Nigeriaanse schrijfster werd laureate van de VDAB-verhalenwedstrijd

Chika Nina Unigwe

Antwerpen

Eigen berichtgeving

Armand Plottier

Verrassend is het alleszins: een Engelstalige Nigeriaanse schrijfster die laureate werd van een wedstrijd voor Nederlandstalige verhalenschrijvers. Het overkwam Chika Unigwe gisteren, tijdens de openingsnacht van De Nachten. Samen met negen andere laureaten werd zij door de Jury van de VDAB op het podium geroepen om haar prijs in ontvangst te nemen uit de handen van Renaat Landuyt (SP.A), Vlaams minister van Werkgelegenheid.

Chika Unigwe werd bekroond met haar verhaal 'De smaak van sneeuw' over een negenjarig Afrikaans meisje dat op de luchthaven van Heathrow (Londen) aanbelandt en daar plots met het verschijnsel sneeuw wordt geconfronteerd. "Zacht, mooie, witte sneeuw. Je gooit dat in jouw mond. Het smaakt naar niets." Het is een indringend verhaal, dat in een beknopte, eenvoudige stijl wordt verteld.

Na lezing van het verhaal dringt één vraag zich op. Hoe komt het dat een hoogopgeleide vrouw als Chika Unigwe, die zopas haar doctoraatsthesis over vrouwelijke schrijvers aan de Universiteit van Leiden voltooid heeft, toch zo ongecompliceerd en direct schrijft? "(Lacht) Omdat ik in het Nederlands moest schrijven? Nederlands is pas mijn derde taal. (Igbo is haar eerste, Engels haar tweede, ArP) Mijn doctoraat schreef ik bijvoorbeeld in het Engels, net zoals mijn dichtbundel Tear Drops. Vroeger kreeg ik al bijval in Groot-Brittannië. Zo viel ik vorig jaar in de prijzen tijdens de BBC Short Story Competition én de Commonwealth Short Story Competition. Maar 'De smaak van sneeuw' is echt mijn eerste Nederlandstalige verhaal, weet u? Daarom wordt het verhaal ook verteld door een negenjarig meisje."

Chika vond het inschrijvingsformulier voor de VDAB-wedstrijd op de Antwerpse Boekenbeurs en met de bedenking "Misschien goed voor mijn Nederlands' in het achterhoofd zette ze zich aan het schrijven. "Ik kwam in 1974 in Enugu, Nigeria ter wereld. Pas in 1995 ben ik naar België verhuisd. Van 2000 tot 2003 verbleef ik in Amerika en Canada. Na mijn studies aan de UCL schakelde ik over naar de Universiteit van Leiden, waar ik Postkoloniale Studies volgde. Nog niet zo lang geleden voltooide ik aan die universiteit trouwens mijn doctoraatsthesis over Nigeriaanse schrijfsters als Flora Nwapa (1931-1993) en de momenteel in Londen wonende Puchi Emechepa. In mijn dissertatie behandel ik niet uitsluitend vrouwelijke schrijfsters hoor (lacht), ook de traditionale literatuur, de volksverhalen en -liedjes schonk ik de nodige aandacht. Hoop ik toch. De thesis moet immers binnenkort nog worden verdedigd. (lacht)

Voorlopig blijft Chika Unigwe in België en meer bepaald in Turnhout wonen. "Ik ben met een Vlaamse man getrouwd en mijn drie kinderen kan ik af en toe aan mijn schoonmoeder toevertrouwen. Toen ik mijn studies in Leiden aanvatte had ik nog maar twee kinderen. Maar al met al vormden die geen belemmering bij het studeren. Geloof mij, het zijn echt wel brave kinderen. (lacht) Haar volgende pennenvrucht wordt opnieuw een (Engelstalige) roman. Maar in de toekomst hoopt Chika nog wel in het Nederlands te kunnen publiceren. "Wie weet?"

De vraag is cliché, maar Chika is ook wel blij dat ze gesteld wordt: "Ja, waarom telt Vlaanderen zo weinig allochtone schrijvers? Vergeleken met bijvoorbeeld Nederland zijn er hier inderdaad weinig. Volgens mij komt het omdat ze hier geen rolmodellen hebben. Een andere verklaring heb ik niet." De opmerking dat zij die rol misschien op zich kan nemen wordt enkel met een klaterende lach beantwoord.

Ondertussen blikt Sandra Van Loo van de VDAB tevreden terug op de verhalenwedstrijd. "Onze wedstrijd werd dit jaar voor de vierde keer op rij georganiseerd. Nu zijn de verhalenschrijvers aan de beurt, eerder waren dat musici, fotografen en striptekenaars. Iedereen tussen de 16 en 30 jaar mocht deelnemen, en men hoefde geen werkzoekende te zijn."

In totaal moest een jury van deskundigen (onder meer de schrijvers Fernand Auwera, Erwin Mortier, Paul Mennes en Marianne De Baere, chef Boeken van De Morgen) een selectie maken uit meer dan 550 inzendingen. Het aantal alleen al bewijst het succes van het initiatief.

In april verschijnt er een boek met de verhalen van de tien laureaten. "Van dat boek, dat door uitgeverij Manteau wordt uitgegeven, worden niet minder dan 10.000 exemplaren gedrukt. Maar daar blijft het niet bij: de laureaten zullen ook, in de aanloopperiode van hun 'literaire carrière', begeleid worden door Erwin Mortier en Paul Mennes", aldus Sandra Van Loo.

Voor de volledigheid nog dit: behalve Chika Nina Unigwe werden ook Claudia Nieuwenhuizen, Dirk Nelissen, Dominique Biebau, John Apers, Kristof Valkenborgh, Kobe Van Steenberghe, Dieter Rogiers, Miguel Cassier en Angelo Verlinde als laureaten door Renaat Landuyt in de bloemen gezet.