Nieuwe hoofdsteden Brasilia, Astana en co. blijken geen succesverhaal

Als Iran ervoor kiest een compleet nieuwe hoofdstad uit de grond te stampen, kan het alvast eens over de landsgrenzen kijken om lessen te trekken uit het verleden.In Brazilië bijvoorbeeld verving het volledig nieuwbakken Brasilia in 1961 Rio de Janeiro als hoofdstad. Idee was om een neutraal, meer centraal gelegen bestuurscentrum te creëren en de lokale economie in de regio te stimuleren. Al snel werd echter duidelijk dat het vooropgestelde plan te idealistisch was. De onverwacht explosieve groei van haar satellietsteden zadelde Brasilia met een navenant bevolkings- en mobiliteitsprobleem op, en Brazilië met een flink verstoorde binnenlandse markt. De achtergelaten hoofdstad Rio kampte dan weer met een alras slinkende economische activiteit, terwijl de invloed van de drugsbaronnen op de lokale politiek alsmaar steeg.Ook in Nigeria bleek een verhuis van de hoofdstad geen onverdeeld succes. In 1991 verving Abuja er Lagos als hoofdstad, maar ook hier zorgde een snelle bevolkingsgroei voor toenemende verpaupering en ontoereikende elektriciteitstoevoer. Meest recente voorbeelden van from scratch opgebouwde hoofdsteden zijn Astana en Naypyidaw. In 1997 werd Astana geïnaugureerd als nieuwe hoofdstad van het vroegere Sovjetland Kazachstan. Officieel werd ook hier het risico op aardbeving in de vorige hoofdstad Almaty als reden voor de relocatie aangehaald, net als het gebrek aan expansieruimte en de te dichte locatie bij de grens met China en Kirgizië. De verhuis naar het meer centraal gelegen Astana werd echter al snel op de korrel genomen, wegens te duur, te geïsoleerd - Astana ligt in het centrum van de Kazachse steppe - en het te barre klimaat. In 2005 wisselde ook het Aziatische Myanmar van hoofdstad. Het van nul opgebouwde Naypyidaw moest, dankzij zijn centrale en strategisch gunstige ligging, voor meer stabiliteit zorgen in de turbulente regio. De verhuis wordt sindsdien echter vooral beschouwd als uitgelezen voorbeeld van een dramatisch stedelijk project.