Omstreden Filipijnse president Duterte wil door, maar dan als vicepresident

De Filipijnse president Rodigro Duterte (76) stelt zich kandidaat als vicepresident voor de verkiezingen volgend jaar. Na maanden van speculatie en interne machtsstrijd binnen zijn partij heeft Duterte, die sinds 2016 het Zuidoost-Aziatische eilandenrijk regeert, volgens zijn partij ‘gehoor gegeven aan de roep van het volk’ om ‘een offer’ voor de publieke zaak te brengen.

Het is nooit eerder voorgekomen dat een zittende Filipijnse president een gooi doet naar het vicepresidentschap, dat voornamelijk een ceremoniële functie is. Dutertes rivalen vrezen dan ook dat dit een achterdeurtje naar de macht is, waarmee de omstreden, maar uiterst populaire populist na zijn laatste termijn volgend jaar toch aan de macht kan blijven.

Duterte mag zich na zijn eerste termijn volgens de Filipijnse grondwet niet meer verkiesbaar stellen als president, maar als hij vicepresident wordt en een van zijn bondgenoten tot president gekozen wordt, is zijn politieke toekomst voorlopig toch veiliggesteld.

Volgens de leiding van de PDP-Laban, Dutertes politieke partij, dient Dutertes stap echter slechts ‘de continuïteit van het regeringsbeleid van de afgelopen vijf jaar te garanderen’, inclusief Dutertes controversiële oorlog tegen drugs.

De afgelopen maanden viel de PDP-Laban in twee kampen uiteen: één kamp bestaat uit Dutertes aanhang, het andere uit een vleugel rond de internationale bokskampioen en senator Manny Pacquiao. Ook Pacquiao, die deze zomer afstand genomen heeft van Duterte, denkt erover zich verkiesbaar te stellen voor de presidentsverkiezingen.

Duterte heeft in juli al laten doorschemeren dat zijn belangstelling voor het vicepresidentschap voortkomt uit de angst zijn laatste jaar als ‘vleugellamme’ president te regeren. “Het is alleen een houding om politieke redenen zodat ze je niet slecht behandelen omdat ik vertrek”, aldus Duterte tijdens een openbare bijeenkomst destijds.

Verwacht wordt dat Duterte tijdens een congres van de PDP-Laban-partij in september zijn steun uitspreekt voor de presidentskandidatuur van zijn rechterhand, Senator Christopher ‘Bong’ Go die al vanaf eind jaren 90 Dutertes vertrouweling is. Gespeculeerd wordt dat Go, als hij de verkiezingen wint, zou aftreden, waardoor Duterte alsnog een tweede termijn als president krijgt.

Dochter

Een andere mogelijkheid is een politieke dynastie met zijn dochter, Sara Duterte-Carpio. Al behoort ze tot een andere partij, zijn dochter trad eerder in haar vaders voetsporen als burgemeester van Davao, de stad waar Duterte lang burgemeester van was. Toen zij burgemeester werd, werd haar vader haar plaatsvervanger.

Mocht Sara Duterte inderdaad president worden, dan kan ze haar vader bijvoorbeeld beschermen tegen juridische aanklachten. Op de Filipijnen komen afrekeningen met voormalige politieke leiders, die niet meer beschermd worden door de immuniteit van hun functie, regelmatig voor.

De kandidatenlijst voor de verkiezingen, waarbij de president en de vicepresident in twee aparte stembusgangen worden gekozen, wordt in oktober definitief bekend.