Zaterdag 03/06/2023

Buitenland

Noord- en Zuid-Korea mikken op vrede, maar bij deze 7 'bevroren' conflicten zit er geen schot in de zaak

By 玄史生: militaire schepen van Taiwan Beeld Wikimedia Commons
By 玄史生: militaire schepen van TaiwanBeeld Wikimedia Commons

Toen Kim Jong-un en Moon Jae-in elkaar vrijdag hartelijk de hand schudden, was dat een historisch moment. Beide leiders willen nog voor het einde van dit jaar een vredesakkoord ondertekenen, waarmee er een einde zou komen aan een patstelling die al 65 jaar duurt. Maar Noord- en Zuid-Korea mogen dan op vrede aansturen, er zijn nog heel wat andere 'bevroren' conflicten waar de onderhandelingen muurvast zitten.

TK

De Koreaanse Oorlog liep af in 1953 en sindsdien heerst er een wapenstilstand tussen Noord-Korea en zijn buurland. Dat wil echter niet zeggen dat er vrede is: beide naties bleven al die tijd in een staat van oorlog. Zulke geschillen, waarbij er geen sprake is van een 'actief gewapend conflict' maar waar er ook niet meteen zicht is op een oplossing, worden ook wel 'bevroren conflicten' genoemd. En deze zeven zullen waarschijnlijk nog wel even aanhouden.

1. Taiwan

Zowat de hele wereld gebruikt de naam 'Taiwan', maar eigenlijk is de officiële naam van de eilandengroep voor de kust van China de Republiek China. Nogal verwarrend, en dat heeft alles te maken met haar geschiedenis. In 1949, net na de Tweede Wereldoorlog, verdreven de Chinese communisten hun tegenstanders immers naar Taiwan. Het vasteland werd de communistische Volksrepubliek China onder leiding van Mao Zedong, maar Taiwan bleef in handen van de nationalistische Chinese regering.

Taiwan ziet zichzelf sindsdien als onafhankelijk, maar die status wordt nog steeds niet erkend door China. Die houdt vol dat het eiland een van haar provincies is, die weliswaar onder een autonome administratie opereert. Het geschil bemoeilijkt heel wat internationale relaties, aangezien China niet toestaat dat landen aparte diplomatieke banden onderhouden met Taiwan. Slechts 20 landen, waaronder Vaticaanstad, erkennen de Republiek China als een onafhankelijke staat. Taiwan heeft wel met de meeste staten economische en culturele relaties onder de vorm van gezantschappen. De relatie tussen China en Taiwan is tot op de dag van vandaag erg verzuurd.

null Beeld Getty
Beeld Getty

2. Transnistrië

In 1990 riep Transnistrië, gelegen tussen de oostgrens van de republiek Moldavië en de westgrens van Oekraïne, zich eenzijdig uit tot een onafhankelijke staat. Tijdens het uiteenvallen van de Sovjet-Unie werd het gebied ingelijfd bij Moldavië, tot grote onvrede van de vele Russische inwoners. Die vreesden dat Moldavië weer herenigd zou worden met buurland Roemenië en konden er ook niet mee leven dat Roemeens de enige officiële taal werd. Het gebied riep onder leiding van Igor Smirnov de onafhankelijkheid uit en stichtte zo de Pridnestrovische Moldavische Republiek.

Juridisch gezien hoort Transnistrië nog steeds bij Moldavië, maar de facto heeft het land er niets te zeggen. Ze probeerden het protest nog even de kop in te drukken door Smirnov de oorlog te verklaren, maar dat liep op niets uit. Tijdens de korte burgeroorlog in 1992 kreeg het dwergstaatje alle steun van Rusland en Moldavië zag zich genoodzaakt om zich terug te trekken. Het gebied wordt door weinig landen erkend, maar heeft aan Rusland wel een grote bondgenoot. Het land heeft er nog steeds troepen, die onder meer de landsgrens met Moldavië bewaken. Transnistrië heeft nog steeds een twijfelachtige status en wordt verdacht van schending van de mensenrechten. Vooral Moldaviërs krijgen het er zwaar te verduren.

Het parlement van Transnistrië in Tiraspol. Beeld By Marisha - Wikimedia Commons
Het parlement van Transnistrië in Tiraspol.Beeld By Marisha - Wikimedia Commons

3. Kasjmir

Over de macht in deze regio hebben India en Pakistan maar liefst drie oorlogen uitgevochten. Ze bekvechten al om Kasjmir sinds Groot-Brittannië ze in 1947 hun onafhankelijkheid teruggaf. De laatste gevechten dateren van 1999, en sindsdien heerst er een status quo met af en toe schermutselingen.

India claimt het hele gebied van de voormalige prinselijke staat Jammu en Kasjmir, maar heeft in de praktijk controle over ongeveer 43 procent van Kasjmir. Pakistan heeft het dan weer voor het zeggen in 37 procent van de regio en stuurt aan op een volksstemming, waarbij het volk zelf beslist bij wie ze net willen horen. Het overige deel valt onder de Volksrepubliek China, die zich tijdens de Sino-Indiase oorlog van 1962 gemengd heeft in het conflict en een deel van Kasjmir veroverde.

null Beeld VN
Beeld VN

4. Abchazië, Zuid-Ossetië en Nagorno-Karabach.

In Georgië bestaan er maar liefst twéé regio's die de onafhankelijkheid hebben uitgeroepen na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. Aan de ene kant is er Abchazië, een staatje dat al sinds 1993 de facto onafhankelijk is. Die onafhankelijkheid wordt echter door weinig landen erkend - de meeste naties gaan uit van een onafhankelijke republiek binnen Georgië, maar ook hier is Rusland een grote bondgenoot.

Die Russische invloed is ook voelbaar in Zuid-Ossetië, eveneens in Georgië. Het land riep zichzelf in 1990 uit als de Republiek Zuid-Ossetië, maar die status wordt zowel door Georgië als de internationale gemeenschap niet erkend. Ook hier zorgt Poetin voor de status quo: zolang de Russische troepen in het gebied verblijven, is het de facto een onafhankelijke republiek.

Rusland mengt zich in veel bevroren conflicten. Zo hebben ze onder meer troepen in Transnistrië, Abchazië en Zuid-Ossetië. Beeld European Council on Foreign Relations
Rusland mengt zich in veel bevroren conflicten. Zo hebben ze onder meer troepen in Transnistrië, Abchazië en Zuid-Ossetië.Beeld European Council on Foreign Relations

De invloed van de voormalige Sovjet-Unie zie je ook nog steeds in Nagorno-Karabach. Die regio hoort officieel bij Azerbeidzjan, maar ook de niet-erkende Republiek Artsach maakt er sinds 1991 aanspraak op. Azerbeidzjan heeft er in de praktijk niets te zeggen; er is vooral Armeense invloed. Armenië en Azerbeidzjan houden overigens al jaren vredesgesprekken over het geschil, maar die zitten muurvast.

5. Noord-Cyprus

Het grootste deel van de wereld beschouwt het noordelijke deel van het mediterrane eiland Cyprus als bezette eigendom van de Republiek Cyprus. Enkel Turkije erkent de 'Turkse Republiek Noord-Cyprus', zoals de officiële naam luidt. Het is een gebied van ongeveer 3.335 km², waar een dik half miljoen mensen wonen. Het zijn voornamelijk mensen met een Turkse achtergrond, die absoluut niet bij het overige deel van Cyprus willen horen (waar vooral Grieken wonen).

Na een lange burgeroorlog met ontelbare aanslagen en veel doden werd er in 1974 een wapenstilstand uitgeroepen. In 1983 werd dan de Republiek Noord-Cyprus opgericht. De twee delen leven nog steeds gescheiden, al wordt er de laatste jaren wel steeds vaker over een hereniging gesproken. Zo werden er al verschillende grensovergangen opengesteld, waardoor mensen ongehinderd van Noord naar Zuid kunnen en omgekeerd.

De Ledrastraat in Cyprus, die in twee werd gehakt door het conflict. Beeld Door User:MatthiasKabel - Wikimedia Commons
De Ledrastraat in Cyprus, die in twee werd gehakt door het conflict.Beeld Door User:MatthiasKabel - Wikimedia Commons

6. Kosovo

Sinds het einde van de bloedige Kosovaarse oorlog tussen Servië en het Kosovaarse Bevrijdingsleger in 1999 bestuurt Kosovo zichzelf als een onafhankelijke staat. Op 17 februari 2008 riep het gebied dan officieel de onafhankelijkheid uit en stichtte de Republiek Kosovo. Hoewel Servië er al lang niets meer in de pap te brokken heeft, houdt het land vol dat Kosovo een 'autonome provincie' is.

De onafhankelijkheid van Kosovo wordt echter gesteund door heel wat landen. 108 van de 193 leden van de Verenigde Naties erkennen de autonome status van de regio. In de praktijk blijft de verantwoordelijkheid van politie en justitie voorlopig in handen van de VN. Een NAVO-vredesmacht houdt er toezicht op de openbare orde. België erkent Kosovo overigens, samen met Nederland en de Verenigde Staten. Rusland en China weigeren dat echter nog steeds.

Pristina is de hoofdstad van de Republiek Kosovo. Beeld Getty
Pristina is de hoofdstad van de Republiek Kosovo.Beeld Getty

7. Arabische Democratische Republiek Sahara

Dit staatje, internationaal meestal aangeduide als SADR of RASD, heeft de macht over een klein deel van de Westelijke Sahara. Het land eist het hele gebied op, maar in de praktijk wordt het grootste deel bezet door Marokko.

Tot 1975 was het gebied een kolonie onder Spanje. Daarna sloten Marokko en Mauritanië een verdrag waarin ze het gebied onder zichzelf verdeelden. Een paar jaar later trok die laatste zich echter terug, waarna Marokko het bestuur over de hele Westelijke Sahara overnam. In 1976 kregen ze echter weerstand van het Polisario, de onafhankelijkheidsbeweging van de oorspronkelijke bevolking van het gebied - meestal de Sahrawi genoemd. Hoewel ze enkel gesteund worden door Algerije riepen ze toch de onafhankelijkheid uit. Er volgden jaren van geweld, maar sinds 1991 zijn de gevechten grotendeels gestopt. Het Polisario blijft de controle over hun veroverde gebied uitoefenen, al wordt hun autonomie momenteel maar door 45 VN-staten erkend.

null Beeld Door Kmusser - Wikimedia Commons
Beeld Door Kmusser - Wikimedia Commons

Nu belangrijker dan ooit: steun kwaliteitsjournalistiek.

Neem een abonnement op De Morgen


Op alle artikelen, foto's en video's op demorgen.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar info@demorgen.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234