde dat tot veel protest. Maar uit een recente enquête blijkt dat het sentiment nu veel positiever is. Zo zie je maar dat zodra de verandering gebeurd is, veel mensen niet terug willen.”