Ondernemers moeten zo’n 10 miljoen euro aan onterechte coronapremies terugbetalen: ‘Belgen foefelen niet alleen in slaapkamer’

Meer dan 1 miljard euro aan Vlaamse steun en 1,7 miljard federale coronasteun werd al toegekend aan ondernemers. Maar sommige ondernemers interpreteren de voorwaarden voor die premies wel zeer creatief. Dat is ook Vlaams minister van Werk Hilde Crevits (CD&V) niet ontgaan.

Om misbruik op te sporen werd de inspectiedienst van het VLAIO daarom enkele weken geleden uitgebreid van 15 naar 30 personeelsleden. Na een automatische controle van de ruim 200.000 aanvragen voor hinder- en compensaties werden er al meteen 25.000 geweigerd. Nadien gebeurt er een gerichte risicoanalyse, die sedert april 3.500 verdachte dossiers opmerkte. Na verder onderzoek op basis van datamining en antifraudesoftware blijken 1.244 premies onterecht toegekend.

De aanvragers moeten 8 à 10 miljoen euro terugbetalen, bevestigt Crevits. Hoeveel aanvragers moedwillig fraudeerden, is nog niet duidelijk, maar zij riskeren tot 800.000 euro boete en 5 jaar cel. Het aantal terugbetalingen zal nog toenemen, want iedere week controleren inspecteurs zo’n 700 dossiers, die na risicoanalyse verdacht blijken.

Een aardig tempo, zegt fiscaal expert Michel Maus (VUB), die de schuld niet bij de overheden legt. “Zij moesten nu eenmaal meteen reageren en die aanvragen snel goedkeuren. Ik word vooral razend kwaad van de ondernemers die schaamteloos profiteren van overheidssteun. Belgen blijven Belgen: foefelen doen ze niet alleen in de slaapkamer. Sommige mensen vergeten dat er nergens een boom met geld groeit waaraan de regering kan blijven schudden. Hoe meer onterechte premies er worden aangevraagd, hoe harder de boemerang zal terugkeren. De factuur zal moeten worden betaald.” Maus vindt ook dat organisaties als het NSZ, Unizo, VBO en Voka boter op het hoofd hebben. “Zij weten dat er misbruik van gemaakt werd, maar hebben hun leden niet tot de orde geroepen. Het gaat niet om enkelingen, daarvoor heb ik al veel te veel van dit soort verhalen gehoord.”

Christine Mattheeuws, voorzitter van het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ), ontkent dat. “Malafide praktijken moeten uiteraard worden bestraft, maar nu wordt de indruk gewekt dat een meerderheid van de ondernemers creatief te werk is gegaan. Dat is niet zo, het gaat wel degelijk om enkelingen. Ik doe mijn petje af voor de vele ondernemers in ons land die, met tranen in de ogen en met rode cijfers, toch veerkrachtig blijven. Zij hebben de financiële steun hard nodig. Sinterklaas is niet langs geweest.”

Boekhouders riskeren schorsing

Uit de getuigenissen in ons eerder artikel bleek dat boekhouders op de hoogte zijn van creatieve aanvragen en ze soms zelfs aanmoedigen. “Manifest valse verklaringen van erkende boekhouders zullen we overmaken aan het beroepsinstituut van boekhouders. Boekhouders die iets met fraude te maken hebben, kunnen worden geschorst”, waarschuwt Crevits. “Het is belangrijk om zo strikt te controleren, want de mensen die het systeem misbruiken, plaatsen een hele sector in een negatief daglicht. Net op het moment dat veel ondernemers alle steun kunnen gebruiken om hun zaak te laten overleven.”